Media-icmal 18.04.20

Koronavirus pandemiyasının təsirlərinə qarşı tədbirlər, yeni medala baxış, büdcə xərclərinə yenidən baxış zərurəti və s. məsələlər medianın aparıcı mövzuları sırasındadır... 

“Azərbaycan” qəzeti “Vaxtında atılmış addımlar bəhrəsini verir” sərlövhəli məqalədə koronavirus fonunda Azərbaycanda 2020-ci ilin ilk rübündə əldə edilən iqtisadi nəticələri dəyərləndirir.  

Müəllif dövlət başçısı İlham Əliyevin 2020-ci ilin ilk rübünün yekunlarına dair müşavirə keçirdiyini (2020-ci il aprelin 14-ə keçirilmiş müşavirə nəzərdə tutulur - red.) bildirir.

Yazı müəllifi əlavə edir ki, 2020-ci ilin yanvar-fevral ayları iqtisadi göstəricilərinə görə uğurlu olmuşdur, belə ki, bu müddətdə ümumi daxili məhsul 3 faizə yaxın artmışdır, qeyri-neft sektorunda təxminən 7 faizə yaxın artım qeydə alınmışdır.

Üç aylıq rəqəmlər isə ümumi daxili məhsulun 1,1 faiz, qeyri-neft sektorunda 3 faizdən bir qədər çox artdığını göstərir.

Müəllifə görə, göstəricilər daha yüksək ola bilərdi, amma COVİD-19 pandemiyası buna mane olub. 

Məqalə müəllifi vurğulayır ki, bu pandemiyanın nə qədər davam edəcəyi bəlli deyil, odur ki, dövlət çoxsaylı tədbirlər həyata keçirərək onları sosial-iqtisadi inkişafın davamlı olmasına yönəldir.

Müəllif dövlət başçısının bu il martın 19-da imzaladığı sərəncamdan irəli gələrək pandemiyanın məşğulluğa, sahibkarlara və iqtisadiyyata təsirlərini aradan qaldırmaq üçün 2,5 milyon manat vəsait cəlb edildiyini, artıq müvafiq dövlət qurumlarının ödənişlərə başladığını bildirib. 

Yazı müəllif hesab edir ki, pandemiya iqtisadi fəallıqla bağlı böyük problemlər yaratsa da, vaxtında atılmış addımlar öz müsbət nəticəsini göstərəcək.

Müəllifə görə, koronavirusun yaratdığı gərgin vəziyyətdə dövlətin sosial-iqtisadi sahədə atdığı humanist və inamlı addımlar həmişə olduğu kimi, yenə də insanların sağlamlığına, rahatlığına və rifahına xidmət edir.

“Moderator.az”da dərc edilən “Bizim üçün böyük vətən Azərbaycan, böyük vətən müharibəsi isə Qarabağ müharibəsidir” sərlövhəli məqalədə deputat Fazil Mustafanın düşüncələrinə yer verilib.

Müəllif deyir ki, Milli Məclisin aprelin 17-də keçirilən plenar iclasında "Azərbaycan Respublikasının orden və medallarının təsis edilməsi haqqında" qanuna dəyişiklik təsdiq olunub və həmin dəyişikliyə əsasən "Böyük Vətən Müharibəsində Qələbənin 75 illiyi (1945-2020)" yubiley medalı təsis edilib.

Müəllifin sözlərinə görə, cəmiyyətdə etiraza səbəb olan bu məsələyə parlamentdə də münasibət birmənalı olmayıb.

Müəllif vurğulayır ki, deputat Fazil Mustafa layihənin əleyhinə səs verib və 

“Bizim üçün böyük vətən Azərbaycan, böyük vətən müharibəsi isə Qarabağ mühairbəsidir”,- deyə mövqeyini ifadə edib.

Fazil Mustafa əlavə edib ki, yubiley medalının adına ilk etiraz edənlərdən biri məhz o olub. “Bu məsələyə indi etiraz edənlər bunu sanki yeni bir ideya kimi gündəmə gətirirlər. Halbuki, 3 iclas əvvəl mən bu məsələni qaldırmışdım. O zaman bizə dəstək versəydilər, daha yaxşı olardı”. 

Fazil Mustafa hesab edir ki, bu addan imtina edilməlidir, imtina edilməməsi isə Jirinovski (Rusiya Liberal Demokrat Partiyasının sədri - red) kimilərə “Gəlin böyük vətənə daxil olun” deməyə imkan verir.

Deputatın sözlərinə görə, bu, tamamilə yanlış addır və sovet ideoloji sisteminin Azərbaycan cəmiyyətinin üzərində “Domokl qılıncı” kimi qalmasına şərait yaradan anlayışdır.

“Sfera.az”da yer alan “Büdcə xərcləri azalsa, əmək haqqı artımları baş verməyəcək – təhlil” sərlövhəli məqalədə müəllif dövlət büdcəsinə yenidən baxışın səbəblərini araşdırır.

Müəllifə görə, koronavirus pandemiyası ilə əlaqədar Azərbaycanın xarici və daxili gəlirlərində azalmaların baş verməsi dövlət büdcəsinin xərclər hissəsinə yenidən baxılmasını tələb edir.

Müəllifə görə, dövlət xərclərinə yenidən baxılaması prioritet olmayan xərcləri ixtisara salacaq.

Müəllifin fikrincə, dövlət büdcəsinin xərclərində ixtisara gedilməsinin məqsədi büdcə kəsiri məbləğinin artmamasına yol verməməkdir.

Yazı müəllifi deyir ki, 2020-ci ildə dövlət büdcəsində 2,78 milyard manat kəsir proqnozlaşdırılıb, hər şey qaydasında getsəydi, 2020-ci ildə də kəsir 2,78 milyard manat yox, bundan bir neçə dəfə az olacaqdı.

Müəllifə görə, ilin birinci rübünün iqtisadi nəticələri göstərir ki, dövlət büdcəsinin gəlirlərində 24,13 milyard manatlıq proqnozu icra etmək çətin olacaq, kəsirin bir neçə milyard manat olmaması üçün hökmən xərclər azaldılmalıdır. 

May ayında isə dövlət büdcəsinə yenidən baxılıb, xərclər azaldılacaq, may ayından xərclərdə azalma görünəcək.

Müəllif hesab edir ki, cari və əsaslı vəsait qoyuluşu xərclərini azaltmaq olar, cari xərclərin azaldılması potensialı böyükdür, amma bu istiqamətdə bəzi xərclər var ki, onlara toxunmaq olmaz, bunlar sosialyönlü xərclərdir.

Müəllifə görə, cari xərclərin 6,6 milyard manatı sahələr üzrə dövlət təşkilatlarına ayrılan vəsaitlərdir, məhz bu hissədən  daha qənaətlə istifadə etməklə xərcləri 20-30 faiz azaltmaq olar.