Zəngin Azərbaycanda evsizlər üçün bir dənə də sığınacaq yoxdur

Azərbaycanda havalar soyudu, bütün ölkədə yağışlar yağır, dağlarda qar yağıb. Daimi yaşayış yeri olmayan, isti ayları zirzəmilərdə və sahibsiz inşaatlarda keçirən insanlar üçün isti sığınacaq axtarmağın vaxtı gəlib çatıb. Amma 2016-cı ildə büdcəsinin 35,2%-i (6 237,4 milyon manat) sosial ehtiyaclara xərclənən Azərbaycanda evsizlər üçün bir dənə də dövlət sığınacağı yoxdur.

Bakılı Natalya İorina bu ilin iyunundan evsiz Azərbaycan vətəndaşı, 1963-cü il təvəllüdlü Qarabağ Müharibəsi veteranı, yaralandığı üçün ordudan tərxis edilmiş Dmitri Danilovun həyatını səhmana salmağa çalışır. Dmitri Rusiyada olarkən qohumları onun Bakıda Əfəndiyev küçəsi 2, mənzil 8-də yerləşən mənzilini satıblar və pulunu xərcləyiblər, Dmitriyi evsiz qoyublar. Azərbaycanda onun heç kimi yoxdu, RF-də yaşayan oğlunun ünvanı məlum deyil. Bu ilin sentyabrına qədər o, inşaatda yaşayırdı, günortaları park skameykasında yatırdı. Şəxsiyyət vəsiqəsi və hərbi bileti itmişdi.

İorinanın atası Dmitri ilə uzun illər əvvəldən tanış idi, buna görə Natalya ona kömək etməyə girişib: ona yeni şəxsiyyət vəsiqəsi alıb, mənzil axtarmağa başlayıb, amma sentyabrın 6-da Dmitri maşın altına düşüb. Onu vuran sürücü Anar Hüseynov əvvəlcə zərərçəkmişi xəstəxanaya gətirib, burada onun bədəninin bir neçə yerində qırıqlar aşkar edilib və həkimlər Dmitriyin qırıqlarını gipsə salıblar. Daha sonra Anar onu Xırdalandakı birotaqlı evinə aparıb. Natalya Danilovu çətinliklə orada tapıb: qarnı tox, amma tibbi qulluqdan, dərmanlardan və ağrıkəsici vasitələrdən məhrum vəziyyətdə.

Hüseynovlar ailəsi "kənar şəxslərin" - İorina və onunla həmfikir olan, evsiz müharibə veteranına kömək edən qrupun üzvlərinin Dmitriyə baş çəkməsinə qarşı çıxır. Hüseynovun işi üzrə məhkəmə keçiriləcək, işi Yasamal rayon Dİİ-nin müstəntiqi Orxan Əliyev araşdırır. Hüseynovlar zərərçəkmişdən qəzaya görə təqsiri öz üzərinə götürdüyü barədə yazılı bəyanat alıblar. Nə qədər ki, Dmitri Hüseynovlara lazımdır, o, onların evində qalır, amma məhkəmədən sonra Danilov yenidən küçədə qalacaq, bu dəfə bədənində üç qırıqla...

Natalya "Anadolu" restoranlar şəbəkəsindən və pravoslav kilsəsindən Danilova gündəlik yemək verilməsi barədə razılıq əldə edib ("Anadolu"da belə bir proqram var: müştəri özünə yemək alır və ikinci porsiyanın pulunu verir, onu evsiz bir insan alır). Amma Dmitriyin yaşamağa yeri yoxdur, veteran pulu və təqaüd almır, işi də yoxdur, belə ki, Dmitri gəzə bilmir.

N.İorina kömək xahişi ilə Turan-a gəlib. Biz Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinə, daha sonra nazirliyin tabeliyində olan Dövlət Sosial Müdafiə Fonduna zəng etdik. Şöbə müdiri Qurban Əhmədov bildirib ki, fondun öz sığınacağı yoxdur, Danilovun yaşı qocalar kateqoriyasına düşmədiyi üçün və əlillik almadığı üçün qocalar evinə də yerləşə bilməz. Fondun bu sahəyə görə məsul olan işçisi Məhluqə Kərimovaya zəng etməyi məsləhət gördü. Kərimova məktubda fondun direktoruna müraciət etməyi təklif etdi, "bəlkə Danilovun ağır vəziyyətini nəzərə alarlar və qocalar evinə yerləşdirərlər". Kərimova sahə həkiminin Danilova baş çəkib Bakı Sağlamlıq Mərkəzinə yönləndirmə verməsi üçün onun qeydiyyatda olduğu 2 saylı Bakı poliklinikasına müraciət etməyi məsləhət görüb. Onun sözlərinə görə, Sağlamlıq Mərkəzində evsizləri müalicə edirlər.

İorina Turan-dan birbaşa 2 saylı poliklinikaya gedib. Daha sonra yağışlı 4 oktyabr günündə yaşadığı məşəqqətləri Turan-a danışıb: "Səbail rayonu 2 saylı poliklinikanın qeydiyyat şöbəsində Danilovun tibbi kartı tapılmadı. Dedilər ki, sahə həkimi Xırdalana getməyəcək, belə ki, onlar yalnız xidmət etdikləri rayon ərazisində evlərə gedirlər. Şöbə müdiri ilə danışdım, o da eyni şeyi dedi. "Dmitri bundan sonra poliklinikada pulsuz tibbi yardıma ümid edə bilər?" sualına "yalnız 1-ci və 2-ci qrup əlilliyi olan vətəndaşlara pulsuz xidmət göstərildiyi" cavabı verdilər. Məhluqə Kərimovaya zəng etdim, o da dedi ki, "həqiqətən, heç kim getməz. Məktub yazın, bəlkə Fondda nə isə edə bilərlər". Poliklinikanın şöbə müdiri hesab edir ki, kilsəyə müraciət etsək yaxşıdır, Kərimova isə rus icmasına getməyi məsləhət gördü", deyə İorina bildirib.

Bundan əvvəl o, rus icmasından soruşmuşdu, amma orada imkanları olmadığını, Danilova kömək edə bilməyəcəklərini deyiblər. Bakı Katolik Kilsəsinin Zığda bir yerdə öz sığınacağı var, amma ora doludur, boş yer yoxdur.

Natalya yad insana kömək etmək üçün bütün qapıları döydü, amma, göründüyü kimi, qapılar bağlanır.

2016-cı ildə Azərbaycanda sosial ehtiyaclara ötən ilkindən 10,1% və ya 571,5 milyon daha çox pul xərclənib. 50-100 nəfərlik sadə sığınacaq bir milyondan baha başa gəlməz. Amma dövlətin evsizlər üçün yeməkxanası, ümumi sanitar qovşağı olan böyük zal şəklində belə bir sığınacaq tikdirməyə vəsaiti yoxdur. Danilov və onun kimi onlarla insanın küçələrdə ölməməsi üçün dövlətin sığınacaq tikməsinə nə mane olur?