Azərbaycan XİN Qarabağda qanunsuz arxeoloji ekspedisiya haqqında

Azərbaycan XİN Azərbaycanın işğal edilmiş ərazilərində olan Azıx mağarasında beynəlxalq arxeoloji ekspedisiyanın qanunsuz olduğunu bildirib.

XİN rəsmisi Hikmət Hacıyev bildirib ki, Azərbaycanın ermənilər tərəfindən işğal olunmuş Xocavənd rayonu ərazisində İspaniya Milli Təbii Elmlər Muzeyinin əməkdaşı Yolanda Fernandes (Dr. Yolanda Fernandez-Jalvo, Museo Nacional de Ciencias Naturales), Böyük Britaniyanın Blendford muzeyinin əməkdaşı Tania King (Dr. Tania King) və Böyük Britaniyanın Təbii Tarix Muzeyinin əməkdaşı Piter Endryus (Dr. Peter Andrews, Natural History Museum, London) qanunsuz arxeoloji qazıntılar aparır.

Bununla şəxslər Azərbaycanın dövlət sərhədini qanunsuz olaraq keçmişlər və dövlət orqanlarının lisenziyası olmadan Azıx mağarasında qazıntılar aparırlar. Onlar aşkar olunmuş tarixi və arxeoloji tapıntıları və məlumatı qanunsuz olaraq Azərbaycan hüdudlarından kənara çıxarıblar. Bu əməllər Azərbaycan Respublikasının suverenliyinin və ərazi bütövlüyünün ciddi pozuntusudur. Onlar həmçinin beynəlxalq humanitar hüququ, UNESCO-nun 1954-cü il tarixli "Silahlı münaqişə zamanı mədəni dəyərlərin qorunması haqqında"  (Convention for the Protection of Cultural Property in the Event of Armed Conflict with Regulations for the Execution of the Convention 1954) və 1970-ci il tarixli "Mədəni dəyərlər üzərində mülkiyyət hüququnun qanunsuz idxalının, ixracının və ötürülməsinin tələblərinin pozulması haqqında" (Convention on the Means of Prohibiting and Preventing the Illicit Import, Export and Transfer of Ownership of Cultural Property 1970) konvensiyalarının müddəalarını pozublar.

"Təəssüf ki, İspaniya Milli Təbii Elmlər Muzeyi və Britaniyanın Blendford Tarix Muzeyi öz əməkdaşlarının qanunsuz əməllərinin qarşısını almaq üçün heç bir tədbir görmür", deyə Hacıyev bildirib.

Springer nəşriyyatı 2016-cı ildə Levon Yepiskopyanın rəhbərliyi ilə bu xarici vətəndaşların Azərbaycanın işğal olunmuş ərazilərində qanunsuz arxeoloji qazıntılar aparması haqqında "Azokh Caves and the Transcaucasian Corridor" kitabını dərc edib.

Bütün bunlar bir daha sübut edir ki, Ermənistan Azərbaycanın işğal olunmuş ərazilərində maddi-mədəni dəyərlərin talan, məhv edilməsi və dəyişdirilməsi siyasəti həyata keçirir, deyə Hacıyev bildirib.

Buna görə Yolanda Fernandes, Tania King və Piter Endryusun adı Azərbaycanın işğal olunmuş ərazilərinə qanunsuz səfər edən xarici vətəndaşlar siyahısına salınıb.

Bundan başqa, onlar barəsində digər hüquqi tədbirlərin görülməsi haqqında məsələyə baxılır, deyə Hacıyev qeyd edib.

Qeyd edək ki, Azıx mağarası Cənubi Qafqazda ən qədim insanların məskunlaşdığı mağaradır. Vaxtilə Azərbaycan tarixçilərinin orada aşkar etdiyi insan qalıqlar 100 min ildən əvvələ aid edilir. -06D-