Media-icmal 25.12.17

"Made in Azerbaijan" brendinin təşviqi, ölkə vətəndaşlarının istirahəti, elektrik və su tariflərinə baxış, dövlət təltiflərinə münasibət bugünkü medianın (25 dekabr, 2017-ci il) aparıcı mövzularındandır.

"Made in Azerbaijan" brendinin təşviqi

"Azərbaycan" qəzeti "Prezident İlham Əliyevin iqtisadi siyasəti "Made in Azerbaijan" brendinin dünyada yüksələn nüfuzunu şərtləndirir" sərlövhəli məqalədə "Made in Azerbaijan" brendinin uğurlu təşviqini dəyərləndirir.

Müəllif deyir ki, bu haqda Bakı Biznes Mərkəzində "Made in Azerbaijan" brendinin təşviqi və sahibkarlığın inkişafına həsr olunmuş tədbirdə danışılıb.

Müəllif vurğulayır ki, iqtisadiyyat naziri Şahin Mustafayev dövlət başçısı İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə islahatların davam etdiyini, biznes-investisiya mühitinin yaxşılaşdığını, qeyri-neft ixracının artdığını bildirib: "Azərbaycan iqtisadiyyatında qeyri-neft sektorunun ixrac potensialı böyükdür. Bu potensialın reallaşdırılması üçün prezident İlham Əliyev yeni ixrac bazarlarına çıxışı təmin etməklə bağlı qarşıya mühüm vəzifələr qoyub... "Made in Azerbaijan" brendinin dünyada tanıdılması kimi məsələlərin vacibliyini qeyd edib", - nazir bildirib.

Müəllif deyir ki, bu tədbirlər artıq müsbət nəticələrini verir və bu çərçivədə 10 ölkəyə 10 ixrac missiyası təşkil edilib, il ərzində qeyri-neft məhsullarının ixracına görə yerli sahibkarlara 2,7 milyon manatdan çox ixrac təşviqi ödənilib.

Müəllifə görə, sahibkarlığın və ixracın dövlət səviyyəsində dəstəklənməsi üçün atılan bu addımlar ixracın artmasına, keyfiyyətin daha da yüksəlməsinə səbəb olacaq.

Müəllif vurğulayır ki, kənd təsərrüfatı sahəsinə də dövlət dəstəyi yetərli olub, aparılan uğurlu iqtisadi siyasətin tərkib hissəsi kimi aqrar islahatlar real nəticələr verib və bu sektorda sahibkarların rolu var.

Müəllif deyir ki, meyvə-tərəvəz, fındıq istehsalçıları və ixracatçıları da bu sahədə dövlət dəstəyi ilə keçirilən təşviq tədbirlərinin rolunu vurğulayıblar: " ...şirkətlər yeni dəstək mexanizmlərindən, xüsusilə ixrac təşviqi və "Made in Azerbaijan" brendinin tanıdılması ilə bağlı tədbirlərdən faydalanır, ixrac imkanlarını genişləndirirlər".

İstirahət də pul istəyir...

"Exo" qəzetində isə "Azərbaycanda aylıq istirahətə nə qədər xərclənir?" sərlövhəli məqalə oxumaq olar.

Müəllif əmək fəaliyyətindən sonra vətəndaşların necə istirahət etmələrini ekspert Natiq Cəfərli ilə müzakirə edir.

Statistikaya istinad edən müəllif deyir ki, insanlar istirahət və əyləncələrinə gəlirlərinin 5-10%-ni xərləyir və sosioloqlara görə, ətraf mühit nə qədər çox neqativ olursa, o qədər də insan bu mühitdən qaçaraq dincəlmək istəyir.

Müəllif vurğulayır ki, həmsöhbəti olduğu bəzi şəxslər istirahətlərinin baha başa gəlmədiklərini deyirlər, çünki bahalı istirahətə pul yoxdur, kimisi çayxanaya getməklə, kimisi kinoya baxmaqla, dondurma yeməklə bunu "yola verir".

"Xanımımla son dəfə haradasa istirahətdə olmağım yadıma gəlmir, uşaqların istirahəti çox pul tələb edir, uşaq əyləncə vasitələrindən istifadə isə ucuz deyil, üstəgəl, biri çipsi istəyir, biri şirniyyat, biri qamburger... bəzən kinoya gedə bilirik, öz istirahətimizə isə pul qalmır", -bunu da həmsöhbətlərdən biri müəllifə deyir.

Ekspert N.Cəfərli isə qəzetə deyir ki, aşağı gəlir səbəbindən Azərbaycan vətəndaşlarının çoxu istirahət etməyi özünə rəva bilmir: "Azərbaycan vətəndaşları istirahəti, əyləncəni xoşlayır, pul olsaydı bunun çoxunu istirahətə xərclərdilər. Amma hazırda gəlirlərin 56-57%-i, yəni yarıdan çoxu ərzağa, kommunal xidmətlərə sərf edilir. Bundan əlavə, daim tibb və preparatların alınması xərcləri var, üstəlik, çox adamlar kredit götürüblər ki, bunlar müntəzəm ödənilməlidir. Belə halda heç standart məsrəflərə pul çatmır, odur ki, istirahət barədə danışmağa dəymir".

Ekspert deyir ki, insanların istirahətə pul xərcləməyə hazır olmaları göstəricilərindən biri turist səfərləridir, amma son vaxtlar Azərbaycandan xairci ölkələrə tusirt səfərləri əhəmiyyətli dərəcədə azalıb: "İndi də istirahət üçün Gürcüstana gedən Azərbaycan vətəndaşı az deyil, bu da onunla izah edilir ki, bu ölkədə istirahət bir çox ölkələrdəki kimi baha deyil. Gürcüstana maşınla da getmək olar və bu 500 manata başa gəlir, amma bundan ucuzu da təsəvvürə gəlməz".

N.Cəfərli deyir ki, Azərbaycanda orta hesabla vətəndaşın ən azı 500 manat gəliri olmalıdır ki, özünə bəzən teatra, kinoya, kafeyə getməyi rəva bilsin.

Ekspert deyir ki, indi bir çox insanlar, istər gənc və ya orta nəsil olsun, çayxanya getmək, nərd, domino oynamaq kimi "istirahət növü" seçirlər.

Ekspert: Elektik enerjisi tarifləri qalxacaq

"Novoye Vremya" qəzetində isə "Güzəşt əsaslı barel qiyməti" sərlövhəli məqalə oxumaq olar.

Müəllif deyir ki, "Azərişıq" və "Azərsu" şirkətlərində ağır maliyyə durumunun olmasına baxmayaraq, hökumət 2018-ci ildə əhaliyə verilən elektrik və suyun qiymətini qaldırmayacağı bəyanatını səsləndirib.

Amma müəllif bunu da deyir ki, ekspertlər bu bəyanatdan tez nəticə çıxarmağa tələsmirlər, çünki bu "güzəşt"in əsasına qoyulan iqtisadi amillər suallar yaradır.

Məqalə müəllifi xatırladır ki, qiymətlərin artırılmaması bu iki dövlət şirkətinə gəlirlərini 50% artırmağa mane olmur: "Bu, daha çox ağır maliyyə durumunda olan bu dövlət qurumlarına büdcə dəstəyinə oxşayır və 2018-ci ildə "Azərişıq"a 55 milyon manat, "Azərsu"ya 22 milyon manat subsidiya ayrılacaq". Bunu isə qəzetə ekspert Rövşən Ağayev bildirir.

Qiymətlər artırılmadığı halda hər iki şirkətin gəlirlərinin artmasını şərh edən digər ekspert İlham Şaban isə qəzetə deyir ki, burada söhbət hökumətin susduğu hər iki şirkətin iki illik kommunl borclarının ödənilməsindən gedir: "Neftin qiymətinin artması büdcə xərclərini, eləcə də büdcə təşkilatlarının borc haqq-hesabları üzrə xərcləri artırmağa imkan verir"-deyə İ.Şaban bildirib.

Müəllif isə hökumətə dünya bazarlarında neftin qiymətinin ucuzlaşması ilə manatın dəyərdən düşdüyü halda elektrik enerjisi tariflərini saxlaya biləcəyi sualı ilə müraciət edir: "Heç kəsə sirr deyil ki, nikbin proqnozların və hökumətin güzəştə getməsinin əsasında nisbətən yüksələn neft indeksləri durur, zamansa göstərib ki, bu, çox dayanıqsız əsasdır".

Müəllif xatırladır ki, manatın devalvasiyasının şiddətli vaxtında elektrik enerjisi iki dəfə bahalaşdı, çünki dolların bahalaşması adı çəkilən hər iki şirkətin xarici tərəfdaşlarına xarici borcları da artırdı.

Müəllif isə bu faktdan irəli gələrək və ekspertlərə istinadən deyir ki, növbəti dəfə manat dəyərdən düşdüyü halda tariflər mütləq şəkildə bahalaşacaq: "Yaxın iki ildə tarif ən yaxşı halda 17 qəpiyə qalxacaq və ya daha 33% bahalaşcaq". Bunu isə Energetika Mütəxəssisləri və Mühəndisləri Assosiasiyasının sədri Rəsul Süleymanov qəzetə bildirib.

Müəllif deyir ki, buna görə də elekrik enerjisi tarifləri məsələsilə bağlı ilin əvvəlində hökumətin dediyi güzəşt məsələsi şox dayanıqsız pespektivə malikdir.