Kəskin dərman çatışmazlığı Azərbaycanda səhiyyə sahəsində narahatlıq doğurur

Bakı/15.10.23/Turan: Azərbaycan səhiyyə sahəsində ciddi böhranla üzləşir və Azərbaycan Həkimlər Assosiasiyasının sədri Aydın Əliyev iki ay əvvəl ərazi Tibbi Ərazi Bölmələrini İdarəetmə Birliyi (TƏBİB) tərəfindən xəstələrə norditrofin (Nordiflex) dərmanının pulsuz paylanmasının dayandırılmasını pisləyib. TƏBİB-in bu qərarının əsaslandırılması dərman istehsalçısı Novo Nordisk tərəfindən Norditrofinin istehsalının dayandırılması idi.

Norditrofin, bədənin böyümə hormonunu sintez edə bilməməsini kompensasiya etməkdə mühüm rol oynayır, çatışmazlığı təsirlənmiş uşaqlarda cırtdanlığa səbəb olur. TƏBİB alternativ dərman tədarükünü təmin edəcəyini vəd etsə də, məsələnin aktuallığını qiymətləndirmək çətindir. Bu xəstəlikdən əziyyət çəkən uşaqlar zərərli təsirlərin qarşısını almaq üçün həftəlik norditrofin dozalarına ehtiyac duyurlar. Skelet böyüməsi 15-16 yaşlarında dayanır və müalicədəki fasilələr qalıcı ziyana səbəb ola bilər. Övladlarının rifahını təmin etmək üçün valideynlər apteklərdə həftədə 200-250 manat dəyərində "Norditrofin" almağa məcbur olub, ayda 800-1000 manat yığıblar. Təəssüf ki, bütün ailələr bu maliyyə yükünü daşıya bilmir və bir çoxunu borc içində qoyur.

Aydın Əliyev Turan-a müsahibəsində bir neçə aktual məsələ qaldırıb: Niyə bəzi apteklərdə Norditrofin var, niyə bəzi ailələr hələ də TƏBİB-dən pulsuz alırlar və TƏBİB niyə başqa bir istehsalçıdan tədarükü vaxtında sürətləndirməyib, xüsusən tədarükçülər ümumiyyətlə müştərilərə yaxınlaşan tədarük çatışmazlığı barədə əvvəlcədən məlumat verdikdə? Doktor Əliyev TƏBİB-in bəlkə də haqsız olaraq günahı xarici əczaçılıq şirkətinin üzərinə atdığına inandığını bildirib.

Əliyev Azərbaycanda təxminən 1200-1500 ailədə böyümə pozğunluğundan əziyyət çəkən uşaqların olduğunu bildirərək, həftəlik dərmanların dayandırılmasının onların böyüməsini tamamilə dayandıra biləcəyini vurğulayıb. Oğlan və qızlara 15-16 yaşa qədər Norditrofinə ehtiyac ola bilər, bundan sonra kontrendikedir.

Doktor Əliyevin nəzarəti altında olan xəstələr son iki ay ərzində pulsuz dərman təminatının olmamasını təsdiqləyiblər. Onlar həmçinin " Norditrofin "preparatlarının böyüməni stimullaşdırmaq üçün yüksək dozada istifadə edən idmançılar üçün Azərbaycana idxal edildiyini bildiriblər.

Turan-ın sorğularına cavab olaraq TƏBİB izah etdi ki, uşaqlar üçün böyümə hormonu olan dərmanlar Novo Nordisk əczaçılıq şirkəti tərəfindən verilir. 2020-2023-cü illər arasında 1500 uşaq bu dərmanı aldı. Ancaq bu cür dərmanların istehsalı üçün qlobal xammal çatışmazlığı səbəbindən şirkət iki ay əvvəl tədarükü dayandırdı. TƏBİB problemi həll etmək üçün fəal çalışdığına və Respublika Endokrinoloji Mərkəzinin gələn aydan başlayaraq alternativ bir şirkətdən dərman almağı planlaşdırdığına əmin oldu.

Rəsmi statistika, xüsusilə kənd yerlərində oğlan və qız uşaqlarının böyümə sürətində narahat bir azalma olduğunu vurğulayır ki, bu da ilk növbədə balanssız qidalanma ilə izah olunur. Bu problem əhalinin aşağı gəlirləri ilə əlaqədardır ki, bu da ailələrin minimum istehlak səbəti standartlarına cavab verməsini çətinləşdirir. Azərbaycanın neftlə zəngin dövlət kimi statusuna baxmayaraq, uşaqlarda fiziki inkişafda geriləmə problemi davam edir və bu problemin həlli üçün lazımi tədbirlər görülmür.--0--