Avropa məhkəməsi jurnalistlərin işi ilə bağlı qərar verib

Bakı/01.10.20/Turan: Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsi (AHİM) oktyabrın 1-də Azərbaycana qarşı növbəti qərarını elan edib. Qərar jurnalistlər Zamin Hacı, Əfqan Muxtarlı, Həkimeldostu Mehdiyev, İlqar Nəsibov, Ramid İbrahimov, Etimad Budaqov, İdrak Abbasov, Tapdıq Quliyevin şikayətlərini əhatə edib. Bu barədə Turan-a vəkil Fariz Namazlı məlumat verib. 

Onun sözlərinə görə, qərar jurnalistlərin müxtəlif vaxtlarda işgəncəyə məruz qalması ilə bağlı verdikləri şikayətlərlə bağlıdır. Jurnalistlər şikayətlərində onlara münasibətdə Avropa Konvensiyasının 3-cü (işgəncəyə məruz qalmamaq hüququ), 6-cı (ədalətli məhkəmə araşdırması hüququ) və 10-cu (ifadə azadlığı hüququ) maddələrinin pozuntusuna yol verildiyini iddia edirdilər. Məhkəmə bu şikayətləri birləşdirərək vahid qərarını verib. Məhkəmə Konvensiyanın 3-cü maddəsinin substantiv (maddi) və 10-cu maddəsinin (ifadə azadlığı) pozuntusunu (İdrak Abbasova münasibətdə), İlqar Nəsibova münasibətdə isə Konvensiyanın 3-cü maddəsinin prosessual əsaslarla pozuntusunu və Konvensiyanın 6.1-ci maddəsinin pozuntusunu tanıyıb. Digər ərizəçilərə münasibətdə məhkəmə yalnız Konvensiyanın 3-cü maddəsinin prosessual əsaslarla pozuntusunu tanıdı. Məhkəmə mənəvi zərərin əvəzi kimi İdrak Abbasova 15000 avro, İlqar Nəsibova 9750 avro, digər ərizəçilərə 7500 avro, məhkəmə məsrəflərinə görə 2000-3500 avro kompensasiya müəyyən edib.

Xatırlatma:  Jurnalist Zamin Hacı 2008-ci ildə Qarabağ Azadlıq Təşkilatının rəhbəri Akif Nağıya xitabən “əkə” ifadəsi işlətdiyinə görə döyüldüyünü iddia edir. Həmin vaxt yerli hüquq- mühafizə qurumları Cinayət Məcəlləsinin 163-cü (jurnalistin peşə fəaliyyətinə mane olma) maddəsilə cinayət işi açıblar, ancaq sonradan icraat dayandırılıb. A.Nağı olaydan dərhal sonra Müsavat başqanı İsa Qəmbərin onu Z.Hacı ilə barışdırdığını söyləyib. Həmin vaxt ölkə KİV-lində dərc edilən yazılara görə, A.Nağı müstəntiqə ifadəsində isə jurnalistə hücum çəkmədiyini, sadəcə, yüngülvarı süpürləşdiklərini deyib.
Əfqan Muxtarlı 2009-cu ildə İsrailin Bakıdakı səfirliyinin binasının qarşısında polis əməkdaşlarının, Həkimeldostu Mehdiyev isə Naxçıvanda müxalifətçilərin keçirdiyi aksiya zamanı tanımadığı şəxslərin zorakılığına məruz qaldığını bildirib. 
Digər jurnalistlər İlqar Nəsibov 2009-cu ildə Naxçıvan Dövlət Universitetində, Ramid İbrahimov isə Prezident Administrasiyasının qarşısında döyüldüyünü iddia edir.

Bundan başqa fotojurnalist Etimad Budaqov Şəmsi Bədəlbəyli küçəsində, hazırda mühacirətdə olan İdrak Abbasov isə Sulutəpə qəsəbəsində evlərin sökülməsi zamanı zorakılıqla üzləşdiklərini bildiriblər. İ.Abbasov şikayətlənib ki, onu məhz Azərbaycan Dövlət Neft Şirkətinin (SOCAR) əməkdaşları döyüblər.

“Amerikanın səsi” radiosunun əməkdaşı Tapdıq Fərhadoğlu isə 2014-cü ildə Bakı Dövlət Universitetinin qarşısında keçirilən aksiyadan reportaj hazırlayarkən zorakılıqla üzləşdiyini deyib. Onu məhkəmədə hüquqşünas S.Ağayeva təmsil edib.

Sadalanan bütün işlər üzrə hüquq-mühafizə qurumlarına müraciət edilsə də şikayətçilər effektiv araşdırma aparılmadığını iddia edirlər.

Ancaq Azərbaycan rəsmiləri ümumilikdə jurnalistlərə peşə fəaliyyətinə görə basqıların edilməsi ilə bağlı iddiaları qəbul etmirlər. Hüquq-mühafizə orqanları bəyan ediblər ki, hansısa qarşıdurma və icazəsiz aksiyalarda jurnalistlər üzərində “Press” yazılmış gödəkcə geyərlərsə və yaxalarından vəsiqələrini asarlarsa, onlara hər hansı müdaxilə ola bilməz. Üstəlik, rəsmilərin fikirlərinə görə, Azərbaycanda həbs edilən jurnalistlər də peşə fəaliyyətlərinə görə yox, törətdikləri əməllərlə bağlı məsuliyyətə cəlb ediliblər. -0-