"Mərhələ-2"nin həyata keçməsi ləngiyə bilər

Nabucco Gas Pipeline International GmbH-in icraçı direktoru Reynhard Mitçek Nabucco qaz kəməri layihəsinin səhmdarları ilə "Şahdəniz" üzrə tərəfdaşlar (SOCAR, BP, Statoil və Total) arasında əməkdaşlıq sazişi və maliyyələşmə və sahiblik sazişinin imzalanmasını alqışlayıb və qeyd edib ki, tərəflər arasında sıx əməkdaşlıq 2012-ci ilin iyunundan davam edir. 

Nabucco Gas Pipeline International GmbH-nin məlumatında deyilir ki, "bu vacib nailiyyət bu prosesin potensial uğurunun, həmçinin Nabucco West-in Cənub-Şərqi və Mərkəzi Avropanın çox şey vəd edən bazarlarında biznes imkanı təklifi nöqteyi-nəzərindən kommersiya cəlbediciliyi və rəqabət qabiliyyətinin göstəricisidir".

Xatırladaq ki, “Şahdəniz” layihəsinin əsas tərəfdaşları ilə Nabucco qaz kəməri layihəsinin səhmdarları arasında sənədlər 18 yanvarda Vyanada imzalanıb. 

Mitçekin bəyanatını Turan agentliyi üçün şərh edərkən Caspian Barrel Neft Araşdırmaları Mərkəzində qeyd ediblər ki, imzalanan sənədləri Azərbaycanın öz qazını Avropaya nəql etməsi üçün bu ilin ortalarında Nabucco West-i əsas marşrut kimi seçməsi yolunda uğur hesab etmək üçün əsas vermir. 

Əvvəla, c-b Mitçek özü etriaf edib ki, “Şahdəniz” layihəsinin tərəfdaşları ilə danışıqlar 2012-ci ilin iyununda başlayıb. Praktik olaraq eyni vaxtda Transadriatik qaz kəməri (ТАР) səhmdarları ilə də danışıqlar başlayıb. Amma “Şahdəniz”lə TAP arasında maliyyələşmə və sahiblik, eləcə də TAP əsas marşrur seçilsə, potensial investorlara layihədə 50% pay hüququ verilməsi barədə saziş 9 avqust 2012-ci ildə imzalanıb. Nabucco səhmdarları danışıqlar prosesini 8 ay uzadıb. Nəticədə çoxlu vaxt itirilib, amma ТАР çərçivəsində iş görülüb, yəni bütün zəruri layihə-hesablaşma məlumatları dəqiqləşdirilib və “Şahdəniz” tərəfdaşları bu layihə ilə müfəssəl tanış olublar. 

İkincisi, Nabucco West layihəsi üzrə işdə mütləq intizamsızlıq olur: bu konsorsium tərkibində nəsə baş verir, bu isə işi vaxtında başa çatdırmağa mane olur. Ona görə inanmaq çətindir ki, qalan qısa müddətdə boru kəməri üzrə nəzərdə tutulan bütün işlər başa çatdırılsın. 

Üçüncüsü,  yeni məlumatların layihələndirilməsi və analizi üçün, eləcə də bütün materialın kommersiya cəhətdən müqayisəsi, nəhayət, marşrut seçimi üçün yekun qərarın verilməsi üçün 2013-cü ilin iyunu çox tezdir. Nəzərə alsaq ki, “Şahdəniz” layihəsi səhmdarlarının “Mərhələ-2” layihəsinin bu ilin iyununda təsdiqi imkanı ilə bağlı şübhəsi yaranıb, marşrut seçiminin gecikməsini gözləmək olar. Çünki bu kəmərlərin (TAP və ya Nabucco West) resurs bazası məhz “Mərhələ-2” layihəsi çərçivəsində çıxarılan qaz olacaq. 

* Mərhələ-2” layihəsi çərçivəsində ilk qazın 2017-ci ilin sonu üçün çıxarılması nəzərdə tutulur. Bu layihə çərçivəsində Azərbaycan qazının Avropaya tədarükü 2018-ci ilin II rübündə gözlənilir. --12А—