Media-icmal 08.01.20

Ölkədəki sosial islahatların hədəfləri, ölkənin aran rayonlarında sahibkarların suvarma qayğıları, İrana səfər edən Azərbaycan vətəndaşlarının sayının artması, Demokrat Partiyasının bəyanatı və s. məsələlər medianın aparıcı mövzuları sırasındadır...

Prioritet istiqamət - sosial islahatlar

“Yap.org.az” “Sevinc Hüseynova: Azərbaycanda vətəndaşların sosial təminatı, rifahı hər zaman dövlət siyasətinin ən vacib və prioritet istiqamətlərindən biri kimi dəyərləndirilir” sərlövhəli məqalədə rəsmi sosial siyasəti dəyərləndirir. 

Keçmiş deputat S.Hüseynova vurğulayır ki, Azərbaycan sosial dövlətdir, odur ki, vətəndaşların sosial təminatı, rifahı hər zaman dövlət siyasətinin ən vacib və prioritet istiqamətlərindən biridir.

Müəllif deyir ki, ötən il bu sahədə inqilabi addımlar atılıb, iqtisadi cəhətdən yüksək inkişafa malik Azərbaycanda sosial təminat məsələsi hər zaman dövlətin diqqətindədir: “Bir faktı qeyd etmək kifayətdir ki, hətta dünyada iqtisadi böhran zamanı belə sosial islahatlar davam etdirilib və vətəndaşların maddi rifahının yaxşılaşdırılması istiqamətində əsaslı tədbirlər görülüb”, deyə müəllif qeyd edir.

O, əlavə edir ki, Azərbaycan böhranlı illərdə belə iqtisadi inkişaf tempini davam etdirib, dövlət rəhbərliyinin həyata keçirdiyi məqsədyönlü, prinsipial, milli maraqlara əsaslanan siyasət nəticəsində güclü, dinamik inkişaf edən, yüksək beynəlxalq nüfuza malik ölkəyə çevrilib.

Onun fikrincə, xüsusilə sosial sahədə sistemli, kompleks xarakterli, fundamental islahatlar həyata keçirilməsi vətəndaşların rifah halının gündən-günə daha da yaxşılaşmasına yol açır.

Müəllif hesab edir ki, 2019-cu ildə həyata keçirilən sosial islahatlar çoxşaxəli idi və demək olar ki, ölkə əhalisinin mühüm bir hissəsi bu islahatları öz həyatında hiss etdi.

Məqalədə yada salınır ki, 2019-cu ilin əvvəlində problemli kreditlərin həlli ilə bağlı Prezident Fərmanı, daha sonra minimum əməkhaqqının, pensiyaların artımı, əməkhaqlarının artırılması və bu kimi qərarlar ölkəmizdə makroiqtisadi sabitliyin təmin olunduğunun, iqtisadi inkişaf templərinin bərpa edilərək artdığının göstəricisidir: “İlin yekunları ilə bağlı müsahibəsində cənab Prezident bildirdi ki, müavinətlər orta hesabla 50 faiz, yaxud da 2 dəfə, minimum əməkhaqqı 2 dəfə, minimum pensiya 70 faizdən çox artırıldı. Minimum pensiyanın alıcılıq qabiliyyətinə görə bu gün Azərbaycan MDB-də birinci yerdədir”.

Müəllifə görə, sosial sahəyə göstərilən diqqət və qayğı, aparılan islahatlar Azərbaycan dövlətinin birinci növbədə öz vətəndaşının rifahını düşündüyünün göstəricisidir.

Sahibkarların suvarma problemləri - səbəblər 

“Modern.az”da isə “Aran rayonlarında quraqlıq: Fermerlərimiz arasında ciddi narahatlıq var” sərlövhəli məqalə oxumaq olar.

Müəllif aran rayonlarına az yağıntı yağmasını, bu bölgədən olan sahibkarların narahatlığını kənd təsərrüfatı sahəsi üzrə eskpert Nicat Nəsirli ilə müzakirə edir.

Müəllif deyir ki, ölkədə qış fəsli olsa da, Azərbaycan ərazisinə yağıntılar çox az düşür, bu meteroloji gerçəklik isə bir tərəfdən quraqlığa, digər tərəfdən zərərvericilərin artmasına səbəb olur.

N.Nəsirli isə “modern.az”a açıqlamasında deyir ki, meteoroloji baxımdan hazırda Azərbaycanda 2019-cu ildəki vəziyyət müşahidə edilir: “Qış mövsümü dekabrda qədəm qoysa da bizim aktiv dövr yanvarın ikinci yarısında - “kiçik çillə” deyilən vaxtdan başlayır və aprel ayınadək davam edir. Noyabr nisbətən yağıntılı olub, dekabrın sonunda əkinçilik rayonlarında olarkən quraqlıqla bağlı çox həyəcanlı vəziyyətə şahidlik etdim. Təxminən 18 aran rayonunda əkinçilik formalaşıb. Kifayət qədər yağıntı düşmədiyinə görə, taxıl sahələrində mövsümə uyğun çıxışın baş vermədiyi görünür”.

Ekspert təsdiq edir ki, aran rayonlarında quraqlıqla bağlı fermerlər arasında ciddi narahatlıq var, rəsmi mənbələrə istinadən ölkənin su resurslarının 15 faiz azalması ilə bağlı rəqəm səsləndirir və bunu çox ciddi məsələ adlandırır.

N.Nəsirlinin sözlərinə görə, su rezervlərində quraqlıq, suvarma kanallarında suyun səviyyəsinin azalması müşahidə olunur, bu vəziyyətə müdaxilə etmək lazımdır, müdaxilə isə aidiyyatı qurumlar tərəfindən sututarların yaradılması ilə ola bilər.

Ekspert deyir ki, suvarma kanallarının çoxu torpaq kanallardır, sağa-sola sızmalar olur, nəticədə həm su itkisi, həm də torpaqların şoranlaşması baş verir.

N.Nəsirli hesab edir ki, mövsüm ərzində 1 ha-nın suvarılması üçün 800 kub su tələb olunursa, bu, sudan düzgün istifadə edilməməsi deməkdir.

Ekspert vurğulayır ki, hazırkı şəraitdə müşahidə edilən quraqlıq, birmənalı olaraq, yaz aylarında taxıl sahələrində siçanabənzər zərərvericilərin çoxalmasına səbəb olacaq. Onlarla mübarizə aparmaq əlavə resurs, vəsait və vaxt tələb edəcək”.

Bütünlükdə isə ekspert quraqlığı qlobal problemlərdən biri sayır: “Atmosfer çöküntüləri - qar, dolu düşməsi su mənbələridir. Biz isə qar görmürük. Qarın təsərrüfat üçün əhəmiyyəti böyükdür, məhsuldarlığın 60 faizi məhz bu mərhələdə təmin olunur. Hazırda bir çox taxıl sahələrində çıxış yoxdur. Çıxışın olmaması suvarma suyunun yoxluğundan irəli gəlir. İndiyədək taxıl sahəsində çıxış yoxdursa, indidən belə oradan faydalı nəsə çıxmayacaq. Fermer məcbur olub yazda təkrar əkin aparacaq”, ekspert belə deyir.

Əgər İrana gedənlərin sayı artırsa...

“Moderator.az”da isə “Əgər xaricə səfər edən ölkə əhalisinin hər beş nəfərindən ikisi İrana səfər edirsə...” sərlövhəli məqalə diqqət çəkir.

Sayt Azərbaycan əhalisinin İrana artan səfərləri və bunun səbəbləri barədə tanınmış iqtisadçı alim Qubad İbadoğlunun düşüncələrinə yer verib.

Müəllif qeyd edir ki, 2019-cu ilin yanvar-noyabr aylarında xarici ölkələrə gedən Azərbaycan vətəndaşlarının sayı 5 milyon 95 min nəfər olub, onların 36,7 faizi və ya 1 milyon 869 min 865 nəfəri İrana səfər edib.

Müəllifə görə, bu sırada ikinci yeri 28,7 faiz olmaqla Gürcüstan, üçüncü yeri 17,6 faiz olmaqla Rusiya, dördüncü yeri isə 11,5 faiz olmaqla Türkiyə tutur.  5,5 faiz isə digər ölkələrə gedib.

Bu dövrdə İrana gedən Azərbaycan vətəndaşlarının sayı 25,5 faiz artıb və ya 2019-cu ildə xaricə səfər edən hər 5 nəfərdən 2-si İranı seçib.

“Göründüyü kimi, xaricə səfər edən ölkə vətəndaşları daha çox İrana üstünlük verir, onların sayı ildən ilə artır. Yalnız bu ilin 10 ayında belələrinin sayı 1,87 milyon nəfərə yaxın olub. Əminəm ki, illik əsasda bu rəqəm ötən il üzrə bütövlükdə 2 milyonu ötüb, bu barədə də məlumatı tezliklə açıqlayacağam.

İqtisadçıya görə, xaricə səfər edən ölkə əhalisinin hər beş nəfərindən ikisi İranı seçirsə, bu, anti-qərb siyasətinin nəticəsidir: “Avropa və bütövlükdə Qərbə səfər edənlərin sayı isə 5 faizdən aşağıdırsa, onda biz nədən şikayətlənirik? İrana səfər edənlərdən Avropa dəyərlərinə dəstək gözləməli deyilik ki? İndiyə qədər aparılan anti-qərb təbliğatının nəticəsi necə olmalı idi ki?”, deyə suallar ortaya qoyur.

B.İbadoğlu iddia edir ki, böyük ehtimalla İrana səfər edənlərin çoxunun məqsədi orda müayinə və müalicə olunmaq, ordan alış-veriş etməkdir, odur ki, İrana səfərə başqa rəng vermək istəməzdim.

İqtisadçıya görə, gerçəklik odur ki, vizasız, eləcə də az xərclə gediş-gəliş imkanı olan, ucuz bazarı və keyfiyyətli səhiyyə sistemi ilə qonşu ölkələrdən yaxşı mənada fərqlənən İran azərbaycanlılar üçün yaxın zamanlarda da sosial-iqtisadi cazibədarlığını itirməyəcək.

Bu, Rusiyapərəst qüvvələrin işidir...

“Hürriyyət.org”da isə “Sərdar Cəlaloğluna qarşı təxribat – Demokrat Partiyası bəyanat yaydı” sərlövəhli yazı maraq doğurur.

Müəlliflər deyir ki, bəyanatın verilməsinə səbəb 2020-ci il yanvarın 7-də “ADP-yə yaxın “Hürriyyət.org” saytına naməlum şəxslər tərəfindən ADP sədri S.Cəlaloğlu adından müsahibə yerləşdirilməsi olub.           

Bəyanatda deyilir ki, 2020-ci il yanvarın 7-də ADP-yə yaxın “Hürriyyet.org” saytına haker hücumu edilib və saytda ADP sədri S.Cəlaloğlunun adından heç bir əsası olmayan və işgüzar nüfuzuna qara piar təyinatlı müsahibə yerləşdirilib. 

Bəyanatda vurğulanır ki, S.Cəlaloğlunun bu il fevralın 9-da keçiriləcək parlament seçkilərinə 15 saylı Yasamal birinci seçki dairəsindən namizədliyi irəli sürülüb. 

Sənədə görə, bununla bağlı “Hürriyyet.org” rəhbərliyi Dövlət Təhlükəsizlik Xidmətinə və Baş Prokurorluğa bu cinayət əməlinin araşdırılması ilə bağlı müraciət edib.

Partiya yaydığı bəyanatda “Hürriyyet.org”da yayılan bu məlumatın heç bir əsası olmadığını, Rusiyapərəst qüvvələrin S.Cəlaloğlunun parlament seçkilərində gözlənilən qələbəsinə mane olmaq məqsədi daşıdığını vurğulayır.

“ADP müstəqil saytları “Hürriyyet.org” saytında partiya sədrinin adından verilən müsahibəni tirajlamamağa çağırır və belə addım atan mətbuat vasitələrinə qarşı yalan məlumatı yaydıqlarına görə məhkəmə iddiaları qaldırılacağını bəyan edir. ADP rəsmi dövlət orqanlarından seçki prosesinə qeyri-qanuni müdaxilə və təxribat xarakterli bu faktın ətrafında obyektiv araşdırma aparılmasına və günahkarlar dairəsinin müəyyənləşdirilib cəzalandırılmasına çağırır”.