Hakimiyyət neft pulları gələndən heç vaxt seçkilərə belə ağır şəraitdə getməyib: manat alıcılıq qabiliyyətini itirir, qeyri-neft ixracı artmır. Dövlət büdcəsini azaltmaqdan başqa yol yoxdur.
İqtisadçı Rövşən Aöayev hesab edir ki, 2016-cı ildə bu ixtisar 10-15% də ola bilər, 25-30% də - bu, siyasi qərardan asılı olacaq.
Ölkəyə gələn pul kəskin azalır, gedən pul isə kəskin artır. Ölkənin onsuz da yaxşı olamayan başqa mühüm iqtisadi göstəriciləri - yerli istehsalın vəziyyəti, dünyaya çıxarılan qeyri-resurs məhsullarının həcmi azalır. Millli valyuta növbəti dəfə çox kəskin təzyiq altına düşüb, belə vəziyyətdə seçkiyə qədər ehtiyatların yenidən əriməsi sürətlənəcək.
«Fevral devalvasiyasında inzibati yollarla qiymət artımının qarşısını alan hökumət bu dəfə bunu bacarmayacaq, çünki biznesin dözüm limiti artıq xərclənib. Belə vəziyyətə əhalinin sosial durumu xeyli ağırlaşacaq”, deyə Rövşən Ağayev bildirir Bu, əhalinin sosial rifahın üçün yaxşı heç nə vəd etmir.
Mərkəzi Bankın məlumatına görə, təkcə iyulda onun valyuta ehtiyatları $18,7 mln azalıb. Fevral devalvasiyasından iyula kimi AMB-nin valyuta ehtiyatları $11 mlrd 4,4 mln-dan $8 mlrd 501,5 mln-a azalıb. Xatırladaq ki, 31 iyul 2014-cü il üçün AMB-nin valyuta ehtiyatları $15 mlrd 193.4 mln ekvivlenti olub. İllik kəsimdə AMB-nin valyuta ehtiyatları $6 mlrd 691,9 mln azalıb.
30 iyun 2014-cü ildən 31 iyul 2015-ci ilə kimi AMB-nin valyuta ehtiyatlarının azalması:
Tarix | Min ABŞ dolları |
31.07.2015 | 8501.5 |
30.06.2015 | 8520.2 |
29.05.2015 | 8430.8 |
30.04.2015 | 8387.9 |
31.03.2015 | 9472.1 |
28.02.2015 | 11004.4 |
31.01.2015 | 12680.8 |
31.12.2014 | 13758.3 |
30.11.2014 | 14996.3 |
31.10.2014 | 15033.6 |
30.09.2014 | 15042.4 |
31.08.2014 | 15190.9 |
31.07.2014 | 15193.4 |
30.06.2014 | 15163.2 |
-08D -
İqtisadiyyat
-
Neft gəlirlərindən çox asılı olan Azərbaycan iqtisadiyyatı 2021-ci il üçün “Carbon Tracker” hesabatında “Neft dövlətlərindən kənarda: Enerji keçidi kontekstində neftdən asılılığın azaldılmasına təcili ehtiyac” adlı sərt xəbərdarlıqla üzləşir. Hesabatda Azərbaycan neftdən asılı olan ən həssas ölkələrə və onu növbəti onillikdə neft və qaz gəlirlərinin 40%-dən çox azalması gözlənilən ölkələr üçün nəzərdə tutulan “Qrup 5”ə daxil edilir. Bu qrupa Anqola, Bəhreyn, Timor-Leste, Ekvatorial Qvineya, Oman və Cənubi Sudan daxildir və bu, həmin dövlətlər üçün ortaq iqtisadi riskləri göstərir.
-
Azərbaycanın qeyri-neft və qaz ixracı 2024-cü ilin ilk on ayında illik müqayisədə 3,5% artaraq 2,8 milyard dollar təşkil edib. Bu barədə İqtisadi İslahatların Təhlili və Kommunikasiya Mərkəzinin (İİTKM) noyabr ayı üzrə “İxrac İcmalı”nda bildirilib.
-
"Azərbaycan Dəmir Yolları" QSC (ADY), Nazirlər Kabinetinin noyabr ayında iş və istirahət günlərinin dəyişdirilməsi ilə bağlı qərarına uyğun olaraq, COP29 tədbiri zamanı sərnişinlərin təhlükəsiz və rahat səfərlərini təmin etmək məqsədilə şəhərətrafı və ölkədaxili qatarların cədvəlində dəyişikliklər edəcək.
-
Azərbaycanda hökumət daxili bazar qiymətlərini sabit saxlamaq üçün idxal olunan mallara vergi güzəştlərindən daha çox istifadə edir. Bu ilin sonunda uzadılmış buğda idxalı üzrə 18%-lik ƏDV-dən azad edilmə qərarı bu yanaşmanın bir nümunəsidir. Eyni zamanda, yeni tədbirlər çərçivəsində elektrik avtomobilləri üçün enerji doldurma qurğularının idxalına vergi güzəştləri tətbiq olunub, yüksək qiymətli dərman preparatlarının idxalı üzrə vergi azadolmaları isə müzakirə mərhələsindədir. Diqqətəlayiq haldır ki, müdafiə təyinatlı məhsulların idxalı vergi və gömrük rüsumlarından tam azaddır.
Rəy yaz