Sığortaçılar kənd təsərrüfatı sığortasına hökumətin dəstəyini istəyir

«Başak İnam» sığorta şirkəti kənd təsərrüfatı sığortasında köklü dəyişikliklər təklif edir. “Başak-İnam Sığorta Şirkəti”nin biznesin inkişafı departamentinin rəhbəri Hikmət Allahverdinin sözlərinə görə, bu sahədə xərc çoxdur. – yanvar-noyabrda 669,77 min mükafat toplanıb, 531,47 min manat ödəniş edilib. 

Azərbaycanda kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalçıları əsasən ev təsərrüfatlarıdır. İri özəl sahibkarların xüsusi çəkisi 5%-dir. Fermerlər orta hesabla 10,2 ha torpaq sahibdir. ABŞ-da bu göstərici 180, Çexiyada 84, Böyük Britaniyada 55 ha-dır. 

Azərbaycanda kiçik və orat özəl sahibkarlar 2000-ci ildə 9,2 ha torpaq sahibi idilərsə, indi bu göstrici 10,2 ha-dır. İri təsərrüfatlarda bu göstərici 155,4-dən 76,6 ha-ya düşüb. Kiçik təsərrüfatlar müsir texnologiyalardan, lizinqdən istifadə edə bilmir, anbarlarda qiymət yüksəkdir. Məhsulu paytaxta aparmaq böyük xərc tələb edir. 

Mütəxəssis hesab edir ki, sığorta şirkətlərinə hökumət kömək edə bilər. Əgər problemin həlli ilə sığortaçılar məşğqul olsalar, onlar təbii fəlakətlər barədə düzgün izahat verər, risklər düzgün hesablanar. Nəticədə peşəkarlıq artar, büdcəyə az yük düşər. 

Əgər sığortaçılar kənd təsərrüfatı sığortası ilə maraqlansalar, banklar və QBKT-lər fermerlərə həvəslə kredit verər. Fermerlər məhsul zay olsa, girov əmlakı itirməkdən qorxmazlar. Bu zaman bank kreditinin həcmi də artar. Fermerlərə 1 mlrd manat kredit lazımdır, amma onlar ildə cəmi 150-200 mln ala bilir. AMB-nin məlumatına görə, 43 bankın problemli kredit həcmi 5,4% və ya 795 mln manatdır. Bunun çoxu aqrar sektorun payına düşür. Problemli kreditlər artdığı üçün kredit dərəcəsində də artım tendensiyası var. 

«Başak İnam» hökumətə müraciət edib kənd təsərrüfatı sığortasında şərtlərin dəyişilməsi üçün qanun layihəsi hazırlanması zərurəti olduğunu bildirir. Təkliflər sırasında riskli ərazilərdə güzəştli sığorta normalarının tətbiqi, təbiət hadisələrinin siyahısının genişləndirilməsi, büdcə vəsaitləri hesabına sığorta məbləğinin 70%-dək artırılması var. Sığortaçıların məsuliyyəti artırılmalı, ödənişdən yayınanlar cəzalandırılmalıdır. 

Şirkətin mütəxəssisləri hesab edir ki, 2010-cu ildə Kür-Araz zonasında fəlakət zamanı əhaliyə 350 mln manata qədər ziyan dəyməsi də sübut edir ki, sürətlə hərəkət etmək lazımdır. 

Azərbaycanda «Kənd təsərrüfatı sığortasının stimullaşdırılması haqqında» qanun var. Martın əvvəlində müvafiq nazirlik hökumət və parlamentə təklif göndərib ki, kənd təsərrüfatı sığortası «İcbari sığorta haqqında» qanuna daxil edilsin. Hökumət 2010-ci ildə tövsiyələr hazırlanması üçün işçi qrup yaradıb, amma ictimaiyyət onun nəticələrindən xəbərsizdir. --17D—