Bakı/18.05.22/Turan: Azərbaycanlı alim Cəmil Həsənli hesab edir ki, Finlandiya və İsveçin NATO-ya üzvlüyü məsələsində Putinin loyallığı Rusiya üçün əlverişsiz beynəlxalq şərtlərdən irəli gəlir.
Sovet dövrü, əsasən 20-ci əsrin 30-40-cı illərilə bağlı araşdırmaları ilə dünyanın elmi dairələrində tanınan professor Həsənli qeyd edir ki, əslində Rusiya həmişə finləri təzyiq altında saxlamağa cəhd edib. 1917-ci il dekabr ayının 31-də saat 23:58-də Finlandiyanın müstəqilliyi rəsmən tanınsa da, Sovet Rusiyası, sonra isə Sovet İttifaqı müxtəlif yollarla onu məhdudlaşdırmağa çalışıb. 1939-1940-cı illərin Sovet - Fin müharibəsi Finlandiyanın Fin görfəzi rayonunda yerləşən ərazilərin 11 faizinin, iqtisadiyyatının 30 faizinin Sovetlər tərəfindən işğalı ilə nəticələndi. Bu müharibəyə görə Sovet İttifaqını 1939-cu ildə Millətlər Cəmiyyətindən qovdular.
Bu "qələbəni" qoruyub saxlamaqdan ötürü Sovet İttifaqı İkinci Dünya Müharibəsindən sonra Finlandiya Kommunist Partiyasına gizli maliyyə yardımları göstərməklə fin hökumətini daim təzyiq altında saxlayıb. SSRİ-nin dünya kommunist və sosialist ölkələrinə gizli pul yardımlarının siyahısı açıqlananda məlum olub ki, Sovet Siyasi Bürosunun gizli qərarları ilə 1946-cı ilin 1 noyabrında Finlandiya Kommunist Partiyasına 5 milyon fin markası, 16 yanvar 1948-ci ildə 80 milyon fin markası, 17 fevral 1948-ci ildə 60 milyon fin markası, 17 may 1949-cu ildə 50 milyon fin markası, 31 oktyabr 1949-cu ildə 20 milyon fin markası, 13 mart 1950-ci ildə 100 milyon fin markası, 10 fevral 1952-ci ildə 69 milyon fin markası (300 min ABŞ dolları) gizli yardım göstərilmişdi. Bu yardımlar daha çox Finlandiyada keçirilən seçkilərdə kommunist partiyasının qələbəsini təmin etmək və ölkə hökuməti əleyhinə təbliğat aparmaq üçün verilirdi. Bu məqsədlə özləri ac olan ruslar arada İsveç kommunist partiyasında əl tuturdular. Məsələn, 6 aprel 1950-ci ildə xüsusi məqsədlərlə İsveç Kommunist Partiyasına 20 min İsveç kronu həcmində gizli maliyyə yardımı göstərilmişdi. Əlbəttə, Sovet hökuməti dağılana qədər bu "yardımlar" davam etdi və SSRİ-ni dağıdan amillərdən biri də bu səmərəsiz "yardımlar" idi.
Putin Rusiyası imperiya iddialarını elan etdikdən sonra keçmiş Rusiya müstəmləkəsi kimi Finlandiyanın narahatlığı anlaşılandır. Finlər NATO-ya daxil olmaqla Rusiyanın təhdidlərinə qarşı öz təhlükəsizliklərinə etibarlı təminat almaq istəyirlər.
Professor Cəmil Həsənli Sov.İKP Siyasi Bürosunun Finlandiya və İsveç Kommunist partiyalarına maliyyə yardımı göstərilməsi barədə məxfi qərarların surətlərini təqdim edib. –0—
Cəmiyyət
-
Avropa Parlamenti Prezidenti Roberta Metsola azərbaycanlı iqtisadçı və siyasi məhbus, professor Qubad İbadoğlunu 2024-cü il Saxarov Mükafatı təqdimetmə mərasimində iştirak etmək üçün Strasburqa dəvət edib. Dəvət məktubu COP29 iqlim konfransı zamanı Avropa Parlamenti üzvü Maykl Bloss tərəfindən çatdırılıb. Lakin İbadoğlu hazırda ev dustaqlığında olduğu və Azərbaycandan çıxmasına qadağa qoyulduğu üçün dəvəti qəbul edə bilmir.
-
İstanbul Hava Limanında həyata keçirilən bir əməliyyat, diplomatik münasibətlərdə sarsıntı yarada biləcək bir hadisəni üzə çıxardı. Azərbaycan hərbi attaşesi olduğu iddia edilən Kəhrəman Şamil oğlu Məmmədov, 70 kiloqram qızıl ilə saxlanıldı. Türkiyə KİV-in məlumatına görə, Məmmədovun diplomat olması ilə bağlı açıqlamalarına baxmayaraq, hadisənin qızıl qaçaqmalçılığı ilə bağlı olduğu güman edilir.
-
Sərin bir noyabr axşamı, Bakının sakinləri Xəzər dənizinin sahilində toplaşaraq, sahilə vurulmuş nəhəng bir balinanın bədənini heyrətlə izlədilər. 16 metr uzunluğunda olan bu məxluqun cansız görünən forması və kəskin qoxusu bir çoxlarına ekoloji faciənin şahidi olduqlarını düşündürdü. Lakin bu gecə sirli qonaq artıq yox idi – yük platformasına yüklənərək hava limanına aparılmışdı.
-
Noyabrın 25-dən etibarən COP29 konfransı iştirakçılarına ayrılmış xüsusi avtomobil zolaqları öz eksklüziv statusunu itirəcək və bütün nəqliyyat vasitələri üçün açıq olacaq. Bu barədə Yerüstü Nəqliyyat Agentliyi (AYNA) məlumat yayıb.
Rəy yaz