Azərbaycanda qazın çıxarılması və ixracı. Situasiyanın, risklərin, gözləntilərin qiymətləndirilməsi

On November 7, 2024, a decree by the President of the Republic of Azerbaijan led to the creation of a new transport and communications holding company, AZCON. The President explained this decision as a necessity for a "flexible management system that meets modern requirements to improve the operations of state enterprises in the transport and communications sector, enhance their economic efficiency, and increase contributions to the state budget."

Azərbaycan əsasən neft və qaz hasilatına güvənir və bu resursları  boru kəmərləri vasitəsilə Gürcüstan, Türkiyə, Balkan dövlətləri və Avropa İttifaqı ölkələrinin bazarlarına, bir sözlə əsasən Qərbə ixrac edir. 2010-2023 illər arasında 19,7 milyard kubmetr artım ilə təbii qaz hasilatının davamlı artmasına baxmayaraq, neft və qaz ixracından gələn gəlirlər qiymət dəyişkənliyi və xarici iqtisadi təzyiqlər səbəbindən illik olaraq azalıb.

Azərbaycan, istixana qazlarının azaldılması üzrə Milli Müəyyən Edilmiş Töhfəsi (NDC 3.0) haqqında üçüncü sənədini BMT-nin İqlim Dəyişikliyi üzrə Çərçivə Konvensiyası Tərəflərinin Konfransının 29-cu Sessiyasında təqdim etməyi planlaşdırır. Məqsəd, qlobal temperatur artımının 1,5 dərəcə Selsi ilə məhdudlaşdırılması və iqlim dəyişikliyinin nəticələrinə uyğunlaşma yolunda qlobal məqsədə çatmağa kömək etməkdir.

Noyabrın 11-də Bakıda başlayacaq Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İqlim Dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyasının 29-cu sessiyasına (COP29) bir neçə gün qalıb və yüzdən çox ölkədən  40 000-ə yaxın  nümayəndənin iştirakı gözlənilir. Noyabrın 22-dək davam edəcək  tədbir COP29-a sədrlik edən Azərbaycan üçün görünməmiş məsuliyyətdir, çünki sessiyada qlobal əhəmiyyətli məsələlərə baxılacaq.