Açıq mənbələrdən foto
Qərb ölkələri özlərini nə dərəcədə və hansı formalarda qoruyursa, Türkiyə də bunu əvvəl-axır etməliydi,edəcəkdi. Və bu dəyişikliklər edilərkən haqlı olaraq Türkiyənin təhlükəsizliyi ön plana çıxarıldığına görə, heç bir ölkə üçün istisnaya yol verilmir.
Həyata keçirilən və Türkiyənin dövlət təhlükəsizliyi konsepsiyası ilə birbaşa əlaqədar olan məsələlərin başında əcnəblərə verilən yaşama icazəsinin şərtlərinin dəyişdirilməsi gəlir ki, bunun ən böyük zərbəsi Azərbaycan vətəndaşlarına dəyməyə başlayıb. Xeyr,söhbət Azərbaycan vətəndaşlarının yaşama icazəsi almalarına hər hansı məhdudiyyət gətrilməsindən getmir, söhbət 1990-cı illərin əvvəllərindən İstanbulda məskunlaşıb konkret bölgələrdə kompakt halda yaşayan və çoxu Naxçıvan Muxtar Respublikası doğumlu olan insanların vətəndaşlıqlarını təsdqləyən sənədlərinin olmamasından gedir.
Türkyə illərdən bəri bu məsələnin rəsmi şəkildə həll edilməsi üçün Azərbaycana müxtəlif kanallardan müraciətlər etsə də problem heç cür həllini tapmır. Əslində Türkiyə çox sadə bir variant təklif edir: o biriləri bir tərəfə qoyun, İstanbulun müəyyən bölgələrində öz koloniyalarını yaradıb kompakt şəkildə yaşayan bu insanlara Azərbaycan elə buradaca şəxsiyyət vəsqələri və pasportlar versin, yəni, Türkiyə onların əllərindəki sənədləri görsün, məsələnin sonrasını özü həll edəcək.
4 il əvvəl Türkiyə daxili işlər nazirliyindən İstanbul valiliyinə gələn təlimatda onların kütləvi deportasiyası tələb edilmş,İstanbul valiliyi həm Azərbaycanla münasibətləri həm də o insanların taleyini nəzərə alaraq deportasiya tələbini həyata keçirməmişdi. Ancaq Azərbaycanın o vətəndaşlarının rəsmi sənəd və yaşama icazəsi problemləri gündəmdən düşmədi. Hətta Türkiyə onlara rəsmi icazəsi vermək istəsə belə, bunu edə bilmədi. Çünki onların çoxunun şəxsiyyətini təsdiqləyən heç bir sənədləri yoxdur.
2020-ci ilin əvvəlindən qüvvəyə minən yeni qanuna görə, əcnəbi vətəndaşlara turist kim verilən yaşama icazəsi də ləğv edilincə rəsmi sənədi olan vətəndaşlar üçün də yaşama icazəsi almaq müşkül hala gəldi. İndiki halda bu məsələyə toxunmadan 1990-cı illərin əvvəllərindən bəri İstanbulda yaşayan, çoxdan bəri öz gettolarını yaradan Naxçıvan doğumlu vətəndaşların vəziyyətini gündəmdə saxlamaq daha düzgün olardı.
Miqrasiya idarəsindən aldığımız məlumata görə, təxminən 1 il əvvəl bu problem yenidən gündəmə gələndə problemin həllinə çarə tapmaq məqsədiylə təxminən 20 min vətəndaşın idarəyə gəlməsi tələb edilsə də onlardan vur-tut 80 nəfər müraciət edib.
Əslində bu məsələni həll etmək qətiyyən çətin deyil: illərdən bəri Türkiyədə olub şəxsiyyət vəsiqələrinin və pasportlarının vaxtı çoxdan başa çatan vətəndaşlara Azərbaycanın Ankaradakı səfirliyi və İstanbuldakı baş konsulluğu vasitəsiylə pasport verilsə, Türkiyə dövləti bu insanların uzun müddətdən bəri yaşadıqları yerdən ayrılmamaları üçün lazım olan addımlar atacaqdır. Ancaq Bakı işi sadə şəkildə həll etmək yerinə Miqrasiya idarəsinə bilirsinizmi kimi göndərir? Diaspora komitəsi sədrinin müavinini. Deportasiya edilmək təhlükəsiylə üzbəüz qalmış, birinci problemi passport almaq olan bu insanların problemlərinin həllinin Diaspora komitəsiylə nə əlaqəsi var?
Bir neçə il əvvəl Türkiyə Cümhuriyyəti, Azərbaycan pasportu daşıyan Axısxa Türkü mənşəli insanlara vətəndaşlıq verdi, Azərbaycanın İstanbuldakı Baş konsulluğunun əməkdaşları bir neçə günlüyə Bursaya ezam edilərək prosesin tezliklə nəticələndirilməsinə kömək etdilər.
Yaxşı, tutaq ki, Türkyədəki diplomatik və konsulluq missiyalarının bu insanlara şəxsiyyət vəsiqəsi və pasport verməsinə hərarətli baxılmır.Elə isə Bakı bu sahəyə birbaşa məsul olan dövlət məmurlarını İstanbula ezam etsin, məsələ həll edilsin. Çünki indiki vəziyyətdə Türkiyədə hasil olmuş qənaət bundan ibarətdir ki, Azərbaycan dövləti çoxu Naxçıvan doğumlu olan bu vəətndaşlarının taleyinə biganə yanaşır. Belə hal isə Türkiyədə təəccüblə qarşılanır.
Bunu aradan qaldırmaq üçün Bakının yubanmadan addımlar atması lazımdır. Yoxsa Türkiyənin əlaqədar qurumlarının təəccübü artmağa davam edəcəkdir.
Söz istəyirəm
-
Gəncə şəhərində ünvanlı sosial yardımın təyinatı ilə bağlı yubanmalar yarandığı deyilir. Gəncə şəhərində yaşayan Hacıyev Vüqar Turana bildirib ki, artıq bir aydan çoxdur ki, ünvanlı dövət sosial yardım üçün Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun Gəncə vahid əlaqələndirmə mərkəzinə müraciət etsə də, ona nə müsbət cavab, nə də imtina cavabı verilmir: "Əlaqəndirmə mərkəzinə zəng vurub soruşanda deyirlər ki, VEMTAS sistemi işləmir deyə, müraciətlərə baxılması və cavabların verilməsi mümkün deyil. Bir aydan çoxdur ki, Gəncədən müraciət edən adamlar konkret cavab ala bilmir".
-
Çin hökümətinin başlatdığı Bir yol, bir kəmər layihəsi Çinin müasir tarixinin əsas uğuruna çevrilib. Çin Xalq Respublikasının təşəbbüskarı olan layihəyə tərəfdaş ölkələrdəki fəaliyyəti yalnız ikitərəfli iqtisadi yüksəlişlə məhdudlaşmır, həmçinin Bir yol, bir kəmər-ə üzv olan dövlətlərdə Çinin xarici siyaəstinə dəstəkdir. Əlavə olaraq layihədə üzvlüyü olan ölkələr Çin üçün mühüm təbii resurs mənbəyidir. Azərbaycan da Çinin rəhbərlik etdiyi Bir yol, bir kəmər layihəsinin iştirakçılarından biri olaraq ikitərəfli münasibətlərin tərəqqisində mühüm rol oynayır. Belə ki, Rusiya-Ukrayna müharibəsinin başlanması ilə Rusiya ərazisinin Qərbə çıxışının bağlanmasından sonra Trans-Xəzər Beynəlxalq Nəqliyyat yolu Azərbaycanı əsas ticarət marşurut xətti edib. Həmçinin yaranan şərait qeyri-neft sektorun artırmaq və İkinci Qarabağ Müharibəsindən sonra xarici investisiyanın ölkəyə axınını planlaşdıran Azərbaycan üçün xeyirli nəticələnə bilər. Lakin, Çinlə münasibətlərdəki yalnış siyasət bir çox mənfi təsirlər də vəd edir.
-
İki il əvvəl Biləsuvar Rayon İcra Hakimiyyətinin və Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin nümayəndələri Birinci Qarabağ müharibəsinin qəhrəmanı, şəhid Şaiq Kəlbiyevin evinə gəliblər və hakimiyyətin bu ailə üçün yeni ev tikmək niyyətində olduğunu bildiriblər.
-
Dəyərli media mənsublarını, peşəkar və vicdanlı jurnalistləri məhbəsdən salamlayıram.
Rəy yaz