Rusiyadan Yaponiyaya: Əgər sülh müqaviləsi istəyirsənsə, ərazi iddialarından əl çək

Reuters:  Rusiyanın yüksək səviyyəli təhlükəsizlik rəsmisi Dmitri Medvedev çərşənbə axşamı Yaponiyaya bildirib ki, Rusiya ilə İkinci Dünya Müharibəsini formal olaraq bitirən sülh müqaviləsi bağlamaq istəsə, Sakit Okean adaları qrupuna qarşı ərazi iddialarından əl çəkməli olacaq.

Rusiya Təhlükəsizlik Şurasının sədr müavini olan keçmiş prezident Medvedevin Moskvanın Kuril adaları adlandırdığı yerlə bağlı sərt açıqlamaları, çox güman ki, Şimal əraziləri adlandırdığı ən cənubdakı dörd adaya iddialı olan Yaponiyanı qəzəbləndirəcək.

Sovet İttifaqının əsas varisi olan Rusiya və Yaponiya heç vaxt İkinci Dünya Müharibəsi zamanı hərbi əməliyyatları rəsmi şəkildə dayandıran sülh müqaviləsi imzalamadılar və adalar əsas maneə olaraq qalır.

Adalar Yaponiyanın ən şimal əsas adası olan Hokkaydo yaxınlığında yerləşir və İkinci Dünya Müharibəsinin sonunda Sovet İttifaqı tərəfindən ələ keçirilib.

Hər iki tərəfin diplomatları bir dəfə Yaponiyanın dörd adasından ikisinin sülh sazişinin bir hissəsi kimi geri qaytarılmasını ehtiva edən Sovet dövründən qalmış saziş layihəsinin yenidən gündəmə gətirilməsi ehtimalını qaldırmışdılar.

Lakin Rusiya Yaponiya ilə sülh müqaviləsi danışıqlarından çıxdı və 2022-ci ildə Rusiyanın Ukraynadakı müharibəsi ilə bağlı Yaponiyanın sanksiyalarına görə adalarla bağlı birgə iqtisadi layihələri dondurdu və o vaxtdan bəri münasibətlər daha da pisləşdi.

Medvedev Yaponiyanın baş naziri Fumio Kişidanın Rusiya ilə sülh müqaviləsinin lehinə olduğunu dediyi şərhlərə reaksiya verdiyini bildirib.

“Heç kim sülh müqaviləsinin əleyhinə deyil ki, “ərazi məsələsi” Rusiya Konstitusiyasına uyğun olaraq birdəfəlik bağlanır”, – Medvedev rəsmi X hesabında yazıb.

2020-ci ildə Rusiya konstitusiyasına ərazinin xarici ölkəyə verilməsini qadağan edən düzəliş edildi.

Özünü Kremlin ən açıq anti-Qərb şahinlərindən biri kimi göstərən Medvedev, Yaponiyanın da Rusiyanın Kuril adalarını mənimsəməsini və orada yeni silahlar yerləşdirməsini qəbul etməli olacağını söylədi.

"Bizi "Şimal əraziləri" ilə bağlı "yaponların hissləri" maraqlandırmır. Bunlar mübahisəli ərazilər deyil, Rusiyadır", - Medvedev deyib.

"Xüsusilə kədərli olan samuraylar ənənəvi yapon üsulu ilə seppuku (yapon ritual intiharı) edərək intihar edə bilərlər. Əgər cəsarət edərlərsə, əlbəttə."

Medvedev ABŞ ordusunun 1945-ci ildə Xirosima və Naqasakiyə atom bombası atmasına baxmayaraq, Yaponiyanı ABŞ-la barışmaqda ittiham edib.

Dekabrda Rusiya Hokkaydo yaxınlığında Yaponiya, ABŞ və Avstraliyanın birgə hərbi təlimlərinə “potensial təhlükəsizlik təhdidləri” kimi baxdığını bildirib. Rusiya şikayət edib ki, Yaponiya ABŞ-ın köməyi ilə hərbi infrastrukturunu genişləndirir və silah alışını artırır.

Yaponiya vaxtaşırı Rusiyanın mübahisəli adalarda öz hərbi infrastrukturunu qurmasından narahatlığını ifadə edib.