Polşanın görkəmli qadınlarının gücü: Bakıda qadın əzmkarlığı və gender bərabərliyi

Gender bərabərliyinin önəmli mövzu olaraq qaldığı bir dünyada, Bakıda təşkil edilən yeni bir incəsənət sərgisi, stereotipləri aşaraq ənənəvi olaraq kişilərin üstünlük təşkil etdiyi sahələrdə uğur qazanan polşalı qadınların davamlı irsinə hörmət edir. “Görkəmli Polyak Qadınları II” adlı bu ilhamverici sərgi, Polşa Respublikasının Bakıdakı Səfirliyi, Arts Council Azərbaycan və HÜMA art room tərəfindən birgə təşkil olunub.

Sərgiyə daxil olan ziyarətçiləri divarlara asılmış plakatlar qarşılayır, hər bir plakat, çətinlikləri aşaraq uğur qazanmış görkəmli polşalı bir qadının hekayəsini izah edir. Rəngarəng təsvirlər və diqqətlə seçilmiş hekayələrdən ibarət bu plakatlar, bəzi sahələrdə işləyən və qadınlar üçün hələ də qeyri-ənənəvi sayılan mövqelərə yüksəlmiş qadınları göstərir. Bu canlı təqdimat, ziyarətçilərin vizual hekayəçilikdən və təsvir edilən həyatların dərinliyindən məmnun qalmalarına səbəb olub. Sərgi sadəcə uğuru qeyd etməkdən ibarət deyil; o, bir qadının uğura doğru yolunu göstərərək qadın ziyarətçiləri cəmiyyətin normativ maneələrindən azad bir gələcəyi təsəvvür etməyə təşviq edir.

"Hər bir hekayə diqqətlə seçilib," deyir Arts Council nümayəndəsi, qeyd edərək sərginin “kişilərin işi” kimi qəbul edilən sahələrdə öz istəklərinin ardınca gedən qadınların əzmkarlığını göstərməyi hədəflədiyini vurğulayır. “Bu, ziyarətçiləri, xüsusilə qadınları ruhlandırır, çünki onlar stereotipləri aşan və arzularının ardınca gedən qadınların gerçək həyat nümunələrini görə bilirlər.”

Bu sərgi, ilk dəfə 7 mart 2023-cü il tarixində Beynəlxalq Qadınlar Günü ərəfəsində, Aİ-nin Azərbaycandakı Nümayəndəliyi, ADA Universiteti və Avropanın Gənc Səfirləri ilə əməkdaşlıq çərçivəsində başladılan layihənin davamıdır. Həmin sərgi polşalı qadınların cəmiyyət, siyasət və incəsənətə verdiyi töhfələri nümayiş etdirərək, gender bərabərliyi və qadın əməyinin dəyəri haqqında daha geniş müzakirələrə ilham verməyi hədəfləyirdi.

Son sərginin açılışında media nümayəndələri, polşalı və azərbaycanlı sənətçilər və yerli icma üzvləri bir araya gələrək gender problemləri, qadınların cəmiyyətdəki rolu və peşəkar və mədəni sahələrdə maneələrin aradan qaldırılmasının önəmi barədə müzakirələr aparıblar. Sərgidə təqdim olunan hekayələr, uğura gedən müxtəlif yolları əks etdirərək, bəzi işlərin “kişilərin işi” olduğu fikrinə meydan oxuyur. Güclü bir multimedia instalyasiyasında ziyarətçilər bu qadınların həyatına daxil olaraq onların qarşılaşdığı şəxsi və peşəkar çətinlikləri daha yaxından anlama şansı qazanırlar.

Hekayələrin arxasındakı səhnədən daha dərin bir baxış təqdim edən video instalyasiyalar sayəsində hər bir qadının əzmi və arzuları açıq-aydın görünür. Bu təsvirlər və hekayələrin birləşməsi ilə sərgi, bərabərliyə doğru yolun həm qərarlılıq, həm də dəstək tələb etdiyini xatırladır.

Azərbaycanda qadınların güclənməsi ilə bağlı müzakirələrin artdığı bir zamanda, "Görkəmli Polyak Qadınları II" kimi sərgilər, hələ qət edilməli olan inkişaf yolunu göstərməklə yanaşı, cəmiyyətə öz istəkləri əsasında töhfə vermək istəyən qadınlar üçün də ruhlandırıcı bir mənbədir.