Avropa Komissarı: Azərbaycanda insan hüquqları yox idi, indi də yoxdur

“Azərbaycanda ifadə, toplaşmaq və birləşmək azadlığı, təəssüf ki, pisləşir. Bir daha hakimiyyəti bu məsələlərə diqqət yetirməyə çağırıram ki, Azərbaycan Avropa Şurasının üzvü olan dövlət kimi hüquqlar sahəsində öhdəliklərinə uyğun olsun”. Bu barədə Avropa Şurasının insan hüquqları üzrə komissarı Nils Mujnieks Azərbaycanda 2013-cü ilin avqustunda dərc edilmiş hesabatda irəli sürülmüş tövsiyələrin həyata keçirilməsi fonunda Azərbaycanda insan hüquqarı sahəsində vəziyyət haqqında bəyanatında yazır.

“Fərqli nöqteyi-nəzər ifadə edən insanların, o cümlədən jurnalistlərin, blogerlərin və fəalların əsassız cinayət təqibi davam edir. Bu, yolverilməzdir. Öz baxışlarına görə həbs edilən hər kəs azad edilməlidir”, deyə komissar qeyd edir.

O, təəssüflə saxta ittihamlarla həbs təcrübəsini qeyd edir. Bu sırada jurnalist Pərviz Həşimlinin, on-line fəal Abdulla Əbilovun, bloger Ömər Məmmədovun həbsini yada salır.

Komissar həmçinin bu yaxınlarda milli azlıqların hüquqlarını müdafiə edən Hilal Məmmədovun, həmçinin Müsavat Partiyasının sədr müavini Tofiq Yaqublunun və Respublikaçı Alternativ vətəndaş hərəkatının sədri İlqar Məmmədvun həbsindən narahatdır.

Mətbuatın qorxudulmasının daha bir həyəcanverici nümunəsi korrupsiya üzrə araşdırmaları ilə məşhur olan jurnalist Xədicə İsmayılobanın 2014-cü ilin fevralında dəfələrlə Baş Prokurorluqda dindirilməsidir.

Diffamasiyaya görə cinayət məsuliyyətinin ləğv edilməsində irəliləyiş olmaması və qeyri-adekvat məhkəmə cərimələrinin kəsilməsi Azərbaycanın Avropa Şurasının tövsiyələrinə və Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsinin presedent hüququna uyğunluğu üşün ciddi maneə olaraq qalır.

“Qanunvericilik elə dəyişdirilməlidir ki, böhtana görə cinayət məsuliyyəti tamamilə ləğv edilsin və proporsional mülki cəzalar müəyyən edilsin”, deyə Muyjnieks qeyd edir.

Narahatlıq üçün daha bir səbəb qanuna 2014-cü il 3 fevral tarixli düzəlişlərlə QHT-lərin fəaliyyətinə əlavə məhdudiyyətlər tətbiq edilməsidir. “Bu dəyişikliklər QHT-lərin onsuz da ağır olan vəziyyətini daha da çətinləşdirir. Hakimiyyət QHT-lərə qarşı inzibati tələbləri çətinləşdirməməli, əksinə asanlaşdırmalıdır”, Muyjnieks belə hesab edir.

Komissar həmçinin SMDT rəhbəri Anar Məmmədlinin həbsi ilə bağlı narahatlığını ifadə edir.

Bundan başqa, bu yaxınlarda bir sıra dinc aksiyalar polis tərəfindən dağıdılıb, bəzən hədsiz güc tətbiq edilib, iştirakçılar isə həbs edilib və inzibati həbslərə və cərimələrə məruz qoyulub.

Mitinqlərin keçirilməsi haqqında qanunda nəzərdə tutulmuş bildiriş proseduru Avropa standartlarına uyğun şəkildə tətbiq edilməlidir. Hakimiyyət ictimai toplantılara yardım etməli və onları müdafiə etməlidir.

Nəhayət, komissar evlərin sökülməsi və mülkiyyət hüquqlarının pozulması təcrübəsinin davam etdirilməsi ilə bağlı narahatlığını bildirir və hakimiyyəti “ekspropriasiyadan ziyan çəkən bütün şəxslərin milli səviyyədə səmərəli hüquqi müdafiə vasitələrinə çıxışını” təmin etməyə çağırır. İstənilən növbəti ekspropriasiyalar və söküntülər qanuni və şəffaf şəkildə, bazar qiymətləri üzrə müəyyən edilmiş ədalətli kompensasiyaların ödənilməsi ilə həyata keçirilməlidir, deyə Muyjnieks qeyd edir. -16D-