Ailənin yaralı Vətəninə qayıtması: "Qayıdış" səyahətdən danışır

Nizami Kino Mərkəzində Elməddin Alıyevin "Qayıdış" tammetrajlı sənədli filminin təqdimat mərasimi keçirilib. Film Qarabağ münaqişəsindən sonra doğma yurdlarına qayıdan bir arıçı ailəsinin hekayəsini izləyicilərə göstərir. Filmdə ailə üzvləri uzun müddət uzaq qaldıqdan sonra, evlərinə və torpaqlarına geri dönərək keçmişin izlərini tapmağa çalışırlar. Filmdə ailənin torpaqlarına, adət-ənənələrinə və müharibənin ardından yenidən öz evlərində qurmağa başladıqları həyatı görürük. Rejissor bir ailənin müharibədən sonra evinə qayıtmasını məhz öz ailəsi üzərindən göstərib. Filmin diqqət çəkən nüanslardan biri isə əsas qəhrəman rejissorun atasıdır. İzləyici film boyu ata və oğlun dialoqlarına, ailəvi söhbətlərini izləyərkən eyni zamanda bir ailənin keçmişinə səyahət edir. Filmin ərsəyə gəlmə prossesi 3 il davam edib.

Qayıdışa hazırlıq

Film ilkin olaraq Aftandil Alıyevin geri qayıtmaqla bağlı hissləri, ümumi prossesin gedişatı ilə bağlı məlumat verir. Filmin qəhrəmanı geri qayıdıb-qayıtmamaqla bağlı  dəqiq qərar verə bilmir. Buna əsas səbəb hər şeyi tərk etdiyi formada görə bilməmək, keçmişdə ona doğma olan evlərin, küçələrin dağıdılıb, dəyişdirilmiş formasını görməyə hazır hiss etməməsidir. Amma nəhayət qayıdış qərarı verilir. Ailə Laçına geri qayıdaraq öz yuvalarında yenidən həyat qurmağa və qalan həyatlarını da orada davam etdirməyə qərar verirlər.

Amma bu dəyişim onlar üçün fiziki və mənəvi olaraq rahat başa gəlmir. Fiziki olaraq onlar burada qurduqları arıçılıq təsərrüfatını Laçına apara bilmək üçün oranı tanıyıb bilən biri ilə getməli və burada qurduqları hər şeyi ora daşımalıdırlar. Əlavə olarq da bu prossesin mənəvi olaraq həyəcan, narahatlıq tərəflərini də uğurla izləyiciyə ötürür.

Ailə Laçına köçmək üçün hazırlıq görür və gedirlər. İlk dəfə öz yurduna gedən Aftandil Alıyev göz yaşlarını, həyəcanını gizlədə bilmir. Bulaqdan gələn su ilə əl-üzünü yuması, təsərrüfatını qurduqdan sonra ağacın altında dincəlməsi kimi xüsusi nüanslar  özünü aid hiss etdiyin yerdə olmanın verdiyi rahatlıq və hüzuru izləyiciyə ötürür. Laçında artıq onların tanıdığı yaşlıların çoxunun həyatda olmaması, keçmiş qonşularının evlərinin boş olması, məkanın zamanın və ba. Verənlərin  təsirindən dəyişməsi  Aftandil Alıyevin daxilində kədər hissi oyadır. Digər qəhrəman isə gənclik illərində oranı tərk edib orta yaşlarında ora qayıtmağın verdiyi hisslərin narahatlığını da qeyd edib.

Həm rejissor, həm filmin qəhrəmanı

Filmin ən diqqət çəkən nüanslarından biri isə rejissorun filmdə iştirakı olub. Elməddin Alıyev atasına təsərrüfatın daşınmasında, ümumi digər işlərdə kömək edir. İzləyici onların bir ata-oğul kimi münasibətlərinə də şahid olur.

“Mən çox istəyərdim ki, gəlib bu təsərrüfata sahib çıxasan”,-bu cümlə ilə biz atanın Laçına geri qayıtmaq arzusundan əlavə bu işlərini oğlunun davam etdirmək istədiyini anlayırıq. Filmdə onların ailəvi söhbətlərinə isə birlikdə yemək yeyərkən şahid oluruq. Bir səhər yeməyində onlar bal haqqında danışırlar.

“Bu balla, Laçında hazırladığınız balın xüsusi nəsə bir fərqi varmı?

-Bilirsən bala bizim Laçının gül-çiçəyi bol, ətirli olardı. Əlbəttə ki, fərq var..”

Doğma hisslər

Filmdə olan xüsusi, təbii dialoqlar, baş verən prossesin naturallığı ekran əsərinə xüsusi bir səmimilik qatır. İzləyicilər bu xüsusi detallar sayəsində həmin ailənin dünyasına səyahət edərək filmin bir parçası olublar. Sənədli filmlərdə rejissorların öz hekayələrini işləməsi və həmin filmdə qəhrəman olmaları onların işini biraz da çətin etsə də Elməddin Alıyev bu çətinlikdən uğurla çıxıb. Filmdə olan təbii səslər, balın hazırlanma prossesi, təbiətdən oln kadrların üstünlük təşkil etməsi onu uğurlu edən nüanslardan biridir. Filmdə istifadə olunan musiqinin bəstərı isə Kənan Rüstəmlidir.

Filmlə bağlı izləyiciləri tək narahat edən nüans səslə bağlı olub. Film boyu səsin balansız olması izləyiciləri narahat edib. Ümumilikdə isə izləyicilər zaldan xoş, səmimi təəssüratla ayrılıblar.

"Qayıdış" filmi  həm də vətənə, köklərə və yurdun dəyərinə olan dərin bağlılığın simvoludur."Karvan Production” MMC tərəfindən istehsal olunmuş filminin rejissoru Elməddin Alıyev, prodüseri Emil Nəcəfov və Elməddin Alıyevdir.