Birləşmiş Millətlər Təşkilatının iqlim üzrə konvensiyasının katibini Anar Məmmədlinin azadlığa buraxılmasına nail olmağa çağırıblar

Progress & Change Action Lab beynəlxalq qeyri-hökumət təşkilatının prezidenti Florian Irminger Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İqlim Dəyişikliyi üzrə Çərçivə Konvensiyasının icra katibi Simon Stilə məktub göndərib. Məktubda deyilir:

"Hörmətli cənab Ştil, bu gün Anar Məmmədlinin 46 yaşı tamam olur. Bu görkəmli insan hüquqları müdafiəçisi, azad və ədalətli seçkilərin tərəfdarı, AŞPA-nın təsis etdiyi Vatslav Havel insan hüquqları mükafatı laureatı yenə də öz doğum gününü həbsxanada qarşılayır.

29 aprel 2024-cü ildə Anar Məmmədli həbs edilib və ilkin həbs cəzasına məhkum edilib. 2018-ci ildə Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsinin  müəyyən etdiyi kimi, 2013-cı ilin dekabrından 2016-ci ilin martına qədər o, saxta ittihamla həbsxanada qalıb.

Bu dəfə hakimiyyət Anar Məmmədlini "bir qrup şəxslə əlbir olaraq qaçaqmalçılıqda" ittiham edir. Bu ittiham Azərbaycanda müstəqil qeyri-hökumət təşkilatlarının, jurnalistlərin təqib edilməsində adi hal alıb. 

Anar Məmmədli həbsdə olduğu müddətdə aldığı qeyri-adekvat tibbi müalicənin nəticələrindən əziyyət çəkir. O, nəfəs darlığına səbəb olan və nəfəs alınmasını çətinləşdirən obstruktiv bronxitdən əziyyət çəkir.

Onun vəziyyəti xeyli pisləşib. Bu, xüsusilə sizin aktualdır, çünki Anar Məmmədli Azərbaycanda iqlim ədalətliliyi təşəbbüsünün həmtəsisçisi olub. Təşəbbüs Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Azərbaycanın Bakı şəhərində keçiriləcək 29-cu iqlim dəyişikliyi Konfransı ilə əlaqədar yaradılıb və faktiki olaraq ölkədə KC-29 ilə əlaqədar ətraf mühit və iqlim məsələləri üzərində işləyən yeganə müstəqil vətəndaş cəmiyyəti koalisiyası olub.

Anar Məmmədli Azərbaycanda özbaşına saxlanılan yeganə şəxs deyil.  Daimi repressiyalar atmosferi COP29-dan əvvəl istənilən ictimai dialoqun qarşısını faktiki olaraq alıb. Azərbaycanlı hüquq müdafiəçilərinin məlumatına görə, hazırda ölkədə 303 siyasi məhbus var.

COP29 ərəfəsində hakimiyyət əsasən 2023-cü ildə Söyüdlüdə kəndın yaxınlığında qızıl hasilatı nəticəsində ətraf mühitə dəyən ziyana qarşı etirazları işıqlandıran medianı hədəf alıb. Bu etirazları işıqlandıran hər üç KİV-dən: “Abzas Media”, “Toplum” TV və “Kanal 13”dən jurnalistlər və media işçiləri tutulublar.

10 iyul 2024-cü ildə Daxili İşlər Nazirliyi müstəqil vətəndaş cəmiyyəti subyektlərinə və KİV-ə təzyiqi daha da artıraraq bildirib ki, 1 sentyabr 2024-cü il parlament seçkiləri ərəfəsində potensial dinc etirazçıların iştirakçılarına qarşı "sərt tədbirlər" görüləcək.

Son iki onillikdə, xüsusilə 2013-cü ildən Azərbaycan hüquq müdafiəçilərinə qarşı yönəlmiş və onların fəaliyyətini kriminallaşdıran qanunvericilik qəbul edib, o cümlədən faktiki olaraq beynəlxalq maliyyələşmənin əldə edilməsini kriminallaşdırıb, pis formada  icazə sistemi vasitəsilə qeyr-hökumət təşkilatlarının  fəaliyyətinə tam nəzarəti həyata keçirib, hökumətin siyasətini tənqid edən təşkilatların qeydiyyatdan imtina edib.

Eyni zamanda, hökumət hökumətyönlü KİV və qeyri-hökumət təşkilatları yaradıb və onlara tam nəzarət edir.

COP29 qeyri-hökumət təşkilatları koalisiyasının belə bir xarakter daşıdığına görə çox təəssüflənirik.

Ölkədəki repressiya mühiti müstəqil milli subyektlərin iştirakına mane olur və COP29-da beynəlxalq subyektlərin iştiraka təsir göstərir. Bu yaxınlarda Bakıya səfəriniz  və COP29 Təşkilat Komitəsi və subyektlərilə qarşılıqlı fəaliyyətiniz zamanı yuxarıdakıları qaldırmadığınıza təəssüf edirik və sizi:

• Tədbiri keçirən ölkənin ictimai dialoqu təşviq  və müdafiə etməsi, bu baxımdan COP29 ilə əlaqədar ictimai həyatda iştirak etdikləri üçün həbsləri siyasi motivli olan Anar Məmmədlini və digər hüquq müdafiəçilərini, siyasi və vətəndaş fəallarını, ekoloji fəalları, hüquqşünasları və jurnalistləri dərhal və qeyd-şərtsiz azad etməsi  zərurətini vurğulamaq üçün hər imkandan istifadə etməyə;

• COP29-dan əvvəl Azərbaycana növbəti səfəriniz zamanı həbsxanada Anar Məmmədliyə baş çəkməyə;

• Qeydiyyata alınmamış təşkilatlar da daxil olmaqla, COP29-da milli vətəndaş cəmiyyətinin iştirakını təmin edən mexanizm tətbiq etməyə;

• COP29 təşkilatçı-ölkı  haqqında sazişi gecikmədən dərc etməyə çağırırıq", - müraciətdə deyilir.