Kosovo lideri bildirib ki, Rusiyanın Ukraynada qələbəsi Balkanlarda 25 illik sülhə təhlükə yaradacaq

AP: VARŞAVA, Polşa (AP) - Kosovonun baş naziri cümə axşamı bildirib ki, Balkan regionu son 25 ildə ən yüksək səviyyədə sülh, azadlıq və demokratiyadan həzz alıb, lakin Rusiyanın Ukraynada üstünlüyü ələ keçirib Serbiyanın ekspansiyasını təşviq edəcəyi təqdirdə vəziyyət dəyişə bilər.

2021-ci ildən Kosovonun lideri olan Albin Kurti bəyan edib ki, Qərb Ukraynaya dəstək üçün birləşməlidir, çünki o, özünü Rusiyanın təcavüzündən müdafiə edir.

“Associated Press”ə verdiyi müsahibədə Kurti iddia etdi ki, daha güclü Rusiya Serbiyanı cəsarətləndirəcək və təkcə Kosovonu deyil, həm də Bosniya, Monteneqro və “bəlkə də, Şimali Makedoniya” Serbiyanın ekspansionist ambisiyaları ilə təhdid altında qalacaq.

Kosovo və Serbiya arasında münasibətlər gərgin olaraq qalır və 13 ildir Avropa İttifaqının vasitəçiliyi ilə aparılan normallaşma danışıqları, xüsusən də keçən sentyabr ayında maskalı serb yaraqlıları ilə Kosovo polisi arasında 4 nəfərin ölümü ilə nəticələnən atışmadan sonra irəliləyiş əldə edə bilməyib.

NATO-nun rəhbərlik etdiyi sülhməramlılar da Kosovo-Serbiya sərhədində öz sayını artırıb.

“Bu əsrdə keçən bu 25 il Balkanlarda sülhün, azadlığın və demokratiyanın ən yüksək səviyyəsinin dörddə bir əsri olub”, - deyə Kurti bildirib.

O, Polşanın paytaxtı Varşavada Kosovo diplomatik nümayəndəliyində çıxış edib. Nümayəndəlik 2022-ci ildə Polşa və Kosovo konsulluq əlaqələri qurduqdan sonra açılıb.

Rusiyanın Ukraynadakı qələbəsinin Kosovo və ümumilikdə Balkanlar üçün nə demək olduğu sualını cavablandıran Kurti deyib: “Serbiya regional hegemon və Rusiyanın etibarlı tərəfdaşı olduğu üçün Balkanlarda tariximizdə görünməmiş bu 25 illik sülh, azadlıq və demokratiya yenidən təhlükə altındadır”.

1990-cı illərdə keçmiş Yuqoslaviyanın dağılmasından sonra Serbiyanın dominantlığını saxlamaq cəhdləri ən azı 2022-ci il fevralın 24-də Rusiyanın Ukraynanı işğal etməsinə qədər İkinci Dünya müharibəsindən sonra Avropada ən dağıdıcı müharibələrə gətirib çıxardı.

1999-cu ildə NATO-nun 78 günlük bombardman kampaniyası Serb hökumət qüvvələri ilə Kosovodakı etnik alban separatçıları arasında müharibəyə son verənə qədər Kosovo Serbiyanın əyaləti idi.

Serbiya Kosovonun müstəqilliyini tanımır və minlərlə beynəlxalq sülhməramlı Kosovonun 2008-ci ildə ayrıldığı Serbiya ilə sülhü qorumaq üçün hələ də Kosovodadır.

“Avtokratik prezident Putin xüsusən də Ukraynada qələbə qazansa, sabitliyi pozmaq cəhdlərini davam etdirməyə həvəsləndiriləcək”, - deyib Kurti. Lakin onun  qalib gələ biləcəyini düşünməsi kifayət qədər problemlidir”.

Kurti Polşaya Mərkəzi Avropa ölkəsinin gələn ilin yanvarında 27 üzvlü Avropa İttifaqına sədrlik etməyə hazırlaşdığı bir vaxtda səfər edib. Onun məqsədlərindən biri Kosovonun Aİ-yə daxil olmasıdır, lakin Aİ-nin beş üzvü hələ də Kosovonu tanımır - İspaniya, Yunanıstan, Kipr, Rumıniya və Slovakiya.

Kurti qeyd edib ki, bu ilin əvvəlində İspaniya bu ölkəyə gələnlər üçün Kosovo pasportlarını tanımağa başlayıb.

"Beləliklə, bunlar kiçik addımlardır", - o deyib, "Ancaq bilirsiniz ki, bu kiçik addımlar tanınmaq üçün böyük addım deyil."

1,6 milyon əhalisinin 90%-nin alban olduğu Kosovonu gələn ilin fevralında parlament seçkiləri gözləyir. Bu, 2021-ci ildə hakim partiyası böyük qələbə qazanan Kurtinin sınağı olacaq.