Bu gün Yel çərşənbəsi qeyd edilir

Azərbaycanda Novruza qədərki 4 çərşənbədən üçüncüsü olan yel çərşənbəsi qeyd edilir.

Buna qədərsə su və od çərşənbələri qeyd edilib. Yel çərşənbəsinə adətən “külək oyadan” çərşənbə deyilir. Novruz inanclarına görə, yel çərşənbəsi oyanan suyu və odu hərəkətə gətirir. Yenə də inanca görə, yel çərşənbəsi torpaq altındakı  “qara nəhr”də yatan ağ libaslı ağ yeli, qara libaslı qara yeli, göy libaslı xəzrini, qırmızı libaslı giləvarı yer üzərinə çıxarır.

Yel Azərbaycan mifik təfəkküründə yol göstərən, bələdçi rolunu da yerinə yetirir. Düşüncədə əldən düşmüş qoca şəklində peyda olan Yel baba qalın meşələrdə azıb mənzilini tapmaqda çətinlik çəkən xeyirxah insanların qarşısına çıxaraq onlara bir yumaq verir və diyirlətməyi tələb edir. Yel babanın üfürməsi ilə yumaqlar açılır və azanları mənzil başına çatdırır.

Azərbaycanlıların qədim təsəvvürlərinə görə, Yel baba gəlməzdən öncə oradan buğda, dən götürməzlər, sovrulmamış buğda götürənin itkisi, sovrulandan sonra ilk buğda götürənin isə qazancı olar. Yel çərşənbəsi girən gün söyüd ağacının altına gedib niyyət etmək və Yel babanı çağırmaq kimi məqam var. Əgər Yel baba söyüdün budaqlarını torpağa toxundursa diləklər yerinə yetər.

Yel çərşənbəsi günü tonqallar qalanır, evlərdə südlü plov və ya bulğur aşı bişirilir. Süfrəyə daha çox quru meyvə və dənli bitkilərdən hazırlanmış çərəzlər düzülür. Qadınlar axır çərşənbə üçün hazırlıq görürlər. Ev əşyaları təmizlənir, xalça-palaz çırpılır, yorğan-döşək havaya verilir. Xanımlar uşaqlar üçün təzə paltar biçib-tikir. Qız-gəlinlər qoz-fındığı ləpələyib şirniyyat hazırlığı tədarükü görürlər. -05D-