Media-icmal 30.06.18

"Cənub" qaz dəhlizi layihəsinin beynəlxalq əhəmiyyəti, Bakı parklarında fəvvarələrin fəaliyyətsizliyi, əmək hüquqlarına əməl edilməsinin vəziyyəti, bəzi deputatların yol-nəqliyyat problemlərinə baxışları və başqaları bugünkü (30 iyun, 2018-ci il) medianın aparıcı mövzularındandır.

Enerji təhlükəsizliyi abidəsi

"Azərbaycan" qəzeti "Cənub" qaz dəhlizi enerji təhlükəsizliyi abidəsinə çevriləcək" sərlövhəli məqalədə çəkilişi hələ də davam edən boru kəmərinin əhəmiyyətini dəyərləndirir.

Müəllif deyir ki, Azərbaycan qazını Avropaya nəql etməsi baxımından "Cənub" qaz dəhlizi (CQD) nəhəng layihələrdən biri kimi beynəlxalq miqyasda diqqət mərkəzindədir : "Şahdəniz" yatağından əldə olunan qazı Avropadakı istehlakçılara çatdırmaq üçün bu dəhliz boyu 3 böyük kəmər bir-birinə birləşdirilərək vahid sistem yaradacaq. Bunlar CQBK (Cənubi Qafqaz Boru Kəməri), TANAP (Transanadolu Qaz Boru Kəməri) və TAP-dır (Transadriatik Qaz Boru Kəməri)".

Bu sistemin parametrləri barədə danışan müəllif deyir ki, CQBK Azərbaycanda 443 və Gürcüstanda 248 kilometr məsafə qət edərək Gürcüstan-Türkiyə sərhəddində TANAP-a qovuşur, TANAP isə Türkiyə ərazisi ilə 1850 kilometr boyu uzanaraq TAP-la birləşir : "TAP dəhlizin sonuncu seqmentidir. Uzunluğu 878 kilometr olan bu kəmərin 550 kilometri Yunanıstandan, 215 kilometri Albaniyadan, 105 kilometri Adriatik dənizinin altından keçəcək, sonuncu 8 kilometri İtaliya ərazisində quruda yerləşəcək. CQBK və TANAP artıq istifadəyə verilib. TAP-ın tikintisi isə davam edir".

Məqalədə vurğulanır ki, bu layihənin əhəmiyyəti istər Azərbaycanda, istərsə də digər ölkələrdə keçirilən tədbirlərdə qeyd edilir və müəllif Avropa Komissiyasının enerji birliyi üzrə vitse-prezidenti Maroş Şefçoviçdən sitat gətriməklə fikrini qüvvətləndirir: "Bu gün biz niyyətləri reallığa çeviririk və Enerji İttifaqı ilə daha bir nəzərəçarpacaq nəticəni veririk. "Cənub" qaz dəhlizi enerji təchizatçıları və marşrutlarını şaxələndirməklə Cənub-Şərqi Avropa, Cənubi İtaliya kimi ən həssas bölgələr də daxil olmaqla Avropa İttifaqının enerji təhlükəsizliyi baxımından strateji əhəmiyyət kəsb edir".

Məqalədə CQD-nin nəhəng qazpaylayıcı infrastrukturu olması, yeddi dövlətin burada birlik yaratması xüsusi vurğulanır.

Yazı müəllifi deyir ki, Avropaya alternativ və yeni mənbədən təbii qaz təmin edən, qitənin enerji xəritəsini dəyişdirən 3500 kilometrlik "Cənub" qaz dəhlizi Azərbaycanın liderliyi ilə reallaşır.

XXI əsr və fəvvarə təyinatı...

"Xəzər xəbər com.az" da isə "Bakının suyu qurumuş fəvvarələri" sərlövhəli məqalə oxumaq olar.

Müəllif paytaxt Bakıdakı fəvvarələrin fəaliyyətsizliyini gündəm mövzusuna çevirir və yay fəsli olduğundan mövzu xüsusi maraq doğurur.

Yazı müəllifi deyir ki, isti havalarda vətəndaşlar bəzi parklarda rahat istirahət edə bilmirlər, səbəb isə Bakıda yerləşən bir çox parklardakı fəvvarələrin işləməməsidir.

Hüseyn Cavid, Səməd Vurğun, Heydər Əliyev parklarından görüntülər verən müəllif fəvvarələrin fəaliyyət göstərmədiyini bildirir və deyir ki, xərc çəkilərək parkların ortasında fəvvarələr quraşdırılıb, ancaq havanın isti keçdiyi bir vaxtda heç biri işləmir: "Bakının mərkəzində yerləşən parklarda olan bu fəvvarələrin bir çoxu hazırda işlək vəziyyətdə deyil. Hələ günün günorta çağını demirik. Təxminən saat 5-6 radələrində də bu parklarda fəvvarələrin heç birinin işləmədiyinin şahidi olduq".

Müəllif vurğulayır ki, problemin səbəbini araşdırmaq üçün parklarda fəvvarələri işlədənləri axtarmağa çalışsalar da nəticə əldə edə bilməyiblər.

Məqalə müəllifinin deməsinə görə, digər nəzarətçilər isə bildirib ki, parklarda fəvvarələrin ancaq günün axşam saatlarında işə salındığını söyləyiblər.

Müəllif isə məsləni ictimailəşdirərək vətəndaşların günün ən isti vaxtlarında bu fəvvarələrə ehtiyac duyduqlarını və problemin tezliklə aradan qaldırılmasına ümüd etdiklərini bildirir.

Müəllif deyir ki, parkda söhbətləşdikləri paytaxt sakinləri də fəvvarələrin günorta vaxtlarında işləməmələrini birmənalı olaraq mənfi sayıblar.

"Bu fəvvarələr sərinlik vermək üçün yox, sadəcə, gözəllik üçündür" deyə paytaxt sakinlərindən biri müəllifin fəvvarələrin işləməməsi sualını cavablandırır.

Nəvəsilə parkda oturan digər sakin isə hesab edir ki, fəvvarələrin işləməmsinin günahı şəhər rəhbərliyinin bu sahədə işi düz qura bilməməsindədir.

Bunun bir adı var: istismar

"Modern.az"da isə "Qızmar istidə asfalt döşəyənlər - Hüquq müdafiəçisi: "Bunun bir adı var: istismar!" sərlövhəli məqalə oxumaq olar.

Müəllif deyir ki, iyunun 27-dən Azərbaycan Avtomobil Yolları Dövlət Agentliyi (AAYDA) Bakı-Quba-Rusiya dövlət sərhəddi avtomobil yolunda təmirə başlayıb.

Məqalədə deyilir ki, bu təmir işi bir tərəfdən nəqliyyatın hərəkətini iflic edib, digər tərəfdən isə 41 dərəcənin üzərində temperatur olduğu halda açıq havada işçilərə iş gördürülür.

Müəllif də məhz belə yüksək hərarət olduğu halda əməkçilərin açıq havada işlədilmələrinin əmək qanunvericiliyinə uyğun olub-olmamasını rəsmi qurumların təmsilçiləri və əmək hüquqlarını müdafiə ekspertlərilə araşdırır.

"Əmək Məcəlləsinin 233-cü maddəsinə uyğun olaraq, hərarət + 41 dərəcə selsidən çox olduğu hallarda açıq havada və sərinləşdirici qurğular olmayan örtülü binalarda, otaqlarda və digər iş yerlərində bütün növ işlərin görülməsi dayandırılmalıdır", bunu sayta Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyindən bildiriblər.

Müəllif vurğulayır ki, Agentlik bu sırada Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin (ESTN) temperaturun kəskin yüksələcəyilə bağlı xəbərdarlığını belə nəzərə almayıb: "Baxmayaraq ki, havalar çox istidir, amma iyunun 27-dən başlayaraq, Bakı-Quba-Rusiya dövlət sərhədi avtomobil yolunda təmir başlandı.

Eyni zamanda şəhərin müxtəlif nöqtələrində aparılan tikinti işləri dayandırılmadı".

Əmək hüquqlarını müdafiə üzrə ekspertlər də deyirlər ki, hava şəraiti yol verilən normadan artıq isti, soyuq, küləkli, sağlamlığa təhlükəli olduqda işlər dayandırılmalıdır: "Ümumilikdə, temperaturun yüksəlməsi saat 11.00-dan 17.00-a qədər mümkündür. Həmin vaxt müşahidə aparmaq lazımdır ki, iş davam edir, yoxsa dayanıb, əminəm ki, heç yerdə iş dayandırılmır. Agentliyə gəldikdə isə yolları bağlayıb camaatı incitməklə məşğuldur", ekspertlər bu sahədə vəziyyəti sayta belə şərh edirlər.

Ekspertlər vurğulayırlar ki, hava şəraitilə bağlı işçilər üçün qabaqlayıcı tədbirlər görən bir iş yeri belə yoxdur: "Bunun da bir adı var: istismar! Əslində sığorta şirkətləri bu işə qarışmalıdır. İşçiləri onlar sığortalayır, hər hansı işçiyə ziyan dəyəndə isə onların cibi zərər görür".

Ekspertlərə görə belə hallara səbəb işəgötürənlərlə işçilər arasında əmək müqaviləsi imzalanmamasıdır, bu halda əməkçi öz hüquqlarını müdafiə edə bilmir, işəgötürən isə "xoşun gəlmir, çıx" qərarı verə bilir.

Ekspertə görə, çıxış yolu kimi, qanunun tətbiqindən keçir və tələblərinə riayət olunsa yetərlidir.

Deputatdan Bakıda "fəlakətli vəziyyət" xəbərdarlığı

"Qafqazinfo.az" saytında diqqət çəkən "Sumqayıt yolunun təmirində "pul yemək" məqsədi var" sərlövhəli məqalədə paytaxtın nəqliyyat-yol problemlərini gündəmin müzakirəsinə daşınır.

Müəllif deyir ki, Milli Məclisin iyunun 29-da keçirilmiş növbədənkənar iclasında deputatlar son günlər Bakı-Sumqayıt yolunda yaranan tıxac fonunda bütünlükdə bu sahədəki problemə sərt mövqe ifadə ediblər.

Məqalədə vurğulanır ki, deputat Fazil Mustafa "Bakıxanov" istiqamətində metro stansiyası açılacağı barədə iki ildir söz-söhbət getdiyini yada salıb: "Amma bu iki ildə büdcədən metro stansiyası çəkilişi üçün vəsait ayrılmır. Baxmayaraq ki, indi (yəni, iyunun 29-da) təsdiq etdiyimiz büdcə 2 milyard artırılıb. Stansiyalar çəkilməsə, bir ildən sonra Bakı fəlakətli vəziyyətdə olacaq".

F.Mustafa gətirdiyi arqumentin əsaslı olmasını Xırdalan yolunun bağlanması ilə Bakıda hərəkətin iflic hala düşməsilə,insanların saatlarla tıxacda qalması ilə izah edib və imkan varkən metro tikintisinin həyata keçirilməsini xüsusi vurğulayıb.

Müəllifin deməsinə görə, deputat Fəzail Ağamalı isə 20 Yanvar- Masazır istiqamətində oln yollardakı halı "dəhşətli vəziyyət" kimi dəyərləndirib: "Elə bir vəziyyətdir ki, söz tapıb deyə bilmirsən. Alternativ yollar da yoxdur. Həmin yol 4 il bundan qabaq çəkilib. Mən tam məsuliyyətlə deyirəm ki, o yolda çat yox idi. Orda yəqin ki, pul yemək, başqa məqsədlər var idi".

Məqalə müəllifi deyir ki, parlamentin sədri Oqtay Əsədov Sulutpə ərazisində yaşadığını və nəqliyyat sıxlığı əziyyətini özünün də çəkdiyini bildirib.

Amma O.Əsədov hesab edir ki, burada problem yollardakı sıxlıqda yox, yolların genişləndirilməsi imkanın olmamasındadır :"Mən də eyni əziyyəti çəkirəm, amma yollarımıza nə olub ki?!".

O.Əsədov, sadəcə, evlərin yola yaxın tikildiyini və belə evlərin yolun genişləndirilməsinə mane olduqlarını, elə buna görə də bu məsələnin də üzərində iş getdyini bildirib.

Məqalə müəllifi vurğulayır ki, deputat Cavid Qurbanov isə həmkarları tərəfindən irəli sürülən "Bakıda yaxşı yol çəkilmir" ittihamları ilə razılşmayıb və buna cavab verib.

Yazı müəllifi deyir ki, C.Qurbanov həmkarlarını ədalətli olmağa çağırıb və yolların genişləndirilə bilməməsi səbəblərini göstərib: "Bakının hər bir tərəfi su ilə əhatə olunduğundan yolları genişləndirmək olmur: Buna görə də problemlər yaranır".

Metro stansiyaları tikintisinə gəlincə C.Qurbanov daha ucuz , həm də keyfiyyətli variant olduğu üçün daha çox yerüstü xətlərin çəkilməsinə üstünlük verildiyini bildirib.