Media-icmal 09.03.19

Sosial islahatların bölgələrə müsbət təsiri, bölgələrdə vəziyyətin ağırlaşması, ölkəyə zəhərli balıqların daxil olması və s. məsələlər bugünki (09 mart, 2019-cu il) medianın aparıcı mövzularındandır...

İslahatların bögələrdə xoş ovqat yaratması...

"Azərbaycan" qəzeti "Sosialyönümlü islahatlar bölgələrdə xoş ovqat yaradıb" sərlövhəli məqalədə iqtisadi islahatların bölgələrə təsirini dəyərləndirir.

Müəllif deyir ki, dövlət başçısının uğurla reallaşdırdığı siyasət nəticəsində Azərbaycan iqtisadiyyatı dinamik şəkildə inkişaf edir, güclü iqtisadiyyat, artan dövlət büdcəsi isə sosial islahatlar layihəsini həyata keçirmək imkanı yaradır.

Müəllifin sözlərinə görə, ölkə rəhbərinin böyük sosial qayğı paketi cəbhə bölgəsinin əhalisində yüksək əhvali-ruhiyyə doğurub və o, Ağdam rayonunda bunun şahidi olub.

Yazı müəllifi İmamqulubəyli kənd sakini, iki şəhid anası Məryəm Cəfərovaya istinadən bildirir ki, Prezident İlham Əliyev rayona gələndə onunla görüşüb, ehiyacları ilə maraqlanıb, xanım isə heç nəyə ehtiyacı olmadığını bildirib: "Heç gözləmədiyim halda dedi ki, axı mən nəsə etməliyəm. Sizə yeni qəsəbədə üçotaqlı mənzil verirəm", deyə şəhid anası prezidentin qayğkeşliyini dilə gətirib.

"Aztəminatlı ailələrin, qaçqın və məcburi köçkünlərin, müharibə veteranlarının, şəhid ailələrinin, tələbələrin sosial müdafiəsini gücləndirmək üçün bir-birinin ardınca imzaladığı sərəncamlar Ağdamda hər evdə, hər ailədə gerçək bir bayram əhvali-ruhiyyəsi yaradıb", müəllif deyir ki, bunu isə rayonun Ağsaqqallar Şurasının sədri Sədrəddin Ələsgərov bildirib.

Müəllif vurğulayır ki, 18 saylı Quzanlı qəsəbə məktəbinin müəllimi Rahim Məmmədov da məcburi köçkünlərin dövlətin qayğısını hər zaman hiss etdiklərini, ölkəmizin iqtisadi gücü artdıqca onlara göstərilən qayğı və diqqətin də artdığını

vurğulayır: "Bu qayğının ən bariz nümunəsi Ağdam rayonu ərazisində 18 yeni yaşayış qəsəbəsinin inşa olunmasıdır. Bu qəsəbələrin hər birində məktəblər, tibb məntəqələri, klublar, digər sosial obyektlər var. Fasiləsiz təbii qaz, su və elektrik enerjisi ilə təmin olunuruq. Bizdə xoş ovqat yaradan, məmnunluq doğuran əsas cəhətlərdən biri də odur ki, bu qayğı davamlı xarakter almışdır".

R.Məmmədov bildirir ki, Prezident İlham Əliyevin son bir ayda imzaladığı sosialyönümlü sərəncam və fərmanlardan hamı minnətdarlıqla danışır, dövlət başçısının imzaladığı sərəncama uyğun olaraq məcburi köçkünlərin aylıq müavinətlərinin də aprelin 1-dən 50 faiz artırılacağını yada salır.

Kənd müəllimi deyir ki, bu da onların ailə büdcəsinə əhəmiyyətli təsir göstərəcək və minlərlə məcburi köçkün ailəsi bu qayğıya görə dövlət başçısına minnətdardır.

Bölgələrdə quldarlığın "inkişafı" iddiası...

"Azadlıqinfo.az"da isə "Bölgələr quldarlığa doğru gedir" sərlövhəli məqalə oxumaq olar.

Müəllif iddia edir ki, bölgələrdə vəziyyət heç də rəsmi təbliğatın təsvir etdiyi kimi detil, belə ki, rayonlarda əhalinin vəziyyəti acınacaqlıdır, əksəriyyət işszdir, yoxsulluq həddi az qala 80 faizə yaxındır, insanlar ümidsizdir, düşdükləri durumdan çıxış yolu görmürlər.

Müəllifin sözlərinə görə, vəziyyətin bu həddə qədər pisləşməsinin bir neçə səbəbi var: "Birincisi, Rusiyadan gələn vəsaitlər kəskin azalıb. İkincisi, kənd təsərrüfatı sıradan çıxıb, rentabelli mənbəyə çevrilə bilməyib. Üçüncüsü, dövlət investisiyaları bölgələrə gəlib çatmır, mənimsənilir".

Məqalə müəllifi bildirir ki, kənd təsərrüfatındakı acınacaqlı durum həllini gözləyən ən vacib problemdir, çünki kəndli məhsul əkib-becərmək imkanlarını itirir, torpaq sahələri getdikcə iri mülkədarların əlinə keçir.

Müəllif iddia edir ki, inkişaf etmiş ölkələrdə aqrar sektor birmənalı dövlət dəstəyinə arxalanırsa, Azərbaycanda bu, tərsinədir, dövlət qurumu fermeri, kəndlini deyil, iri mülkədarların maraqlarını müdafiə edir: "Kəndli torpağı əkinə hazılaya bilmir, çünki subsidiya hesabına veriləsi mineral gübrələr onlara verilmir, bir əldən gizli yolla satışa çıxarılır. Dövlətin hektar hesabı, özü də məhsul ilinin sonunda verdiyi cuzi vəsait fermərə zərrə qədər də kömək etmir. Normal toxum sortları ölkəyə gətirilmir, gələn toxumlar isə mülkədarların əkin sahələrinə yönəldilir".

Müəllif iddia edir ki, problemlər bununla bitmir, imkansızlıq, qiymət bahalığı üzündən kəndli, fermer "Aqrolizinq"in texnikasından istifadə edə bilmir, bu texnika da aqrar sektorda hegemon olan aqroparkların və iri məmurlara bağlı fermer təsərrüfatlarının sərəncamındadır.

Müəllifə görə, daha bir problem satış bazarlarının olmamasıdır, kəndli də məcbur qalıb hazır məhsulu öz qapsında dəyər-dəyməzə alverçilərə verir, onlar isə Bakıdakı bazarlara çıxarıb daha çox qazanırlar.

Yazı müəllifi mövsüm zamanı yerli malların bazarlarda xarici mallardan qorunmamasını, xaricdən idxalla məşğul olan məmur şirkətlərinin bazarı ucuz məhsullarla doldurmasını kəndlinin "belini qırması" kimi dəyərləndirir.

Müəllif iddia edir ki, indi kənd sakinləri aqroparklarda, istixanalarda qul əməyi ilə məşğuldurlar, pambıqçılığın inkişaf strategiyası da bu qul əməyini bir tərəfdən stimullaşdırır, hökumət isə kəndlinin əkib-becərib qazanmasında yox, gündəlik cüzi gəlirlə yaşamasında maraqlıdır.

Məqalənin sonunda isə müəllif yazır: "Bu yanlış siyasət bölglərdə quldarlıq rejimi yaradıb, insanlar səfalətə, məhrumiyyətlərə məcbur edilir. Belə görünür ki, Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin "asan könüllüləri" ilə bu vəziyyət nəinki düzələcək, əksinə, daha da bərbad hala gələcək".

Bu təhlükə ölkəyə necə daxil olur?

"Medicina.az"da isə "Bakıda yüzminlərlə insanı kimlər zəhərləyir? - Dövlət Agentliyi susur" sərlövhəli məqalə diqqət çəkir.

Müəllif Vyetnamdan Azərbaycana sağlamlıq üçün təhküəli olan balıqlar gətirilməsini və bu balıqların insan orqanimzinə zərərini Azad İstehlakçılar Birliyinin (AİB) sədri Eyyub Hüseynovla müzakirə edir.

"Bakıda marketlərdə Vyetnamdan idxal edilən və sağlamlıq üçün olduqca təhlükəli balıqlar satılır. Panqasius və ya "basa balığı" adlanan bu balıq növünün tərkibindəki kimyəvi maddələr, bakteriyalar, hormonlar və ağır metallar sağlamlıq üçün çox təhlükəlidir. Sözügedən balıq əsasən Vyetnamda yerləşən və dünyadakı ən çirkli çaylardan biri sayılan Mekonq çayında yetişdirilir. Bu çaya kimyəvi zavodların tullantıları, kanalizasiya suları və s. axıdılır. Sahibkarlar isə yetişdirdikləri balıqları süni, geni dəyişdirilmiş qidalarla qidalandırırlar", deyə müəllif bildirir.

Məqalə müəllifi iddia edir ki, panqasius balığı dünyanın bir çox kasıb ölkələrinə ixrac edilən çox ucuz balıq növüdür, insanlar onun sağlamlıq üçün təhlükəsindən bixəbər halda istifadə edirlər.

Müəllifin daha bir iddiasına görə, balığın dondurulması zamanı da Mekonq çayının suyundan istifadə edilir və balıqların tez böyüməsi üçün Çindən gətirilən hormonlardan istifadə edilir: "Araşdırmalar göstərir ki, bu balığın istifadəsi qaraciyər çatışmazlığına, qan xəstəliklərinə, daxili orqanların iflasına gətirib çıxarır", deyə qeyd edir.

E.Hüseynov "medicina.az"-a bildirib ki, həqiqətən də ölkəmizə Vyetnamdan balıq idxalı barədə məlumatı var: "Məlumatımıza görə, bu balıqlar Vyetmanda ekoloji cəhətdən çirkli sularda yetişdirilir. Bu bərədə Vyetman təşkilatları ilə söhbətlər etmişik. Lakin onlar bildirirlər ki, biz balıqlara dair qida təhlükəsizlik sertifikatı veririk. Bu balıqlar yoxlanmadan keçərək, başqa ölkələrə ixrac edilir. Amma, buna baxmayaraq, Vyetnamdan gələn bu balıqlar əhalidə haqlı şübhə doğurur".

Ekspert hesab edir ki, Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi (QTA) bu məsələyə münasibət bildirərək ya onların zəhərləri olmadığını açıqlamalı, ya da bu zəhərli balıqları ölkəyə gətirənləri cəzalandırmalıdır: "Bu cür balıqlar yoxlanılan zaman, çox təəssüf ki, yalnız onun bakterioloji standartlara uyğun gəlib-gəlmədiyi yoxlanılır. Bundan əlavə, bəzi ağır metalları təyin edirlər. Yoxlama geniş aparılmadığına görə, bu balıq məhsulunun sağlamlığa daha hansı zərərləri vura biləcəyi aşkarlanmayıb. Amma bu məsələ ciddiyə alınaraq daha ətraflı şəkildə araşdırılmalıdır."

Müəllif son olaraq bildirir ki, mövzu ilə bağlı QTA-ya sorğu ünvanlansa da, qurum Bakıda satılan zəhərli balıqlar satılması iddiasını cavablandırmayıb.