Mətbuata təzyiqlər davam edir

Azərbaycan hakimiyyəti ölkədə müstəqil mətbuatın məhv edilməsi və boğulması istiqamətində siyasəti davam etdirir. Qəzetlərin pərakəndə satışına bir il əvvəl tətbiq edilmiş qadağa qalmaqdadır. Qəzetlərin köşklər vasitəsilə satışı da süni olaraq məhdudlaşdırılır.

Martın 2-də keçirilən monitorinq göstərib ki, hər bir köşkə “Azadlıq”, “Yeni Müsavat”, “Zerkalo” və bir sıra digər qəzetlərin cəmi 2-3 nüsxəsini satmağa icazə verilir. Yəni kütləvi şəkildə ərzaq, içki və siqaret satan köşklərdə qəzet satışı formal xarakter daşıyır.

Qəzetləri hansı mətbuat yayımı firmasının gətirdiyini aydınlaşdırmaq mümkün olmayıb.

Vergi rekvizitləri olmayan fakturalarda tədarükçünün adı göstərilməyib. Köşk işçiləri özləri də firmanın adını bilmirlər.

Azərbaycanda 90-cı illərdən etibarən mətbuatın təsirinin azaldılması və onun iqtisadi müstəqilliyinin sarsıdılması məqsədilə qəzetlərin pərakəndə satışı məhdudlaşdırılmağa başladı. Amma ötən ilin payızından az-çox qəzet satan QASİD mətbuat yayımı firmasının sıxışdırılması yolu ilə dövri mətbuatın məhv edilməsi üzrə yeni kampaniya başladı.

Bakıda və ölkənin digər şəhərlərində guya dövri mətbuatın satışının yaxşılaşdırılması məqsədilə yeni köşklər qurulur. Bakı meri Hacıbala Abutalıbov 2011-ci ilin sentyabrında bildirib ki, yeni köşklər paytaxtı bəzəyəcək və qəzetlərin satışını və redaksiyaların gəlirlərini artıracaq.

Prezident Administrasiyasının ictimai-siyasi şöbəsinin müdiri Əli Həsənov köşklərin quraşdırılmasına başlandıqdan təxminən iki ay sonra onun və administrasiyanın şəhər hakimiyyətinin bu əməlləri ilə heç bir əlaqəsi olmadığını bəyan edib. Buna baxmayaraq, nə o, nə də ötən ilin yayında qəzet redaktorlarının müraciət etdiyi Mətbuat Şurası problemi həll etmək üçün heç bir addım atmayıb.

Ötən ilin payızında həyata keçirilən monitorinqlər göstərdi ki, köşklər Bakı meriyasının himayəsi, dövlət orqanlarının yaratdığı fürsətlə çoxmilyonluq dövriyyəsi olan qeyri-qanuni şaxələnmiş ticarət şəbəkəsi yaradan naməlum şəxslər idarə edir.

2012-ci ilin sentyabrında Turan agentliyi 1 saylı Bakı İnzibati-İqtisad Məhkəməsinə ziyana məruz qalan redaktorların adından iddia verib. İddia “İnformasiya əldə etmək azadlığı haqqında” Qanunun 24.1-ci maddəsinə uyğun olaraq, şəhər icra hakimi Hacıbala Abutalıbovun yeni köşklər haqqında informasiya verməkdən imtina etməsi ilə əlaqədar verilib. Avqustun 28-də Abutalıbova ünvanlanmış məktubda yeni quraşdırılmış köşklərin qanunverici-normativ tərəfləri, onların hüquqi sahibi, onlardan təyinatı üzrə istifadə edilməməsinin səbəbi və çap nəşrlərinə ziyan vurulması haqqında sualları cavablandırmaq xahişi yer alırdı.

Oktyabrın 19-da birinci məhkəmə iclasında İcra Hakimiyyətinin Ticarət və Xidmət Departamentinin nümayəndəsi qoyulmuş sualları cavablandıra bilmədi. Bundan başqa, məhkəməyə təqdim edilmiş Bakı şəhər İH-nin köşklərin quraşdırılması haqqında 28 oktyabr 2011-ci il tarixli 521 saylı sərəncamı QASİD distribyutor firmasına məxsus qəzet köşklərinin dəyişdirilməsinin qanunsuz olduğunu göstərdi.

Məhkəmə çəkişməsinin davam etdiyi 5 ay ərzində tələb olunan məlumatı almaq və vəziyyəti aydınlaşdıra biləcək təhqiqat aparmaq mümhün olmayıb. Yalnız bu il yanvarın 22-də məhkəmə Turan-ın paytaxtda yerləşdirilən köşklər haqqında sorğu ilə bağlı iddiasını qismən təmin edib. Məhkəmə İH-nin üzərinə qəzet köşklərinin sahibi və onların sayı haqqında məlumat vermək, habelə 10 manat məhkəmə xərclərini ödəmək öhdəliyi qoyulub. Hakim Vüsalə Baxşəliyeva cavabdehin məhkəmədə iştirak etmədiyinə və tələb olunan məlumatı vermədiyinə görə 50 manatdan 100 manata qədər (İnzibati-Prosessual Məcəllənin 57.1-ci maddəsi) cərimə edilməsi barədə vəsatəti təmin etməyib. O, həmçinin meriyanın üzərinə agentliyin sorğusuna dolğun cavab vermək öhdəliyi qoyulması haqqında vəsatəti də təmin etməyib.

Agentlik meriyanın tam cavabına Apellyasiya Məhkəməsində nail olmaq niyyətindədir. -0-