Bir illik müharibə dövründə Rusiya iqtisadiyyatının uduşları və itkiləri

Oktyabrın 16-da Ukrayna prezidenti Vladimir Zelenski Ali Radada emosional nitqində  öz "qələbə planı"nı - Rusiya ilə müharibəni bitirmək üçün cəsarətli və çoxqatlı yol xəritəsini təqdim etdi. Beş açıq  bənddən və üç gizli əlavədən ibarət plan geosiyasi, hərbi və iqtisadi strategiyaları birləşdirir, Ukraynanın nəzarəti bərpa etmək və Rusiyanı diplomatiyaya məcbur etmək əzminin mənzərəsini ortaya qoyur. Lakin güc və qətiyyət ritorikasının arxasında mühüm  suallar gizlənir: həqiqətənmi bu plan sülh planıdır? Yoxsa, onsuz da qeyri-sabit münaqişəni ağırlaşdırmaq riski daşıyır?

Rusiya Xarici Kəşfiyyat Xidmətinin  direktoru Sergey Narışkin bu həftənin əvvəlində Bakıya gəldi, Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev və Azərbaycan kəşfiyyat xidmətlərinin vəzifəli şəxslərilə yüksək səviyyəli görüşlər keçirdi ki, bu da Rusiyanın Cənubi Qafqaza olan strateji marağını önə çəkən addım kimi qəbul edilir.

17 sentyabr 2024-cü il tarixində Astanada Almaniya kansleri Olaf Şolts və Mərkəzi Asiya dövlətləri başçıları arasında keçirilən sammit regional diplomatiyada kritik məqamdır. Qazaxıstan prezidenti Kasım-Jomart Tokayev inkişaf etməkdə olan bu dialoqun vacibliyini qeyd edib, geosiyasi qeyri-sabitliklə mübarizə aparan dünyada onun strateji əhəmiyyətini vurğulayıb.  İki region öz əlaqələrini dərinləşdirdikcə, bu sammit iqtisadi diversifikasiya, enerji təhlükəsizliyi və texnoloji əməkdaşlığa artan diqqəti əks etdirdi.

Mərkəzi Asiyada geosiyasətin mürəkkəb kəsişməsində yerləşən Astana - Qazaxıstan kövrək tarazlığı tapmağa çalışır, belə ki, Ukraynada müharibənin davam etməsi fonunda Qərb dövlətləri Rusiyaya qarşı sanksiyaları sərtləşdirirlər.  Sanksiyalara əməl etmək milli strategiyanın bir hissəsi olaraq qalsa da, ölkə öz iqtisadi maraqlarını və ya regional sabitliyi pozmadan bu həssas mövqeyi qorumaqda mühüm çətinliklərlə üzləşir.