Azərbaycana yağ gətirən Yeni Zelandiya gəmiləri harda yoxa çıxıb?

2014-cü ilin 3 rübündə kərə yağı və süddən hazırlanan başqa yağların idxal həcmi $19 mln 715,9 min təşkil edib. Bunun $16 mln  23,7 mini və ya 81,2%-i Yeni Zelandiya inəklərinin payına düşür. Amma Gömrük Komitəsinin bu məlumatları Vellinqtonun (http://www.stats.govt.nz/infoshare) statistik məlumatlarından kəskin fərqlənir. Onların məlumatına görə, bu dövrdə Azərbaycan 85 mln 47,6 min Yeni Zelandiya dolları (YZ dollarının ABŞ dollarına nisbətdə məzənnəsi 7 dekabr üçün  0,771-ə 1-dir) məbləğində yağ alıb.

Azərbaycan DGK-ya görə, 2014-cü ilin 3 rübündə 6 min 262,9 ton Yeni Zelandiya yağı idxal edilib. Bu ölkənin statistika qurumu Azərbaycana kərə yağı ixracı barədə məlumat vermir, amma məlumat bazasında bu dövrdə pul ifadəsində $65,6 mln-luq ixracat barədə məlumat var. Bu isə Azərbaycan gömrük statistikasının məlumatından $49,5 mln və ya 4 dəfə çoxdur.

Bu ilin yanvar-sentyabrında Yeni Zelandiyadan idxalın 99,8%-i kərə yağı və süddən hazırlanan başqa yağların payına düşür. Oktyabrda deyilən məhsulların idxal həcmi 8,26 mln NZD olub.

Dövlətstatkoma görə, 2013-cü ildə kərə yağı və süddən hazırlanan başqa yağların ümumi idxal həcmi 8 min 367, bəyannamə qiyməti $21 mln 313,7 min olub. Bunun 5 783,5 tonu ($15 168,6 min) və ya 69,1%-i Yeni Zelandiyanın payına düşür. Yeni Zelandiya yağının 1 tonu $2622-a bəyan edilib. Yerli bazarda bu malın 1 kq-ı 6,5 manat və ya $8-dır. İdxal edilən 1 ton kərə yağı Ermənistana (4749 ton) 2013-cü ildə $4233,5-a başa gəlib.

Maraqlıdır ki, DSK-da da gömrük məlumatının adekvat olmadığının fərqindədirlər. Turan əvvəllər bildirmişdi ki, istehlak balansı hazırlananda Baytarlıq Xidmətinin məlumatı nəzərə alınıb. Ona görə gömrüyün gizlədiyi başqa yerdə üzə çıxır. Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi DBX-nin məlumatına əsasən, 2013-cü ildə kərə yağı idxalının həcmi 21 644 ton olub.

Rəsmi statistikaya görə, fiziki şəxs və ev təsərrüfatlarının 21,9 min ton kərə yağı istehsal etdiyini bildirir. Həmin mənbəyə əsaslansaq, kərə yağının sənaye istehsalı cəmi 1,7% təşkil edir. Ya da Bakı, Abşeron, Biləsuvar, Bərdə, İsmayıllı, Lənkəranda istehsal göstəriciləri vergidən gizlədilir. 2013-cü ildə yerli şirkətlərin kərə yağı istehsalı göstəriciləri 376,5 ton olub. Bu, 2012-ci ildəkindən (499,3 ton) 24,6% azdır.   

Bu il hökumət minimal istehlak səbətində ərzağın strukturuna yenidən baxıb və ildə 1 nəfər 7 kq kərə yağın kifayət etdiyi barədə qərar verib. 2009-cu ildən bu göstərici 8 kq idi. Hətta bu normada ildə Azərbaycanda bu məhsulun istehlakı həcmi 66 min tondan çox olmalıdır. Çatmayan 20 min tonun necə gizlədildiyi məlum deyil. 08B