MHİ ifadə azadlığı sahəsində vəziyyətin monitorinqini bərpa edib

2015-2016-cı illərdə Azərbaycanda ifadə azadlığı daha da pisləşib, bu barədə 2014-cü ildə fəaliyyəti dayandırılmış Media Hüquqları İnstitutunun (MHİ) illik hesabatında deyilir.

MHİ rəhbəri Rəşid Hacılı bildirib ki, ifadə azadlığı sahəsində vəziyyətin monitorinqini və bu haqda hesabatların dərc edilməsini bərpa etməyi qərara alıb.

Beləliklə, 2016-cı ildə 7 məşhur jurnalist və bloger uzunmüddətli həbs cəzasından tamamilə və ya şərti olaraq azad edilib. Bununla belə, öz ifadə azadlığı hüququndan istifadəyə görə həbs edilmiş 12 nəfər hələ də həbsdədir. Bəziləri uzunmüddətli həbs cəzaları çəkir.

İlkin Rüstəmzadə, Əbdül Əbilov, Seymur Həzi, Fərəc Kərimov, Rəşad Ramazanov, Fuad Qəhrəmanlı, Araz Quliyev, Nicat Əliyev, Tofiq Həsənov, Ərşad İbrahimov, Fikrət Fərəməzoğlu, habelə Faiq Əmirli həbsdə qalır.

Jurnalist-blogerlər Mehman Hüseynov, Qulu Məhərrəmli, Elçin Həsənov, Elnur Məhərrəmli və Şirin Cəfərli, habelə yazıçı Əkrəm Əylisli barəsində istintaq davam edir.

Mühüm yığıncaqları, aksiyaları işıqlandıran jurnalistlərə təzyiq təcrübəsi davam edir. Bu, xüsusən hökuməti tənqid edən media qurumlarının – Turan agentliyinin, “Azadlıq” qəzetinin və Meydan TV-nin nümayəndələrinə aiddir.

Tənqidi nəşrləri ilə məşhur olan jurnalistlərin işi üçün əlverişli şərait yoxdur. Onlar müntəzəm olaraq hədələrə, psixoloji təzyiqə məruz qalırlar. Eyni zamanda, ötən illərdə jurnalistlərə fiziki və psixoloji təzyiq faktlarının araşdırılması çıxılmaz vəziyyətdədir. Jurnalistlər Elmar Hüseynov və Rafiq Tağının qətli araşdırılmayıb.

Jurnalistlərin qorxdulması məqsədilə onların dindirməyə çağırılması təcrübəsi davam edir. Bir neçə jurnalistə Baş Prokurorluqda nəşrlərinə görə xəbərdarlıq ediblər. “Azadlıq” qəzetinin baş redaktoru səlahiyyətlərini icra edən Rəhim Hacıyev, qaynar.info saytının rəhbəri Zahir Əzəmət, jurnalist Anar Niftalıyev, “Meydan TV” ilə əməkdaşlıq edən jurnalistlər Natiq Cavadlı, Aytac Əhmədova və başqaları Baş Prokurorluqda dindirilməyə çağırılıb.

Ölkədə hələ də böhtan və təhqirə görə cinayət məsuliyyəti qalmaqdadır. 147 (böhtan) və 148 (təhqir) maddələrinə görə həbslər nadir olsa da, cinayət təqibində onlardan geniş istifadə olunur. Bu maddələr üzrə alternativ cəzalar – cərimələr və islah işləri təyin edilir.

2016-cı ildə diffamasiya ilə bağlı ən az 24 məhkəmə iddiası qaldırılıb.

Televiziya və radio sahəsində də ifadə azadlığı ilə bağlı vəziyyət pisləşir, siyasi, ideoloji və maliyyə nəzarəti güclənir.

İctimai yayım şirkəti yalnız formal olaraq müstəqildir, çünki hökumət şura üzvlərinin, baş direktorun və digər məsul şəxslərin təyin edilməsinə nəzarət edir.

İctimai yayımın xəbər siyasəti hökumətin təbliğat carçısı olan AzTV dövlət televiziyasından fərqlənmir.

Milli Teleradio Şurası iyulda qanuni əsası olmadan ANS telekanalının yayımını 1 ay müddətinə dayandırıb və eyni zamanda ANS-in lisenziyasının alınması barədə məhkəməyə müraciət edib və buna nail olub.

MHİ ANS-in bağlanmasını ifadə azadlığının məhdudlaşdırılmasının səciyyəvi nümunəsi hesab edir. -06D-