ABŞ Qırğızıstanda qeyri-hökumət təşkilatları haqqında  qanun layihəsilə bağlı narahatlığını bildirir

Bazar ertəsi ABŞ bildirib ki, Qırğızıstanın "xarici nümayəndələr" haqqında  qanun layihəsini "diqqətlə" izləyir və "müstəqil KİV-ə və vətəndaş cəmiyyətinə təzyiqi artıran Qırğızıstan hökumətinin hərəkətlərini" nəzərə alır, Turan-ın Vaşinqton müxbiri bildirib.

"Biz qanunun qeyri-hökumət təşkilatlarına əsassız məhdudiyyətlər qoya biləcəyindən narahatıq", - Dövlət Departamentinin nümayəndəsi Vaşinqtonun Qırğızıstan parlamentinin qərarını tənqid etməsinə Bişkekin reaksiyasını şərh edərkən Turan-a bildirib.

Mübahisəli qanun layihəsi hakimiyyətə təşkilatları "xarici nümayəndələr" kimi qeydiyyata almağa imkan verəcək. Bu, Rusiyanın "xarici agentlər" haqqında repressiv qanununun təkrarlanmasıdır.

Bazar ertəsi Qırğızıstan Prezident Sadır Japarovun ABŞ dövlət katibi Entoni Blinkenə məktubunu dərc edib. Məktubda Qırğızıstan rəhbəri Vaşinqtonu onun ölkəsinin daxili işlərinə "qarışmaqda" günahlandırıb. Japarov qeyd edib ki, Vaşinqtonun narahatlığı "xaricdən maliyyələşdirilən qeyri-hökumət təşkilatlarının təqdim etdiyi qeyri-dəqiq məlumatlara əsaslanır. O həmin təşkilatların rəhbərliyini pul oğruları adlandırıb".

Öz növbəsində, bazar ertəsi Dövlət Departamenti öz narahatlığını təsdiqləyib və dəqiqləşdirib ki, "bu qanun qəbul edildiyi təqdirdə ABŞ-ın xarici yardım proqramlarının həyata keçirilməsi üçün ciddi nəticələrə səbəb ola biləcək. Bu dəstək səhiyyə və təhsilin möhkəmləndirilməsi, demokratik idarəetmənin irəliləməsi, dövlət xidmətlərinin yaxşılaşdırılması üçün verilir. Bu yardım yerli və beynəlxalq qeyri-hökumət təşkilatları və vətəndaş cəmiyyəti təşkilatları vasitəsilə təqdim olunur".

"Bu iş bizim ümumi məqsədimizə - çiçəklənən Qırğızıstan Respublikasına nail olmanın ayrılmaz hissəsidir", - Dövlət Departamentinin nümayəndəsi Turan-ın müxbirinə bildirib.

"18 yanvar tarixli bəyanatda qeyd etdiyimiz kimi, insan hüquqlarını qorumaq, səmərəli demokratik təsisatları təşviq etmək, sülhün və təhlükəsizliyin möhkəmlənməsinə töhfə vermək bizim ümumi maraqlarımıza daxildir.

Prezident Bayden və dövlət katibi Blinken açıq şəkildə bildiriblər ki, insan hüquqları bizim xarici siyasətimizin mərkəzindədir və bu, birləşmə və ifadə azadlığının təşviqini, vətəndaş cəmiyyəti təşkilatlarının inkişafını əhatə edir.

Biz bu məsələləri mütəmadi olaraq Qırğızıstan hökumətilə açıq və şəxsi qaydada müzakirə edirik və bunu davam etdirəcəyik", -  Dövlət Departamentinin nümayəndəsi fikrini yekunlaşdırıb.

Xatırladaq ki, ötən ay Qırğızıstan parlamentinin Konstitusiya qanunları komitəsi hakimiyyətə geniş səlahiyyətlər verən mübahisəli qanun layihəsini birinci oxunuşda təqdir edib. Əsasən əgər hakimiyyət hesab edərsə ki, fəallar "vətəndaşları qanunazidd hərəkətlərə təhrik edən" qeyri-hökumət təşkilatı və ya xarici qeyri-hökumət təşkilatının filialını yaradırlar və ya iştirak edirlər, vətəndaş cəmiyyəti fəallarını beş ilə qədər azadlıqdan məhrum edə bilər.

Prezident Japarov Blinkenə məktubunda onu da yazıb ki, nəzərdən keçirilən qanun layihəsi “1938-ci ildə ABŞ-da qəbul edilmiş xarici agentlərin qeydiyyatı haqqında mövcud qanuna yaxındır”.