Avtokreditlər azərbaycanlıların cibinə görə deyil

Azərbaycanın avtomobil bazarı ciddi şəkildə zəifləyib, amma Rusiya ixracatçıları satışı kəskin artırıb. Yanvarda Rusiyadan minik avtomobillərinin ixracı ötən ilin eyni dövrünə nisbətən sayca 2,5 dəfə (3,7 min ədəd), qiymət ifadəsində 54% ($51,9 mln) artıb, deyə Federal Gömrük Xidməti bildirir.

Rusiya avtomobillərinin əsas ixrac yeri yaxın xaric, lider isə (Avrasiya birliyi istisna) Azərbaycandır, deyə «Avtostat» şirkəti bildirir. 

«90-cı illərdən Azərbaycanda avtomobil parkında ən az artım 2016-cı ildə olub. Ötən il minik avtomobillərinin sayı 7,4 min ədəd artıb. Hətta 2000-ci ildə 10 min, 2003-cü ildə 50 min, 2006-cı ildə 70 min, 2012-ci ildə 88 min artım olub», - deyə Rövşən Ağayev Turan-a bildirib.

Şübhə yoxdur ki, resessiya bank böhranı, avtokreditləşmənin azalması, işsizlik, əhalinin gəlirlərinin azalması ilə bağlı olub, deyə ekspert bildirir. 2016-cı ildə avtoparkda MDB istehsalı 1000 avtomobil, başqa markalardan 6400 avtomobil artıb. 

Bazarın genişlənməsi göstəriciləri belədir: Mercedes (681 ədəd , Hyundai (668 ədəd), Toyota (505 ədəd), Kia (457 ədəd), Ford (329 ədəd), Shevralet (324 ədəd), Volkswagen (300) Landrover ( 163 ədəd), Mazda (159 ədəd), Ford (149 ədəd), Audi (144 ədədы), Wolkswagen (133 ədədы), Mitsubishi (117 ədəd), (117 ədəd), Fiat (88 ədəd), Daewoo (74 ədədы) Porşe (63 ədəd), Honda (50), Infiniti (20 ədəd).

2015-ci ilin fevral devalvasiyasından sonra salonlar avtokreditləşmədən imtina edib. Avtokredit verən banklar isə daha sərt şərtlər qoyub.

Məsələn, bu sahədə iki il liderlik edən Bank VTB (Azərbaycan) öz saytında «Avtoekspress» məhsulunu KIA Motors Azerbaijan, Performance Center Co, Auto Azerbaijan, Nurgun Motors (Group), VW Group, Diamond Motors  MMC, Lexus Baku, Improteks Motors MMM, Farrukh PCC, Khazar Lada Ltd, Bentley Baku, Cahan Motors, MG Motors, El Motors, Автосалон «Нептун», BYD Auto Azerbaijan, Cahandar MMC kimi avtosalonlar vasitəsi ilə təklif edir.

Bank bu formulla hərəkət edir «səhər pul, axşam stullar». 30 000 AZN/ 28 600 USD-dan ucuz avtomobillər üçün ilkin ödəniş  50%; 30 000 AZN/ 28 600   USD-dan bahalar üçün 40%-dir.  Kreditlər avtomobil girov qoyulmaqla üçüncü şəxslərin zəmanəti ilə 21%-lə verilir. Bankın saytında deyilir ki, kredit valyutası manat, rubl və dollardır, amma ekspertlər xəbərdarlıq edir – bank manatla kredit vermir.

İşlənmiş maşınlara verilən borclarda faiz dərəcəsi daha yüksəkdir. Bank VTB-nin digər məhsulu «İşlənmiş maşınlar üçün kredit» 22% dərəcə nəzərdə tutur. Minimal kredit 3 min AZN (və ya dollar ekvivalenti) avtomobil girov olmaqla ilkin ödənişin iki dəfə artımı şərti ilə verilir: 40-dən 80%-ə. Üçüncü şəxslərin zəmanəti məsələsi bankın istəyi ilədir.

Kreditorların riski və avtokreditlərin bahalanmasını ekspertlər əhalinin alıcılıq qabiliyyətinin düşməsi ilə yanaşı ressessiyanın əsas səbələrindən biri sayır.—0—