Neftin qiyməti düşüb, OPEK+ un qərarı olsa, Azərbaycan hasilatı azaltmağa hazırdır

Fevralın 10-da dünyada neftin qiymətləri koronavirus epidemiyası və Çinin "qara qızıl"a zəif tələbi ilə əlaqədar yanvar ayının zirvəsi ilə müqayisədə 20% ucuzlaşıb.

“Reuters” agentliyinin verdiyi məlumata görə, treyderlər dünyanın ən böyük neft istehsalçılarından biri olan Rusiya Federasiyasının OPEK + Texniki Komitəsinin dünyada neft hasilatını gündə daha 600 min barel azaltmaq təklifi ilə bağlı qərarını gözləyirlər.

Fevralın 10-da səhərə olan məlumata görə, etalon olan “Brent” markalı neftin bir barreli 54,23 dollara, WTI isə 50,07 dollar/barrelə satılıb.

Neft brokerləri koronavirusun yayılması ilə bağlı vəziyyətin uzanması və dünyanın güclü iqtisadiyyatlarının inkişafının bu səbəblə yavaşlamasının nə qədər davam edəcəyi ilə əlaqədar müəmmaya görə yanacağa olan tələblərini azaldır.

Bu günə qədər koronavirus üzündən 2003-cü ildəki SARS-dən daha çox (800-dən çox) insan həyatını itirib.

Bazar günü Əlcəzairin neft naziri Məhəmməd Arkab bəyan edib ki, OPEK +un Texniki Komitəsi neft istehsal edən ölkələrə 2020-ci ilin ikinci rübünün sonuna qədər neft hasilatını azaltmağı tövsiyə edib.

"Koronavirus epidemiyası dünyanın bir çox ölkəsinin iqtisadi fəaliyyətinə,  xüsusən nəqliyyat, turizm və sənayeyə mənfi təsir göstərir", -  deyə Arkab əlavə edib.

Rusiyanın enerji naziri Aleksandr Novak bildirib ki, vəziyyəti qiymətləndirmək üçün Rusiyanın zamana ehtiyacı var. O, qeyd edib ki, ABŞ-da neft hasilatındakı artım yavaşıyacaq və dünyada neftə tələbat yüksək olaraq qala bilər.

“Bazar bu həftə koronavirusun nəticələri ilə mübarizədə neft istehsalçılarının təşəbbüs qrupu kimi OPEK+un özünü göstərə bilib-bilməyəcəyini anlamaq üçün RF-nın cavabını gözləyəcək”, - deyə BNP Paribas-ın analitiki Harri Çilinquryan qeyd edib. Qeyd edək ki, 2020-ci ilin yanvar ayından etibarən OPEK və qeyri-OPEK hasilatı gündə 1,2 milyon barrel azaldıb, lakin bu günə qədər bu, dünya neft qiymətlərinin düşməsinin qarşısını almayıb.

AZƏRBAYCANIN HƏRƏKƏTLƏRİ

Azərbaycan OPEK + konsultasiya qrupuna daxildir və istehsalın daha da azaldılacağını istisna etmir, lakin Rusiya Federasiyasının – OPEK-ə daxil olmayan ölkələr qrupunun rəhbərinin (2016-cı ildə OPEK ölkələri ilə qarşılıqlı fəaliyyət üçün yaradılıb) qərarını gözləyir.

Bunu Azərbaycanın energetika naziri Pərviz Şahbazov deyib.

"Bu addım Çində koronavirus səbəbiylə neft tələbatı ilə bağlı narahatlığı tarazlaşdırmaq üçün OPEK və müttəfiqləri tərəfindən neft hasilatının daha da azaldılmasına yönəldilib", - deyə nazir ASTNA-nın suallarına cavab verərkən bildirib.

OPEK + istehsalçıları martın 5-6-da Vyanada bir araya gələcəklər, hərçənd koronavirusun yayılmasının neft qiymətlərinə daha da təsir göstərəcəyindən asılı olaraq bu görüş fevral ayına təyin oluna bilər.

Şahbazovun sözlərinə görə, koronavirusun qlobal iqtisadiyyata təsiri qısamüddətli ola bilər.

"Bu mərhələdə koronavirusun təsiri müvəqqətidir və qlobal təhdid görmürəm, amma neft hasilatında daha da azalmaların ola biləcəyini istisna etmirəm", - deyə o qeyd edib.

Şahbazovun sözlərinə görə, ötən ay Azərbaycanda neft hasilatı təqribən 770 min barrel təşkil edib ki, bu da OPEK + sazişlərindəki kvotasına uyğundur.

"Neftin bir barrelinin qiyməti 55 dollar səviyyəsinə əsaslanan balanslaşdırılmış 2020-ci il büdcəmiz var, ancaq o, 40 dollara qədər müvəqqəti düşməyə tab gətirə bilər", - deyə nazir nikbinliklə bildirib.

Azərbaycan iqtisadiyyatının 70%-dən çoxu neft gəlirlərindən asılıdır. Demək, Azərbaycanın dünya bazarındakı qiymətlərdəki vəziyyəti yaxından izləməsini davam etdirəcək.