104 il öncə Türkiyə Azərbaycanı xilas etdi

Bakı/15.09.22/Turan: 1918-ci il sentyabrın 15-də Nuri Paşa Killigilin komandanlığı ilə Osmanlı (əksəriyyəti) və Azərbaycan türklərindən, Qafqazın müxtəlif xalqlarından ibarət Qafqaz İslam Ordusu Bakını və Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin digər bölgələrini bolşevik-daşnak silahlı birləşmələrindən azad edib.

Mayın 28-də (1918-ci il) Gəncədə yaradılmış Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti hökuməti Gəncədən Bakıya köçdü. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyət iki ildən bir qədər çox mövcud oldu. Bu müddətdə Azərbaycanda dövlət strukturları, ictimai münasibətlər yaradıldı, qanunlar və  ifadə azadlığı, qadınların seçki hüquqları, milli, dini bərabərlik daxil olmaqla, konstitusiya müddəaları qəbul edildi.

1920-ci il aprelin 28-də Azərbaycanın Rusiyanın qırmızı ordusu tərəfindən işğalı nəticəsində Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti öz fəaliyyətini dayandırdı.

Sovet hakimiyyəti illərində Moskvanın sərt ideoloji nəzarətinə baxmayaraq, sovet Azərbaycanında Türkiyəyə xalq məhəbbəti, rəğbət qaldı. Türkiyədə də SSRİ-də azərbaycanlılara və İrandakı Azərbaycan türklərinə qarşı  münasibət eyni idi.

1991-ci il noyabrın 9-da Türkiyə Azərbaycanın müstəqilliyini tanıyan ilk ölkə oldu.

2020-ci il sentyabrın 27-də Azərbaycan Ermənistan tərəfindən işğal olunmuş ərazilərinin azad edilməsi üzrə əməliyyata başladı. 1918-ci il hadisələrindən fərqli olaraq Türkiyə ordusu hərbi əməliyyatlarda iştirak etmədi. Qardaş ölkənin köməyi silah təchizatı, Türkiyə hərbi texnikasının istismarı ilə bağlı hərbi məsləhətçilərin və mütəxəssislərin gərgin əməyi formasında oldu.

Ermənistan tərəfindən işğal olunmuş ərazilər azad edildikdən sonra hər iki ölkə “bir millət iki dövlət” prinsipi əsasında qarşılıqlı fəaliyyəti və inteqrasiyanı gücləndiriblər.—0—