Media-icmal 02.10.19

Beynəlxalq tranzit dəhlizlərinin formalaşmasında Azərbaycanın rolu, əhaliyə verilən elektrik limitinin qaldırılması ətrafında müzakirələr, deputat Q.Həsənquliyevdən parlamentə qanunvericilik təklifləri və s. məsələlər bugünki (02 oktyabr 2019-cu il) medianın aparıcı mövzularındandır...

Qitələri birləşdirən dəhlizlər

"Azərbaycan" qəzeti "Azərbaycan Asiyanı həm Qərblə, həm də Şimalla birləşdirir" sərlövəhli məqalədə Azərbaycanın beynəlxalq tranzit imkanlarını dəyərləndirir.

Müəllif bu sahədə görülən işlər barəsində məqalənin əvvəlində dövlət başçısı İlham Əliyevin bu ilin aprelində Çində keçirilən "Bir yol, bir təşəbbüs" II Beynəxalq Əməkdaşlıq Forumundakı çıxışından sitat gətirir: "Müasir nəqliyyat və logistika infrastrukturu yaratmaqla biz yalnız ölkəmizi mühüm nəqliyyat mərkəzinə çevirmədik. Eyni zamanda biz "Şərq-Qərb" və "Şimal-Cənub" dəhlizləri layihələrində iştirak edən ölkələr arasında əməkdaşlığa töhfə verdik. Beynəlxalq nəqliyyat layihələri ölkələr və xalqlar arasında əməkdaşlığın möhkəmləndirilməsinə xidmət edir".

Müəllif deyir ki, əlverişli coğrafi mövqeyə malik olan və tarixən ticarət dəhlizlərinin kəsişməsində yerləşən Azərbaycan bu üstünlüyündən səmərəli istifadə edir, artıq, demək olar ki, nəqliyyat-logistika aspektlərində Azərbaycan regionun mərkəzi qovşağı hesab olunur: "Ölkəmizin ərazisindən keçən "Şərq-Qərb", "Şimal-Cənub" və "Cənub-Qərb" beynəlxalq nəqliyyat dəhlizləri Azərbaycanın logistik mərkəzə çevrilməsi üçün real imkanlar yaradır", deyə müəllif bildirir.

Müəllif vurğulayır ki, Azərbaycan bu dəhlizlərin Cənubi Qafqazda qovuşduğu məkandır və ölkənin nəqliyyat-logistika potensialı qitə miqyasında inteqrasiyanı gücləndirir.

Daha sonra müəllif bu nəqliyyat layihələrindən biri olan "Şimal-Cənub beynəlxalq nəqliyyat dəhlizi" barədə deyir ki, sabit və balanslı xarici siyasət yürüdən Azərbaycan bu dəhliz vasitəsilə yeni siyasi və iqtisadi dividendlər əldə etməyi hədəfləyir.

Müəllif əlavə edir ki, 2005-ci ildən bu layihədə iştirakçı olan Azərbaycan layihə ilə bağlı üzərinə düşən öhdəlikləri icra edib, Azərbaycan vasitəsilə İranın da bu layihəyə çıxışı həll olunub, dəmir xətləri, körpülər tikilib.

Müəllif deyir ki, əgər hazırkı marşrut (Süveyş kanalı) üzrə malların çatdırılma vaxtı 45-60 gündürsə, "Şimal-Cənub nəqliyyat dəhlizi" vasitəsilə bu zamanın 14-20 gün olması gözlənilir.

Yazının sonunda isə oxuyuruq: "Şərqdən Qərbə və Şimaldan Cənuba uzanan yolların üzərində olan Azərbaycan qitələri, ölkələri birləşdirərək daha uğurlu gələcəyə doğru inamla addımlayır".

Elektrik limiti qaldırılsın

"Yeni Müsavat" qəzetində isə "Elektrik limiti artırıla və ya ləğv edilə bilər..." sərlövhəli məqalə diqqət çəkir.

Müəllif 2017-ci ildən əhaliyə verilən elektrikə görə limit tətbiq olunmasının səmərəliliyini deputat və ekspertlərlə müzakirə edir.

Milli Məclisin İqtisadi siyasət və sənaye komitəsinin üzvü Vahid Əhmədov deyir ki, hələ qazın limitində müəyyən dəyişikliklər edəndə Dövlət Neft Şirkəti və "Azərenerji" ASC-nin rəhbərləri ilə görüşüb, onların bu məsələdə müəyyən arqumentləri olub, nəhayət ki, qazın limitində müəyyən dəyişikliklər edilib.

"Ümumiyyətlə, təbii qaz və elektrik enerjisində limitin ləğvi hesablamalar tələb edir. Nə zaman ki, biz dövlət büdcəsini müzakirə edirik, bu məsələlər ortaya atılır... Bu yaxınlarda təbii qazla bağlı limitin bir hissəsini götürdük. Amma gələcəkdə də baxarıq".

V.Əhmədova görə, elektrik enerjisində tətbiq olunan limitin götürülməsi ilə bağlı bir önəmli məqam var, bu da elektrik enerjisinin istehsalında ciddi problem olmamasıdır: "...Bu məsələnin həlli gündəmdə yoxdur, amma gündəmdə ola bilər", deyə deputat bildirib.

Ekspert Pərviz Heydərov isə deyir ki, son dövrlərdə ölkənin energetika sahəsində çox böyük işlər görülür, investisiyalar yatırılır, mövcud stansiyalar yenidən qurulur, yaxud yeniləri açılır. P.Heydərov deyir ki, əhalinin orta təbəqəsi üçün elektrik enerjisi sahəsində mövcud limitin müəyyən dərəcədə artırılmasına ehtiyac var: "... əgər limit artırılarsa, bu qərar ölkənin enerji balansı, istehlakı üçün ciddi fəsadlara, itkilərə səbəb ola bilməz".

Ekspert natiq Cəfərli isə "Yeni Müsavat"a deyir ki, Azərbaycanın indiki vəziyyəti nəinki elektrik limitinin artırılmasına imkan verir, hətta limitin olması ümumilikdə anlaşılan deyil.

Ekspertə görə, son 1 ildə elektrik enerjisinin istehsal və ixracında ciddi artım var, həcmi sürətlə artır: "Deməli, ölkədə artıq elektrik enerjisi var. Həmin elektrik enerjisinin əhaliyə limitlə və hazırkı qiymətlə verilməsi anlaşılan deyil. Çünki biz hamımız, Azərbaycan vətəndaşları vergi ödəyicisi olaraq bu infrastrukturun yaradılmasında iştirak etmişik. Sadə dillə desək, bu yaradılan infrastrukturun pulunu biz vermişik".

Ekspert hesab edir ki, əgər bu, özəl şirkət olsaydı, dövlətlə özəl şirkət arasında, həmçinin şirkətlə vətəndaş arasında elektrik enerjisinin alınması ilə bağlı bir müqavilə olsaydı, o zaman bu durumu anlamaq olardı: "Ancaq indi hamısı dövlətin əlindədir. Həm istehsal, həm də elektrik enerjisinin paylanması dövlətin əlindədir və biz də vətəndaş olaraq öz payımızla bu infrastrukturun qurulmasında iştirak etmişik. Azərbaycan vətəndaşının haqqı var ki, infrastrukturunun qurulmasında iştirak etdiyi elektrik enerjisini və ya başqa kommunal xidmətləri daha ucuz, daha keyfiyyətli əldə etsin".

Yeni Konstitusiya zərurəti - deputata görə

"Baymedia.az"da isə "Yeni konstitusiyaya ehtiyac var" sərlövhəli məqalə diqqət çəkir.

Müəllif deputat Qüdrət Həsənquliyevin qanunvercilik sahəsindəki düşüncələrinə yer verib.

Müəllifin sözlərinə görə, Q.Həsənquliyev qanunverici təkliflərlə çıxış edərək məsələnin təkcə Milli Məclislə çərçivələnmədiyini, ölkənin siyasi rəhbərliyinin və hakim siyasi partiyanın da bununla bağlı qərarı olmasını da vacib sayıb.

Q.Həsənquliyev vurğulayır ki, "Azərbaycan 1991-ci ildə dövlət müstəqilliyini qazanandan sonra, çətinliklərə baxmayaraq, mərhum prezident, böyük dövlət adamı Heydər Əliyevin liderliyi ilə Azərbaycan xaosdan, vətəndaş qarşıdurmasından xilas oldu, ölkədə sabitlik bərpa edildi, inkişaf yoluna qədəm qoyduq", - deyə bildirib.

Deputatın fikrincə, tənqidlərə baxmayaraq, bu illər ərzində ölkə böyük inkişaf yolu keçib, çox böyük işlər görülüb, amma çox böyük problemlər də qalmaqdadır.

Q.Həsənquliyev vurğulayıb ki, torpaqlar işğal altındadır, təəssüf ki, bu problem həll edilməyib, bugünki inkişaf da yeni ölkəni inkişafın yeni mərhələsinə keçirməsini zərurətə çevirib: "Ona görə də, keçid dövrünün Konstitusiyası olan mövcud konstitusiya indiyə qədər nə edə biləriksə etmişik. Bundan sonra siyasi islahatları dərinləşdirmək üçün, xüsusilə də siyasi, hüquqi, dövlət quruculuğu istiqamətində ölkədə yeni konstitusiyanın qəbul olunmasına ehtiyac var".

Deputat hesab edir ki, bu konstitusiyada da bir çox məsələlərlə yanaşı, çoxpartiyalı sistemin inkişafı üçün proporsional seçki sisteminin bərpasının da yer almasına böyük ehtiyac var. Məsələni parlamentdə qaldırdığını deyən Q.Həsənquliyev hesab edir ki, bu barədə ciddi düşünmək lazımdır.