ABŞ Senatı Türkiyəyə F-16 qırıcılarının satışının dayandırılması təklifini rədd edib

Reuters:  Cümə axşamı ABŞ Senatı Türkiyənin İsveçin NATO alyansına daxil olmasını təsdiqlədikdən sonra prezident Co Bayden administrasiyası tərəfindən təsdiqlənmiş Türkiyəyə 23 milyard dollarlıq F-16 qırıcılarının satışını dayandırmaq cəhdini qətiyyətlə rədd edib.

Senat 79 əleyhinə və 13 lehinə olmaqla respublikaçı senator Rend Paulun təqdim etdiyi satışın təsdiq edilməməsi haqqında qətnamənin əleyhinə olan səs verib.

Səsvermədən əvvəl Paul Türkiyə hökumətini tənqid edib və bildirib ki, satışa icazə onu “səhv davranış” etməyə təşviq edəcək. Satışın tərəfdarları Vaşinqtonun NATO müttəfiqinə verdiyi sözü tutmasının vacib olduğunu bildiriblər.

Bayden administrasiyası yanvarın 26-da, Ankaranın İsveçin NATO üzvlüyünü ratifikasiyasını tam başa vurduqdan bir gün sonra Türkiyəyə 40 Lockheed Martin F-16 qırıcı təyyarəsi və 80-ə yaxın modernləşdirmə dəstinin satışına davam etmək niyyəti barədə Konqresə məlumat verdi.

Türkiyənin İsveçin hərbi alyansa daxil olmasına razılıq verməkdən imtina etməsi kimi məsələlərə görə satış aylarla ləngimişdi.

Türkiyə ilk dəfə 2021-ci ilin oktyabrında satınalma xahişi ilə müraciət edib.

ABŞ-ın silah ixracına nəzarət Qanunu Konqresə həm Senatda, həm də Nümayəndələr Palatasında təsdiq etməmək barədə qətnamələr qəbul etməklə böyük silah satışını dayandırmaq səlahiyyəti verir. Qanunun yarım əsrdir qüvvədə olmasına baxmayaraq, Konqres tərəfindən heç bir analoji qətnamə qəbul edilməyib və ya prezidentin vetosundan xilas olmayıb.

2022-ci ilin fevralında Rusiyanın Ukraynaya təcavüzündən sonra İsveç və Finlandiya NATO-ya üzv olmaq üçün müraciət edib. Finlandiyanın üzvlüyü ötən il təmin edilsə də, İsveçin müraciəti Türkiyə və Macarıstan tərəfindən rədd edilmişdi.

Bütün NATO üzvləri Alyansa qoşulmaq istəyən ölkələrin müraciətlərini təsdiqləməlidir.