Novruzda kəmərləri sıxmalı

Hər il bayramlar Azərbaycan ailələrinə baha başa gəir. Novruzda həm axır çərşənbə, həm də 20 mart qeyd edilir.

Ərzaq bazarının araşdırılması göstərir ki, Novruz 4 nəfərlik ailəyə 155 manata başa gələcək. Belə ki, plov 35 manata baş gələcək. Evfə bişirilsə, paxlava və şəkərbura 45 manat tutacaq.

Süfrələrin bəzəyi səməni, sumax, süd, göyərti, şam və rəngli yumurtalar. Qoz, fındıq, meyvə, konfet, peçenye,  su və şirələr də vacibdir. Deyilən 155 manat qənaətcil ailələlərə güclə yetəcək. Atılan papaqlar üçün də 10 manat xərcləmək lazımdır, qonaqlıqlar isə daha 40 manat tələb edir.

Əhalinin yarıya qədəri Bakı və ətrafında yaşayır. Demək, rayona səfər də var. Bu isə daha 100, - cəmi 300 manat deməkdir.

Ötən illər İqtisadi Tədqiqatlar Mərkəzi 4 nəfərlik ailənin bayram xərclərini hesablamışdı. 2013-cü ildə Novruz bayramı 147, 2012-ci ildə 141, 2011-ci ildə 134 manata başa gəlmişdi.

Əhalinin çoxu, xüsusən büdcəçilər, pensiyaçı və əlillər şübhə etmir ki, ötən il adambaşına gəlirlər 4 min 39,6 və ya ayda 336,6 manat olub. Rəsmi məlumata görə, bu, 2012-ci ildən 8% çoxdur. Dövlətstatkoma görə, guya ötən il əhalinin gəlirləri 8% artıb, istehlak inflyasiyası 2,4% olub.

Alternativ hesablamalar bunun yanlış olduğunu deyilr. İTM-in 10 rayonda apardığı hesablamaya görə, ərzaq inflyasiyası 2012-ci ilin martında 2011-ci ilin martı ilə müqayisədə 11,43% olub. Bakıda qiymətlər 10,23%, regionlarda 4,33% artıb. 2011-ci ilin martında 2010-cu illə müqayisədə ərzaq inflyasiyası 26,2%. Paytaxtda fərq daha çox hiss edilib. Təəssüf ki, İTM 2013-cü ildə monitorinq aparmayıb.

Quba, İsmayıllıdakı sosial etirazlar, təhsil, səhiyyə və s. işçilərinin narazılığı rəsmi inflyasiya göstəricilərini şübhəyə alır. Dövlət başçısı şəxsən sosial bərabərsizliyi etiraf edib. Bu isə adambaşına orta gəlirin düzgün hesablanmadığını göstərir. Amma Dövlətstatkomun şişirdilmiş rəqəmlərinin arxasında da dövlət başçısı durur – heç vaxt rüblük və ya illik hesabat onun Nazirlər kabinetində çıxışından əvvəl açıqlanmayıb.

2014-cü ildə minimal istehlak səbəti 125 manat –  işləyənlər üçün 136, pensiyaçılar və uşaqlar üçün 103 manat olub. Belə çıxır ki, aztəminatlı ailə aylıq maaşını Novruza xərcləyəcək (hələ 40-50 manat pensiya alanları demirik). Bəs bayramdan sonra onlar nə edəcək?

Bədbəxtlik ondadır ki, ölkə rəhbərliyi vətəndaşların həyat səviyyəsini təsəvvür etmir. Bilmir ki, kasıblar azacıq yeməklə yanaşı, həm də geyinir, dərman alır, toya-vaya getməlidir. --17D—