Media-icmal 18.07.17

Məmurların fəaliyyət üçün dövlət başçısından nümunə götürmələri, ölkədə internet-ticarətin perspektivi, benzinin bahalanmasına münasibət bugünki medianın (18 iyul, 2017-ci il) aparıcı mövzularındandır...

Məmurlara fəaliyyət nümunəsi - dövlət başçısı

"Azərbaycan" qəzetində "Vətəndaşa layiqli xidmət nümunəsi" sərlövhəli məqalədə (http://www.azerbaijan-news.az/index.php?mod=3&id=126389) məmurlar dövlət başçısının fəaliyyətindən örnək götürməyə çağırılır.

Müəllif deyir ki, əsl siyasi lider dövlət və cəmiyyət həyatı üçün istənilən neqativ meyllərə vaxtında adekvat tədbirlər həyata keçirir, istənilən situasiyada xalqının yanında olur, hər bir vətəndaşın mənafeyinə cavab verən çevik qərarlar qəbul edir: "Dövlət başçısı İlham Əliyev ötən 14 il müddətində mövcud gerçəklikləri operativ və obyektiv şəkildə qiymətləndirərək cəmiyyətin sosial sifarişinə uyğun çevik qərarlar qəbul etmiş, vətəndaşları narahat edən problemlərə daim böyük həssaslıqla yanaşmışdır. Zəruri anda yüksək qətiyyət, prinsipiallıq göstərən cənab İlham Əliyev hər bir addımda vətəndaşların mənafeyini əsas götürmüşdür".

Müəllif vurğulayır ki, İ.Əliyevin idarəçilik fəaliyyətində diqqəti çəkən üstün məqamlardan biri kimi onun hər zaman vətəndaşların mənafeyini ön plana çəkməsini qeyd edir və bu məqamı İlham Əliyev üçün insan amilinin bütün məqsədlərin fövqündə dayanması kimi dəyərləndirir.

Məqalə müəllifi məmurlara sosial dövlət və cəmiyyətin əsas xarakterik xüsusiyyəti kimi vətəndaşı narahat edən məsələlərə diqqətlə yanaşılmasını göstərərək, dövlət orqanlarına inam və etimadın kökündə bu kimi məsələlərin durduğunu bildirir.

Daha sonra müəllif Bakının Yasamal rayonunda "Ovçular evi" kimi tanınan ərazidə hündürmərtəbəli yaşayış binasının tikintisi üçün 54 ağacın və yaşıllıqların kəsilməsinə sakinlərin narazılığını və buna dövlət baççısının münasibətini xatırladır: "Bu məsələyə Prezident İlham Əliyev dərhal və kəskin reaksiya verdi. Dövlət başçısının göstərişi ilə "Ovçular evi" ərazisində inşa olunan həmin binanın tikintisi dayandırıldı, məsələ nəzarətə götürülərək araşdırılmağa başlandı".

Məqalədə bu fakta dövlət başçısının kəskin reaksiyası elə onun özündən sitat gətirilməklə izah edilir: "Bir daha demək istəyirəm, bu parkın xüsusi tarixçəsi vardır və bütün qurumlara da, şirkətlərə də, iş adamlarına da dərs olacaq ki, ağacı kəsirsənsə cəzan cərimə ilə bitməyəcək".

Müəllif deyir ki, hər bir dövlət məmuru dövlət başçısının sözlərindən nəticə çıxararaq fəaliyyətindən nümunə götürməli, əsl vətəndaşlıq mövqeyindən çıxış edərək məsuliyyətini dərk etməli, səlahiyyətlərini vicdanla yerinə yetirməlidir.

Təxirə düşmüş uğur

"Exo" qəzetində isə ""Azərbaycanın internet-mağazaları üçün "qara siyahı"" sərlövhəli (http://ru.echo.az/?p=60967) məqalə diqqəti cəlb edir.

Məqalədə internet-ticarətin problemləri, onun Azərbaycanda inkişaf perspektivi ekspertlərlə müzakirə edilir.

Öncə məqalədə konkret alıcının satıcı tərəfindən aldadılması, saxta mal satması, bu halda qanunvericiliyin istehlakçı hüquqlarını nə dərəcədə qoruya bilməsi araşdırılır.

İKT İnformasiya mərkəzinin rəhbəri Fərid Kazımov qəzetə şərh edir ki, internet-mağazaların işə vicdanlı münasibətinə elə adi mağazalarda olduğu kimi yanaşmaq lazımdır, bu halda hüquq pozulursa, istehlakçıların hüquqlarının qorunması ilə bağlı qanunvericilik işə düşməlidir: "Yəni, ölkədə istehlakçıların hüquqlarını qoruyan qanunvericilik var, odur ki, qanun istər ənənəvi, istərsə də onlayn-ticarət üçün eyni dərəcəlidir".

Daha sonra ekspert Azərbaycanda internet-ticarətin inkişafına toxunaraq, hələ ki, bu sahənin çox yavaş inkişaf etdiyini, onlayn-ticarətin əsas hissəsinin sosial şəbəkələr vasitəsilə fəallıq göstərən özəl satıcıların üzərinə düşdüyünü bildirir: "Rəsmi idxal malları yönümlü e-kommersiya platforması yaratmaq üçün çoxsaylı səylərimizə baxmayaraq, hələlik uğurlu layihə yoxdur. Amma bunu da qeyd etmək lazımdır ki, ölkədə e-kommersiyanın inkişafı qarşısıalınmazdır, odur ki, uğuru isə hələlik təxirə salınmış saya bilərik".

Ekspert Nəriman Ağayev deyir ki, Azərbaycanda internet-ticarətin payına düşən dövriyyə və eləcə də internet-mağazalar çox azdır: "Əgər belə ciddi, iri mağzalardan danışmalı olsaq, 10-a qədər olar, ya olmaz, sosial şəbəkələrdə hansısa səhifələr var ki, onu da internet-mağaza adlandırmağa adamın dili dönmür. Azərbaycanda internet-ticarətin payına düşən pul kütləsinə gəlincə, bu, 10 milyon manatdan çox deyil".

Ekspert deyir ki, ölkədə ümumi mal dövriyyəsinin 1 milyard manat olduğunu nəzərə alsaq, internet-mağazaların payı burada cəmi 0,01 faizdir.

N.Ağayev hesab edir ki, bu sahə şübhəsiz perspektivlidir, Azərbaycanda da inkişaf etməlidir, amma bu inkişaf şərtə bağlıdır: "Əlbəttə, Azərbaycana məhsul gətirilməsinə məsul gömrük və s. orqanların həddindən artıq təzyiqləri olmasa, bu sahə inkişaf edəcək".

Gecəyarısı olan əsaslandırma

"Novoe Vremya" qəzeti "Gecəyarısı benzini" sərlövhəli məqalədə (http://www.novoye-vremya.com/w98918/.../#.WWztdIiLTIU) benzinin bahalanması və özü də bu bahalanmanın gecəyarısı elan olunması müzakirəyə çıxarılıb.

Müəllif bir çox bahalanma zamanı qərarların gecə elan olunduğunu xatırladaraq, bunu ironiya ilə Tarif Şurasının (TŞ) xasiyyətini dəyişmək istəməməsi adlandırır.

Müəllif Aİ-92 markalı benzinin satış qiymətinin 70 qəpikdən 90 qəpiyə qaldırılması ilə bağlı TŞ-nın əsaslandırmasını da yetərli saymır: "Məlum olur ki, devalvasiya nəticəsində daxili tələbat artıb, SOCAR ixracı məhdudlaşdırıb, şirkətin

valyuta gəlirləri azalıb, bəzi işlər üçün pul lazımdır və ona görə də SOCAR TŞ-yə qiymətləri qaldırmak təklifi verib".

Yazı müəllifi isə deyir ki, SOCAR-ın bu təklifi başa düşülmür. Çünki, bu benzin markasının ixracının azalması 2015-ci ildən başlayıb və 2104-cü ildə 13,4 min ton ixrac olubsa, 2015-ci ildə bu 4,7 min tona, 2016-cı ildə isə 4,5 min tona enib.

Amma müəllif 2017-ci ilin ilk rübündə 5,56 min ton benzin ixrac olunduğunu yazaraq, ixracın nisbətən artdığını deyir, odur ki, qiymətin qaldırılmasının əsassız olduğuu bildirir: "Ona görə də devalvasiyadan, əhalinin avtomobil bazarında alıcılıq qabiliyyəti bir neçə dəfə enəndən sonra "daxili tələbatın artması" kimi yanaşma təəccüb doğurur".

Məqalə müəllifi emal sənayesinin benzin tarifinin qaldırılması hesabına modernləşdirilməsi barədə TŞ-nin əsaslandırmasını isə gülünc sayır və belə nəhəng işlərin yerinə yetirilməsi üçün qiymət artımından gələn gəlirlərin yetərli olmayacağını vurğulayır.

Məqalədə xatırladılır ki, Bakı YNZ-nin modernləşdirilməsi 1 milyard dollar, yeni neft-kimya kompleksi tikintisi isə 7 milyard dollar həcmində dəyərləndirilib, odur ki, qiymət atımından əlavə gələn 184 milyon dolların nəyə yetərli olacağı məlum deyil.

Müəllif TŞ-nin hətta bu artımdan sonra yenə də Azərbaycanda benzinin qymətinin ucuz olması mövqeyini də "topa tutur" və indi ən ucuz benzin qiymətinin Qazaxıstanda olduğunu xatırladır.

Müəllif deyir ki, "ənənənin qorunması" ölkə vətəndaşları ilə növbəti dəfə acınacaqlı "zarafat" edib, tariflərin qaldırılması əhalinin həyatına təsir göstərəcək, bu addım SOCAR-a xüsusi gəlir gətirməyəcək, amma nəqliyyat qiymətlərini 20-25% bahalaşdıracaq, odur ki, yaxın zamanlarda ərzağın, taksinin və s. qiymətinin bahalanacağı gözləniləndir.