Uzun müddət prezident vəzifəsində olan beş siyasətçidən ən az təcrübəyə malik olan V.Putindir

Bakı/11.08.20/Turan: Belarusun hazırki prezidenti Aleksandr Lukaşenko altıncı dəfə bu dövlətin ən yüksək vəzifəsində qalmağa namizəddir. Dünən, ölkə boyunca baş verən kütləvi etirazlara baxmayaraq, Belarus MSK Lukaşenkiya səs verən seçicilərin sayının xeyli artdığını elan edib. İlkin məlumatlara görə, seçicilərin 82,3%-i Lukaşenkoya səs verib, onun siyasi rəqibi Svetlana Tixanovskayaya isə 9,9% seçici səs verib.

Prezidentlər İ.Əliyev və V.Putin Lukaşenkonu seçkilərdə qələbəsi münasibətilə təbrik ediblər.

Həmin vaxtlar məşhur olmayan Aleksandr Lukaşenkonun tarixi 10 iyul 1994-cü ildə - 80,1% səslə Belarusda prezident seçkilərinin ikinci mərhələsini keçdiyi zaman başlayıb. Beləliklə, o, müstəqil Belarusun ilk prezidenti olub. Həmin vaxtdan etibarən 26 ildir bu ölkənin dəyişməz prezidentidir.

Postsovet məkanında ən uzun müddət prezident vəzifəsində qalan 1991-ci ildən 2018-cu ilə qədər – 28 il Qazaxıstana rəhbərlik etmiş Nursultan Nazarbayev olub. İkinci yerdə 26 illə A.Lukaşenko gəlir.

İslam Kərimovu üçüncü uzunömrlü siyasətçi hesab etmək olar. O, 1991-2016-cı illərdə - 25 il Özbəkistanın prezidenti olub.

Postsovet məkanında ən yüksək vəzifədə qalma müddətinin uzunluğuna görə dördüncü yerdə İ.Əliyev gəlir. O, 17 ildir ölkənin prezidentidir. O, ilk dəfə 2003-cü ildə Azərbaycan prezidenti olub, həmin vaxtdan etibarən hər növbəti seçkidə o, öz namizədliyini irəli sürür, seçkilər keçirilir, daha sonra Azərbaycan MSK onu prezident elan edir. 2016-cı il sentyabrın 26-da Azərbaycanda ölkə prezidentinin səlahiyyətlərinin beş ildən yeddi ilə qədər uzadılması haqqında referendum keçirilib.

V.Putin dövləti ən uzun müddət idarə edənlər arasında beşincidir. O, ilk dəfə 26 mart 2000-ci ildə Rusiya prezidenti seçilib. 2004, 2012 və 2018-ci illərdə dövlət başçısı vəzifəsinə seçilib. 2012-ci il seçkilərindən əvvəl prezidentin səlahiyyət müddəti 4 ildən 6 ilədək uzadılıb. Putin 2008-2012-ci illərdə dörd illik fasilə ilə (həmin illərdə Rusiya prezidenti Medvedev olub) 16 ildir Rusiyanı idarə edir. Rusiyada növbəti prezident seçkilərinin 17 mart 2024-cü il tarixində keçiriləcəyi gözlənilir. Putin yenidən ən yüksək vəzifəyə namizədliyini irəli sürəcəyini istisna etmir.

Avropanın demokratik dövlətləri və ABŞ-ın, qarşılıqlı mənfəət dərəcəsi müxtəlif olmaqla, bu dövlətlərin hər biri ilə qarşılıqlı münasibətləri var. Baxmayaraq ki, ABŞ və Avropa ölkələrinin siyasi ictimaiyyəti bu prezidentləri diktator hesab edir.

12 illik fasilədən sonra tezliklə ABŞ-ın Belarusdakı səfiri Minskə qayıdacaq. ABŞ və Avropa Rusiya ilə fəal əməkdaşlıq edir, Özbəkistan və Qazaxıstanla daha yaxın münasibətlər saxlanılır. 2003-cü ildə ABŞ-ın dövlət müşaviri Riçard Armitac MSK-nın səslərin hesablanmasının nəticəsini rəsmi olaraq açıqlamasını gözləmədən, İ.Əliyevi seçkilərdə qələbə qazanması münasibətilə təbrik edib. Həmin vaxt müxalifət Müsavat Partiyasının başqanı İsa Qəmbəri qalib elan edirdi. Armitacın təbrikindən sonra Bakıda etira aksiyaları güc tətbiqi ilə yatırılıb və dayandırılıb. -0-