Media-icmal 29.03.19

Üç ili tamam olan iqtisadi islahatların uğurları, "Diqlas" Ticarət Mərkəzindəki üzə çıxardığı nəticələrə baxış və s. məsələlər bugünki (29 mart, 2019-cu il) medianın aparıcı mövzularındandır...

İqtisadi-sosial islahatların üç illik nəticələri

"Azərbaycan" qəzeti "Azərbaycanın yeni rekordları" sərlövhəli məqalədə iqtisadi-sosial islahatları dəyərləndirir.

Müəllif üç il bundan əvvəl başlanmış islahatların nəticəsi olaraq Azərbaycan iqtisadiyyatının yenidən artım nümayiş etdirdiyini, qeyri-neft sektorunun inkişafının bu mərhələdə qarşıya qoyulan əsas məqsəd olduğunu bildirir.

Bütünlükdə isə müəllif son üç ilin iqtisadi hədəflərini belə dəyərləndirir: "... iqtisadiyyatın neftdən asılı olmayaraq inkişafı, sənayeləşmə, bundan irəli gələrək əhalinin sosial rifahının yüksəldilməsi, eləcə də cəmiyyətin bütün istiqamətlərdə tərəqqisini sürətləndirməklə inkişafın keyfiyyətcə yeni modelini formalaşdırmaq Azərbaycan dövlətinin inkişaf strategiyasının hədəfləridir".

Müəllifə görə, son üç ildə məhz bu strategiyanın uğurla həyata keçirilməsi Azərbaycanda iqtisadi inkişafı yeni mərhələyə qaldırıb, o cümlədən sənayeləşməni gücləndirib.

Müəllifin sözlərinə görə, aparılan islahatlar və iqtisadiyyatın diversifikasiyası nəticəsində, qeyri-neft sektorunun ÜDM-də xüsusi çəkisi artıb, ixrac potensialı yüksək olan rəqabətqabiliyyətli malların istehsalı genişlənib.

Bununla da neftin qiymətlərinin hələ də nisbətən aşağı olduğu bir şəraitdə beynəlxalq iqtisadi böhranın yaratdığı çətinliklər dəf edilib. Bir sözlə, həyata keçirilən iqtisadi islahatların nəticəsidir ki, dünyada mürəkkəb proseslərin cərəyan etdiyi bir şəraitdə iqtisadiyyatımızın dayanıqlığı təmin olunub, inkişafına yeni təkan verilməsi üçün möhkəm əsaslar yaranıb".

Müəllif iqtisadi uğurların ötən üç ildə olduğu kimi, 2019-cu ildə də davam etdiyini deyir və qeyri-neft sektorunda əldə olunan nəticələrə dair rəsmi statistik göstəriciləri təqdim edir.

Məqalənin sonunda isə oxuyuruq: "Bütün bunlar ondan xəbər verir ki, Prezident İlham Əliyevin iqtisadi islahatlar konsepsiyası yeni uğurlu nəticələr verir. 2019-cu il isə daha sürətli iqtisadi artım və sosial yüksəliş dövrü kimi yadda qalacaq. Bunun üçün qarşıda duran əsas hədəflər aparılan çoxşaxəli və sistemli sosial-iqtisadi islahatların daha da dərinləşdirilməsinə nail olmaqdır. Qeyri-neft ixracının artırılması üzrə kompleks stimullaşdırıcı tədbirlərin davam etdirilməsi, biznes-investisiya mühitinin daha da təkmilləşdirilməsi, özəl sektorda təşviq alətlərinin tətbiqi, aqrar sektora, kiçik və orta sahibkarlığa dövlət dəstəyinin diqqət mərkəzində saxlanılması aparılan islahatların uğurlu nəticə verməsini təmin edəcək".

"Təhlükəli ənənə" - dövlət hesabına yardım

"Yeni Sabah.az"da isə "Azərbaycanda günahkar məmurlar niyə cəzalandırılmır?" sərlövhəli məqalə oxumaq olar.

Sayt 2019-cu il martın 26-da Bakının Nizami rayonunda yerləşən "Diqlas"

Ticarət Mərkəzində baş vermiş yanğın və bundan irəli gələn nəticələrə dair

"Multimedia Mərkəzi"nin rəhbəri Osman Gündüzün düşüncələrinə yer verib.

"Belə bir zamanda Prezidentin bu cür humanist addım atması, bütün məsuliyyəti öz üzərinə götürməsi, əlbəttə, vətəndaş üçün, sahibkar üçün hədsiz əhəmiyyətlidir. Yəni, Prezident iflas olmuş vətəndaşının yanında olduğunu göstərdi, doğru yanaşmadır", deyə mərkəz rəhbəri bu yanğınla bağlı martın 28-də dövlət başçısının yanında keçirilən müşavirəni dəyərləndirir.

Amma O.Gündüz bunu da xüsusi vurğulayır ki, bu yanaşmanı bir ənənəyə çevirmək də təhlükəlidir: "Normal sistem yaranmalıdır, baş verənlərdən nəticələr çıxarılmalıdr. Sığorta sistemi işə salınmalıdır. Bu cür ağır nəticələrə səbəb olan faktlar aşkara çıxarılmalıdır ki, sabah təkrarlanmasın. Günahkarlar bilinməlidir və qanuna uyğun məsuliyyət daşımalıdır".

İcra intizamının möhkəmləndirilməsinə ciddi ehtiyac olduğunu deyən ekspert bildirir ki, bu hadisə dövlət qurumunun qarşıya qoyulan vəzifələri keyfiyyətli və müasir tələblərə uyğun formada icra etməyə hazır olmadığını ortaya qoyub.

O.Gündüz hesab edir ki, bunun səbəbləri araşdırılmalıdır: "Nə üçün?

Vəsait ayrılmayıb, yoxsa məsuliyyətsizlik, yaxud rüşvət, korrupsiya var? Bəzən də müşahidə olunur ki, hansısa oliqarxın təsiri ilə dövlət qurumunun qərarını icra etmək problemə çevrilir".

Ekspertə görə, dövlət qurumlarına qarşı tələblər sərtləşdirilməlir, qərar və tapşırıqların icrasına məsuliyyəsizliklə bağlı sərt tədbirlər görülməli, rəsmi qurumların fəaliyyətinə ictimai nəzarət imkanları genişləndirilməlidir.

O.Gündüz vurğulayır ki, bəzən prezidentin yanındakı müşavirələrdə hansısa nazir və ya rəhbər şəxsin verilən tapşırıqları icra etmədiyi üzə çıxır, amma buna görə cəza ya olmur, ya sadəcə danlanır, ya yumşaq olur, ya da vəzifədən çıxmaqla canını qurtarır. Ekspert hesab edir ki, belə hallara qarşı dövlət nəzarəti gücləndirilməlidir: "Ciddi məsuliyyətlər, cərimələr müəyyən olunmalıdır. Bəlkə də PA-da, NK-da dövlət nəzarəti ilə bağlı əlavə strukturlar yaradılması daha faydalı ola bilərdi. Prezident yanında İctimai Palatanın yaradılması da ictimai nəzarətin gücləndirilməsinə yardımçı ola bilərdi", deyə O.Gündüz təkliflər səsləndirir.

İşləməyən sistem - sığorta

"Bizimyol.info"da isə "Diqlas"da yanğın zamanı sahibkarların sığorta şəhadətnaməsi də yanıb" sərlövhəli məqalə diqqət çəkir.

Müəllif 2019-cu il martın 26-da Bakının Nizami rayonunda yerləşən "Diqlas" Ticarət Mərkəzinin yanmasından sonra aktuallaşan sığorta məsələsi ilə bağlı sığorta üzrə ekspert İlkin İbrahimovun şərhinə yer verir.

Ekspert "bizimyol.info"ya bildirir: "Ticarət müəssisələrində yanğın təhlükəsizliyinə qarşı tədbirlərin həyata keçirilməsi sahibkarların deyil, müəssisə rəhbərliyinin vəzifəsidir və buna görə də Fövqəladə Hallar Nazirliyi bu məsələ ilə bağlı bütün danışıqları və məsləhətləri müəssisə rəhbərliyi ilə aparmalıdır".

Sığortaya gəlincə isə, ekspertə görə, ticarət mərkəzindəki mağazaları icarəyə götürən icarədarlar öz əmlaklarını daşınmaz əmlakın icbari sığorta növü üzrə məcburi sığorta etməlidir: "Dükanın içərisindəki satış məqsədilə gətirilən malları isə daşınar əmlakın könüllü sığorta növü üzrə sığorta etdirməlidir. Bu halda sahibkarlar bu sığorta növü üzrə sığorta etməli olduqları halda mağazaya daxil olan malların çeklərini sığorta şirkətləri üçün saxlamalıdır. Sığorta şirkətləri də içəridə olan rəsmi qiymətlərə əsasən sığorta haqqı alıb, riski sığortalamalıdır. Əks halda belə hallar hazırkı dövrdəki kimi davam edəcək".

İ.İbrahimov əlavə edir ki, belə hallar hazırda bir çox ticarət mərkəzlərində xarakterik amillərdəndir.

Ekspertin sözlərinə görə, "Diqlas" Ticarət Mərkəzində daşınmaz əmlakın icbari sığorta növü üzrə bəzi mağaza icarədarları sığorta haqqı ödəyərək sığorta şəhadətnaməsi alıb: "Lakin həmin şəhadətnamə yanğın zamanı məhv olub. Qeyd edim ki, belə halda FHN-in əsas məsləhət bildiyi əmlak üzrə sığorta şirkəti "Azsığorta" şirkətidir".

Bundan irəli gələrək, ekspert deyir ki, vətəndaşlar sığortalarının olub-olmaması barədə həmin şirkətin ofisinə yaxınlaşaraq, ya da İcbari Sığorta Bürosunun ofisinə və "Azad İstehlakçılar" İctimai Birliyinə yaxınlaşaraq informasiya əldə edə bilərlər.