Bakı/22.08.23/Turan: Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası (AXCP) son bəyanatında Azərbaycan hakimiyyətinin siyasi müxalifəti yatırmaq və ölkə daxilində de-fakto təkpartiyalı sistemi gücləndirmək üçün birgə səyləri kimi qəbul etdiklərindən dərin narahatlığını ifadə edib. AXCP-nin bəyanatı ona görə səsləndi ki, Prezident İlham Əliyev Administrasiyası tənqidçilərin fikrincə, ölkənin demokratik əsaslarını sarsıdan tədbirlər görməyə davam edir.
Bu istiqamətdə əsas addım bu ilin yanvarında AXCP-nin fikrincə, uzun müddətdir davam edən siyasi müxalifətin yatırılması təcrübəsini qanuniləşdirmək və aktivləşdirmək məqsədi daşıyan yeni siyasi partiyalar Qanununun qəbul edilməsi idi. Lakin, görünür, hökumət bu qanunvericilik manevrini birpartiyalı sistemə hamar keçidi təmin etmək üçün yetərli hesab etməyib.
Bu narahat tendensiyanı daha da artıran prezident Əliyev bu yaxınlarda, avqustun 16-da Azərbaycanın İnzibati Xətalar Məcəlləsinə dəyişikliklər imzalayıb. Bu düzəliş paketi, siyasi partiyaların, üzvlərinin və rəhbərliyinin siyasi partiya qanunları ilə əlaqəli qanun pozuntularına görə tətbiq oluna biləcək 17 fərqli cəriməni təqdim edir. Bu düzəlişlərə əsasən, fərdi pozuculara 700 manatdan 2000 manatadək miqdarda cərimə, dövlət vəzifəli şəxslərinə 1500 manatdan 5000 manatadək miqdarda cərimə, hüquqi şəxslərə isə 6000 manatdan 15 000 manatadək miqdarda cərimə tətbiq edilə bilər. Bu cərimələr qeydiyyatını itirmiş və ya fəaliyyətini dayandırmış partiyalar adından edilən hərəkətlərə və ifadələrə tətbiq olunur.
AXCP bildirir ki, bu qanunvericiliyin əsl məqsədi əsas hədəf olan AXCP və həqiqi müxalifət partiyalarının müxtəlif pozuntular bəhanəsi ilə qeydiyyatının ləğvi üçün əsaslar verməkdir. Sonradan bu ciddi maliyyə sanksiyaları müxalifətin fəaliyyətinə mane olmaq üçün tətbiq ediləcək. AXCP ardıcıl olaraq yeni qəbul edilmiş "Siyasi partiyalar haqqında" qanunu qınadı, onu reqressiv adlandırdı və ləğv edilməsini müdafiə etdi.
Qeydiyyatı ləğv etmək üçün mümkün səbəblərin qarşısını almaq üçün AXCP səylə Ədliyyə Nazirliyinə 5000-dən çox üzvün siyahısını təqdim etdi ki, bu da hər hansı inzibati qeyri-müəyyənliyi qabaqcadan aradan qaldırmaq üçün nəzərdə tutulmuş tədbirdir.
Qeydiyyat tələblərinə riayət etməyə hazır olduğunu bildirən AXCP, Ədliyyə Nazirliyinin partiyanın qeydiyyatının ləğvinə səbəb ola biləcək mümkün siyasi manipulyasiyalardan narahatlığını bildirdi. Bu, hökumətin strategiyasının AXCP-nin qeydiyyatdan çıxarılmasını və sonradan həqiqi müxalifətin əhəmiyyətli maliyyə cərimələri ilə yatırılmasını ehtiva edə biləcəyinə dair şübhələrə səbəb oldu.
Əsas müxalifət partiyası, qeydiyyatının qarşısını almaq və fəaliyyətinin məhdudlaşdırılmasının hökumət üçün ağır nəticələrə səbəb ola biləcəyini söyləyərək sərt bir xəbərdarlıq etdi. Bundan əlavə, partiya siyasi həyatda qeydiyyata alınmamış iştirakın ciddi hüquqi pozuntular kateqoriyasına aid edilməsinin və sərt maliyyə sanksiyalarının tətbiq edilməsinin həm Azərbaycan Konstitusiyasına, həm də beynəlxalq səviyyədə tanınmış normalara zidd olduğunu və potensial olaraq kütləvi etirazlara səbəb ola biləcəyini vurğulayır.
Tənqidçilər Avropa siyasi mühitində yerləşən və Avropa Şurasının uzun müddətdir üzvü olan bir ölkədə dinc siyasi müxalifətin tıxanmasının institusionalizasiyasının nəticələrini vurğulayırlar. Bu cür hərəkətlər potensial olaraq beynəlxalq sanksiyalara səbəb olan gözlənilməz nəticələrə səbəb ola bilər. Qeydiyyat statusundan asılı olmayaraq AXCP hüquqi və siyasi kanallar vasitəsilə universal hüquqların, azadlıqların və demokratik tərəqqinin qorunmasının dinc metodlarına sadiqliyini təsdiqləyir.
Bu diskursda Azərbaycan vətəndaşlarını həqiqi müxalifətin marginallaşdırılmasının və onların siyasi alternativlərindən məhrum edilməsinin yaşayış şəraitini pisləşdirə və milli maraqları təhlükə altına ala biləcəyini etiraf etməyə çağıran hərəkətə çağırış səslənir. Dünya Demokratik Birliyi, həmçinin Azərbaycan hakimiyyətinin Şimali Koreya kimi rejimlərə paralellik yaradan birpartiyalı rejim qurmaq istəyi ilə bağlı narahatlıqlarını ifadə etmək üçün daha qətiyyətli tədbirlər görməyə çağırılıb. Hadisələrin bu cür inkişafının qarşısını almaq üçün vaxtında və prinsipial mövqe zəruri hesab olunur.
Rəy yaz