İqtisadiyyatın sement məntiqi

Bu ilin iyul ayında tikinti biznesinin vəziyyətinin indikatorlarından biri olan sement istehsalı azalıb. 2013-cü ildən ilk dəfə olaraq bu məhsulun istehsal həcminin göstəricisi mənfi olub.

Dövlət Statistika Komitəsinin məlumatına görə, yanvar-iyul aylarında 1 mln 622,6 min ton sement istehsal edilib, bu da 2014-cü ilin analoji dövründən 2,4% azdır.

Azərbaycanda heç bir sement müəssisəsi özünün istehsal həcmlərini açıqlamır. Azərbaycanda ən iri sement istehsalı zavodları “Holcim (Azerbaycan)” ASC (istehsal gücü – ildə 1,7 mln ton), “Norm” MMC (2 mln ton) və “Qazax Sement Zavodu” MMC-dir (1 mln ton).

Bazarın bölüşdürüldüyü üçün Azərbaycanda uzun müddət sementin qiyməti, demək olar ki,  dəyişməyib və regionda ən yüksək olub. Bu ilin fevral ayında milli valyutanın devalvasiyası nəticəsində sementin qiyməti orta hesabla 8,4% bahalaşıb. Proses 2015-ci ilin mart ayında da davam edib (+0,9%). Sonrakı aylarda qiymətlər stabilləşməyə başlayıb.

Dövlət Gömrük Komitəsinin məlumatına görə, bu ilin yeddi ayı ərzində Azərbaycana xaricdən bəyan edilmiş dəyəri 21,9 mln dollar olan sement gətirilib. Bu da ötən ilin müqayisə edilən dövründən 52,7 mln dollar yaxud 70,7% azdır.

Ötən ilin sementin yerli istehsal həcmi özünün pik həddinə - 2 mln 979 min tona çatıb, bu da 2013-cü ildən 40,5% çoxdur.

Təkrar istehsal 3,6% təşkil edib. 2015-ci ilin əvvəlinə müəssisələrin anbarlarında (təxminən 15 subyekt) satışa hazır 110,7 min ton məhsul olub.

Ekspert hesablamalarına görə, Azərbaycanda illik sement istehlakı həcmi 3 min tondan az deyil. Əgər iqtisadiyyata dövlət investisiyaları azaldılsa, 2016-cı ildə bu həcm təxminən 15% azalacaq. -08B-