Daxili bazarı qorumaq üçün təcili tədbirlər görülməlidir

Dövlət Statistika Komitəsi 2024-cü ilin yanvar-oktyabr aylarında ət istehsalının diri çəkidə 491,4 min ton təşkil etdiyini və bu göstəricinin əvvəlki ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 1,2% çox olduğunu qeyd etmişdir. Statistika Komitəsinin məlumatına əsasən apardığımız hesablamalar göstərir ki, bu ilin yanvar-oktyabr aylarında əvvəlki ilin eyni dövrü ilə müqayisədə ət istehsalı diri çəkidə 6 min ton artıb. DSK bu ilin ilk 10 ayında ət istehsalında artım göstərdiyi halda, ət idxalı ciddi şəkildə artmışdır. Belə ki, Gömrük Komitəsinin məlumatına əsasən apardığımız hesablamalar göstərir ki, 2024-cü ilin yanvar-oktyabr aylarında ət idxalı fiziki çəkidə 38,3%, dəyər ifadəsində isə 49,7% artmışdır. Həm ət istehsalının, həm də idxalının ciddi artımına baxmayaraq, 10 aydır ki, ölkədə ətin qiyməti davamlı olaraq artır.

Dövlət Statistika Komitəsinin məlumatına görə, bu ilin yanvar-oktyabr aylarında 139,5 min ton, əvvəlki ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 17,4 % az xam pambıq yığılmışdır. Qeyd etməliyəm ki, 2023-cü ilin 10 ayında yığılan pambığın miqdarı 168,9 min ton (ilkindən 17,4% çox), 2022-ci ilin 10 ayında isə 199,1 min ton (builki göstərici ilə müqayisədə 59,6 min ton çox) təşkil etmişdir. Yəni son 2 ilin yanvar-oktyabr aylarında ölkə üzrə pambıq yığımı 29,9% azalmışdır.

Dövlət Gömrük Komitəsinin təqdim etdiyi məlumata əsasən, apardığımız hesablamalar göstərdi ki, 2024-ci ilin yanvar-oktyabr aylarında ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə yeyinti məhsullarının idxal dəyəri 10,2% artmışdır. Belə ki, bu ilin 10 ayında ölkəyə 1 milyard 970 milyon 472 min dollar dəyərində yeyinti məhsulları idxal edilmişdir ki, bu da keçən ilin anoloji dövrü (1 milyard 787 milyon 82 min dollar) ilə müqayisədə 183,3 milyon dollar çoxdur. Qeyd etləliyəm ki, bu ilin yanvar-oktyabr aylarında Azərbaycan tarixində ilk dəfədir ki, rekord məbləğdə yeyinti məhsulları idxal edilmişdir. Onu da qeyd etməliyəm ki, yeyinti məhsulları idxalı son 5 ildə 46,8%, son 10 ildə isə 2,3 dəfədən çox artırmışdır.

Dövlət Statistika Komitəsi bu günlərdə yaydığı hesabatda qeyd edilir ki, Azərbaycanda 2024-cü ilin yanvar-oktyabr ayları üzrə kənd təsərrüfatının ümumi məhsulunun faktiki qiymətlərlə dəyəri 11407,1 milyon manat təşkil etmişdir ki, onun da 5540,2 milyon manatı heyvandarlıq, 5866,9 milyon manatı  isə bitkiçilik məhsullarının payına düşür. Hesabatda göstərilir ki, əvvəlki ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə kənd təsərrüfatının istehsalı 1,0 faiz, o cümlədən heyvandarlıq məhsulları üzrə 1,5 faiz, bitkiçilik məhsulları üzrə isə 0,5 faiz artmışdır.