Avstraliya və Yeni Zelandiya Yeni Kaledoniyada baş verən iğtişaşlar səbəbindən vətəndaşlarını təxliyə etməyə başlayır

AP:  Avstraliya və Yeni Zelandiya, Sakit Okeanın cənub hissəsində zorakılıqların baş verdiyi Fransa ərazisindən çətin vəziyyətdə qalan vətəndaşlarını evlərinə çatdırmaq üçün çərşənbə axşamı Yeni Kaledoniyaya təyyarələr göndəriblər.

Avstraliyanın xarici işlər naziri Penni Vonq bəyan edib ki, Avstraliya Fransa hakimiyyətindən yerli əhalisi uzun müddət Fransadan müstəqillik əldə etmək istəyən arxipelaqdan vətəndaşlarını təxliyə etmək üçün iki uçuş üçün icazə alıb.

Bir neçə saat sonra Avstraliya Kral Hərbi Hava Qüvvələrinə məxsus C-130 Hercules paytaxt Numeaya eniş edib. Müdafiə Nazirliyinin məlumatına görə, təyyarənin göyərtəsində 124 sərnişin ola bilər.

Vonq çərşənbə axşamı “X” sosial şəbəkə platformasında "Gələcək uçuşlar üzərində işləməyə davam edirik" yazıb.

Xarici İşlər Nazirliyi Yeni Kaledoniyada 300 avstraliyalının olduğunu bildirib.

Avstraliyanın çətin vəziyyətdə qalan və minlərlə olduğu güman edilən digər xarici vətəndaşları da təxliyə etmək üçün reyslər təşkil edib-etməyəcəyi hələ təsdiqlənməyib. Yeni Zelandiya hökuməti də 50-yə yaxın vətəndaşının təxliyəsinə başlamaq üçün Yeni Kaledoniyaya bir təyyarə göndərdiyini açıqladı.

"Yeni Kaledoniyadakı Yeni Zelandiyalılar çətin bir neçə gün keçirdilər və onların evə qayıtması Hökumət üçün təxirəsalınmaz vəzifədir", - deyə xarici işlər naziri Uinston Piters bildirib. "Fransa və Avstraliya ilə əməkdaşlıq edərək, yaxın günlərdə növbəti uçuşlar üzərində işləyirik".

Numeya Beynəlxalq Hava Limanı kommersiya uçuşları üçün bağlı qalır. Onun bərpası məsələsinə cümə axşamı baxılacaq.

Keçən həftə Parisdə qəbul edilən mübahisəli seçki islahatlarına görə Yeni Kaledoniyada baş verən zorakılıqlardan sonra ən azı altı nəfər ölüb, yüzlərlə insan yaralanıb.

Çərşənbə axşamı günü iğtişaş törətməkdə şübhəli bilinən 270-ə yaxın şəxs həbs edilib və 270 minə yaxın adamın yaşadığı, çimərlikləri və iqlimi ilə populyar turizm istiqaməti olan arxipelaqda axşam saat 18.00-dan səhər 6.00-a qədər komendant saatı tətbiq edilib.

Fransa iğtişaşları yatırmaq və nəzarəti bərpa etmək üçün 1000-dən çox təhlükəsizlik işçisi göndərib, çərşənbə axşamı günü daha yüzlərlə təhlükəsizlik əməkdaşı gələcək.

Silahlı toqquşmalar, talan, yandırma və digər zorakılıq aktları Numeyanın bəzi ərazilərini qadağan zonaya çevirib.

Tüstü səmaya qalxırdı, yollarda yanmış avtomobillər yığılıb, müəssisələr və mağazalar talan edilib, binalar tüstüləyə xarabalığa çevrilib.

Onilliklər ərzində müstəqillik əldə etmək istəyən yerli Kanaklarla Fransanın tərkibində qalmaq istəyən müstəmləkəçilərin övladları arasında gərginlik hökm sürürdü.

İğtişaşlar mayın 13-də Parisdə Fransa Qanunvericilik Assambleyası Yeni Kaledoniyanın seçki siyahılarını dəyişdirmək üçün Fransa Konstitusiyasına düzəlişləri müzakirə edərkən başlayıb.

Paris Milli Assambleyası digər dəyişikliklərlə yanaşı, Yeni Kaledoniyada yaşayan sakinlərə 10 il ərzində əyalət seçkilərində səs verməyə icazə verən qanun layihəsini təsdiqləyib.

Opponentlər bu tədbirin Yeni Kaledoniyadakı fransızyönlü siyasətçilərə fayda verəcəyindən və vaxtilə ciddi seqreqasiya siyasətindən və geniş yayılmış ayrı-seçkilikdən əziyyət çəkən Kanakların daha da marginallaşdıracağından qorxurlar.