Azərbaycanın quru və dənizdə dövlət sərhədlərinin bağlı saxlanmasının sosial-iqtisadi təsirləri
-
- Cəmiyyət
- 19 Oktyabr 2024 13:52
Makroiqtisadiyyat
-
2020-ci ilin mart ayından Azərbaycanın Rusiya, İran və Gürcüstanla quru və dəniz sərhədləri qapalıdır. O tarixdən etibarən hər üç aydan bir xüsusi karantin rejiminin vaxtı uzadılır və sərhədlər də ona görə açılmır. Sonuncu dəfə 25 sentyabr 2024-cü ildə Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 440 saylı Qərarı[1] ilə Koronavirus (COVID-19) infeksiyasının ölkə ərazisində yayılmasının, onun törədə biləcəyi fəsadların qarşısının alınması məqsədilə Azərbaycan Respublikasının ərazisində xüsusi karantin rejiminin müddəti 2025-ci il 1 yanvar saat 06:00-dək uzadılıb. Baxmayaraq ki, hələ 5 may 2023-cü ildə Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının (ÜST) rəhbəri dünya üzrə 6,9 milyon əhalinin ölümünə səbəb olan COVID-19-un sona çatdığını elan edib[2].
-
Azərbaycanın neft-qaz sektoru yanvar-sentyabr aylarında ölkənin ümumi daxili məhsulunun (ÜDM) yalnız üçdə birini təşkil etsə də, ölkədə neft hasilatının azalmasına baxmayaraq, cari ilin üçüncü rübündə yüksək qlobal neft qiymətləri sayəsində cüzi artım (təxminən 1%) nümayiş etdirib.
-
Azərbaycan iqtisadiyyatı üçün çoxdan vacib olan şaxələndirmə hazırkı situasiyada daha da aktualdır. Lakin rəqabətli mühit olmadan dövlətin inzibati və maliyyə resursları hesabına həyata keçirilən şaxələndirmə siyasəti orta və uzunmüddətli dövrdə dayanıqlı inkişafı təmin edə bilməz. Belə siyasətlər qısa müddətli effektə malik olmaqla daha çox inhisarçı mövqedə olan şirkətlərin hökmranlığını gücləndirməyə xidmət edir.
-
Azərbaycan son illər iqtisadi artımın səviyyəsinə görə yalnız Avropa və Mərkəzi Asiya regional göstəricisindən deyil, həm də inkişaf etməkdə olan ölkələrin ÜDM-nin orta artım tempindən geridə qalır. BMT-nin İqtisadi və Sosial Məsələlər Şöbəsinin iqtisadi təhlil və proqnozları göstərir ki, az inkişaf etmiş ölkələrdə (AİEÖ) iqtisadi artım 2024-cü ildə 4,8 faizə qədər təşkil etməklə ötən illə müqayisədə yüksələcək. AİEÖ-də (least developed countries (LDCs)) 2023-cü ildə ÜDM-in artımı orta hesabla 4,2 faiz olub. Dənizə çıxışı olmayan inkişaf etməkdə olan ölkələrdə (DÇİEÖ- landlocked developing countries (LLDCs)) ÜDM-in 2024-cü ildə 4,7 faiz artacağı gözlənilir ki, bu da 2023-cü ildəki səviyyəyə yaxındır.[1]
Rəy yaz