Media-icmal 21.02.2017

Azərbaycanın beynəlxalq imicinin güclənməsi, Baş Prokurorluğun “Azadlıq” qəzetinə qarşı cinayət təqibi, ölkədə aztəminatlıların durumu, Nazirlər Kabinetinin parlamentdə gözlənilən növbəti hesabatına baxış, ölkədəki bahalığa münasibət bugünkü medianın aparıcı mövzusudur.

Regionun lideri

“Azərbaycan” qəzeti “Regionun lider dövləti” sərlövhəli məqalədə

(http://www.azerbaijan-news.az/index.php?mod=3&id=116392) dövlət başçısı İlham Əliyevin bu günlərdə 53-cü Münhen Təhlükəsizlik Konfransında iştirakı fonunda Azərbaycanın beynəlxalq düzəndə yer və rolunu dəyərləndirir.

Müəllif hesab edir ki, dünya miqyasında əsas enerji mənbələrinə nəzarət uğrunda güclənib və bu sahədə Azərbaycan ön mövqelərə çıxıb: “Tikilib istifadəyə verlən boru kəmərləri Azərbaycan neftini dünya bazarına çıxarır, qlobal qaz ixracatçısına çevrilib”.

Müəllifə görə, ölkənin enerji ehtiyatları bütünlükdə ölkə iqtisadiyyatını gücləndirir, beynəlxalq mövqeləri möhkəmləndirir. “Son 13 ildə uğurla gerçəkləşdirilən yeni neft strategiyası nəticəsində Azərbaycan bölgədə hansısa asılılığı olmayan, tələbatını daxili imkanlar hesabına ödəməyə qadir olan yeganə respublika kimi çıxış edir”.

Məqalədə bu konfrans çərçivəsində dövlət başçısı İlham Əliyevin keçirdiyi görüşlər barədə informasiyalar verilir, hazırda icra edilən “Cənub” qaz dəhlizi layihəsinin əhəmiyyəti haqda danışılır. Bu fakt ölkənin həm də dünyada əsas enerji mənbələrindən biri olması kimi dəyərləndirilir.

Müəllif vurğulayır ki, konfransda dövlət başçısı İlham Əliyev Azərbaycanın həm də multikurtural məkanı olmasına diqqəti çəkib: “Azərbaycan əsrlər boyu sivilizasiyaların qovuşduğu bir məkan, ölkə olub və bu gün də tarixi irsimizi qoruyub saxlayırıq. Biz dünyanın multikulturalizm mərkəzlərindən birinə çevrilməyimizdən qürur duyuruq”. 

Yazı müəllifi deyir ki, adı çəkilən konfransda İ.Əliyev Qarabağ probleminə də toxunub, bu münaqişəni region üçün ən böyük təhlükə adlandırıb.

Bütünlükdə konfransda Azərbaycan tərəfin iştirakını təsvir edən müəllif  bu iştirakın ölkənin beynəlxalq nüfuzunun daha da güclənməsinə xidmət etdiyini bildirir: “53-cü Münxen Təhlükəsizlik Konfransında Azərbaycanın bilavasitə iştirakı ölkəmizə verilən önəmin bariz nümunəsidir. Konfransda Azərbaycanın Cənubi Qafqaz regionunun ən qüdrətli dövləti kimi qəbul edilməsi və ölkəmizlə əməkdaşlığın bütün sahələrdə genişləndirilməsinə böyük marağın göstərilməsi əldə edilən uğurlu xarici siyasətin nəticəsidir”.

Buna nə ərzaq bazarı,  nə də kartoçka...

“Exo” qəzeti “Azərbaycanda yoxsullara ərzaq kartoçkaları və ərzaq bazarı kömək etməz” (http://ru.echo.az/?p=56809) sərlövhəli məqalədə yoxsul təbəqənin durumunu ekspertlərlə müzakirə edir.

Müəllif deyir ki, Azərbaycanda 2015-ci ildən başlayan maliyyə böhranı hələ də davam edir, aztəminatlı ailələrin sayı da çoxalır.

Məqalədə dünyanın bir çox ölkələrində hökumətlərin, bəzilərində isə varlı iş adamlarının yoxsullar üçün müxtəlif səpgili xeyriyyə tədbirləri keçirdiklərini bildirir və nümunə olaraq Rusiyada bu il bu təbəqə üçün ərzaq kartoçkalarının hazırlanacağı deyilir.

Müəllif xatırladır ki, Azərbaycanda aztəminatlı ailələr üçün xüsusi ərzaq bazarının tikiləcəyi vəd edilirdi, amma hələ ki, söz olaraq qalır.    

“Hazırda Azərbaycanda aylıq gəliri 116 manatdan az olan təbəqə yoxsul sayılır. Hesab edirəm ki, nə ərzaq kartoçkaları, nə də xüsusi ərzaq bazarı yoxsulların durumuna müsbət təsir edə bilməz. Sadəcə, ünvanlı sosial yardım sistemini təkmilləşdirmək lazımdır ki, onu kartla da vermək mümkün olsun”. Ekspert Nəriman Ağayev durumu qəzetə belə şərh edir.

N.Ağayev Azərbaycan hökumətinin qaçqınlara kömək göstərdiyini, onların bir çoxlarının buna ehtiyacı olmadığını vurğulayır. Ekspert hesab edir ki, bu yardımları cəmiyyətin  başqa təbəqələrinə də əlili olan ailələrə, tək yaşayan insanlara, tələbələrin müəyyən qrupuna yönləndirmək olar.   

Azad İstehlakçılar Birliyinin sədri Eyyub Hüseynov ölkədə 5% yoxsul olduğunu deyərək bu aztəminatlılara dəstək verməyi dövlətin əsas vəzifələrindən sayır.

Müəllif deyir ki, rəsmi statistikaya görə, ölkədə kasıblığın səviyyəsi 5%-dir, amma ekspertlər reallıqda bunun daha da çox olduğunu bildirirlər.

Xatırladaq ki, kənd təsərrüfatı mallarının istehsalı və emalı üzrə Strateji yol xəritəsində deyilir ki, Azərbaycanda xüsusi ərzaq bazarı yaradıla bilər.

“Başsağlığı”larda korrupsiya axtaranlar

“Azadlıq.info” saytı “Cəmil Həsənli “Azadlıq”a qarşı cinayət təqibindən yazdı” sərlövhəli məqalədə Milli Şuranın sədri Cəmil Həsənlinin “Azadlıq”ın əməkdaşlarının cinayət təqiblərinə etiraz olan düşüncələrinə yer verib.  (https://www.azadliq.info/178206.html)

Milli Şura sədri “Azadlıq” qəzetinə qarşı davam edən istintaq təqibini, əməkdaşların Baş Prokurorluqda dindirilmələrini, onlardan qəzetin maliyyə məsələləri ilə bağlı ifadə alındığını bildirir: “Qəribədir ki, korrupsiya və rüşvətin səviyyəsinə görə Muqabe Zimbabvesindən də 8 pillə geridə olan Azərbaycanın Baş Prokurorluğu uzun müddət nisyə çıxmış bir qəzetin redaksiyasında maliyyə pozuntuları, korrupsiya izləri axtarır”.

C.Həsənli istintaq orqanlarının hətta rəhmətə gedən şəxslərlə bağlı qəzetdə müxtəlif vaxtlarda başsağlığı vermiş şəxslərin dindirildiklərini deyir. Milli Şura sədri bunu yumor hissilə “dünyasını dəyişmiş insanlara “Allahdan rəhmət diləməkdə” maliyyə fırıldaqları axtarmaq” adlandırır: “Bu məsələ ölkənin maliyyə-iqtisadi həyatına son dərəcə “ciddi təsir göstərdiyindən” Baş Prokurorluq şeyx Nəsrullah axtarır ki, rəhmətlikləri diriltsin və onlardan soruşsun ki, ey əhli qubur, sən bu dünyadan köçəndə filan dostun, qohumun və onların dostları sənin üçün “Azadlıq” ruznaməsi vasitəsi ilə başsağlığı ehsan edəndə pul ödəyib, ya məccani başsağlığı veriblər?”

Milli Şura sədri rüşvətin, korrupsiyanın, büdcə talançılığının ayaq açıb yeridiyi bir məmləkətdə ölülər üçün verilən elanlarda cinayət izləri axtarmaq üçün son dərəcə abırsız olmağın gərəkliyini xüsusi vurğulayır.

C.Həsənli xatırladır ki, ölü elanlarında yeyinti izləri axtaran Baş Prokurorluğa Milli Şura olaraq il yarım öncə Panama ofşor şirkətlərində vəzifəli şəxslərə, o cümlədən hakim ailə üzvlərinə məxsus aşkarlanmış gizli bank hesabları ilə bağlı araşdırma aparılması barədə müraciət edilib, amma indiyə qədər heç bir səs-səmir çıxmayıb.

Müəllif ölkədə baş nəzarət orqanı kimi Baş Prokurorluğun artıq ləğv edilmiş keçmiş MTN-ə də nəzarət etməli olduğu funksiyasını xatırladır: “Bəs necə olub ki, Baş Prokurorluğun nəzarət etməli olduğu keçmiş MTN rüşvətin içində üzüb, amma ona nəzarət funksiyasını həyata keçirən bir orqanın bundan xəbəri olmayıb? Uzun illər nazir kimi yüksək bir vəzifədə işləmiş şəxs özü yazılı şəkildə etiraf edir ki, nazirliyin korrupsiya pulları hesabına formalaşan “qara kassa”sından hər ay iri məbləğdə paket alıb və bir o qədər vəsaitin də hər ay başqa bir nazirə rüşvət olaraq göndərilməsinə göstəriş verib”.

Bundan irəli gələrək C.Həsənli “Azadlıq” redaksiyasının ölülər üçün verdiyi elanlarda “kriminal iz” axtaran Baş Prokurorluğa “paket əməliyyatı” haqqında hansı tədbirləri gördükləri sualı ünvanlayır.

Daha sonra C.Həsənli vurğulayır ki, Milan prokurorluğu iki azərbaycanlı deputatın AŞPA rəsmisi Luka Valenteyə iri məbləğdə rüşvət vermələri haqda  məlumat yayıb: “Ölülər üçün verilən elanları operativ nəzarətə götürən Baş Prokurorluq bu istiqamətdə hansısa bir araşdırmaya başlayıbmı? Ölkədə azad sözün sonuncu çırağını söndürmək üçün ölü elanlarında “cinayət izləri” axtarmaqdansa, bax, bu və hələ həllini gözləyən buna bənzər çoxlu digər məsələlərə aydınlıq gətirmək lazımdır, cənab prokurorlar”,- C.Həsənli tövsiyə edir.

Mənasızlıq hesabatı

“Novoye Vremya” qəzetində “Nazirlər Kabinetinin hesabat verməsinin mənası varmı?” ( http://www.novoye-vremya.com/w82821/.../#.WKuiczuLTIU) sərlövhəli məqalə oxumaq olar.

Müəllif xatırladır ki, bu yaxınlarda deputat Arif Rəhimzadə bələdiyyələrlə bağlı parlament komitəsinin verdiyi təklifləri Ədliyyə Nazirliyinin nəzərə almamasından şikayət edib: “Əgər  Ədliyyə Nazirliyi bizim müraciətlərimizi nəzərə almırsa o zaman biz nəyə lazımıq?”.

Müəllif isə deyir ki, bunun günahı deputatların özündədir, belə ki, nazirliklərin illik hesabatlarında parlamentin əksəriyyəti onlara suallar vermir, halbuki, hesabatlarla razı olmamaq üçün kifayət qədər əsas var.

Məqalədə deyilir ki, artıq yeni hesabat vaxtı gəlir və martın 17-də Nazirlər Kabineti başda baş nazir Artur Rəsizadə olmaqla parlamentə hesabat təqdim etməlidir. 

Məqalə müəllifinə görə, indiki durum iqtisadiyyata xüsusi yanaşma tələb edir, odur ki, heç olmasa iqtisadiyyatın böhrandan çıxması üçün ümumi cizgilər göstərilməlidir.

Müəllif hesab edir ki, indiki vəziyyət növbəti 10 dəqiqəlik çıxışla yekunlaşa bilməz: “Nə qədər deyilməlidir ki, 80 yaşlı baş nazir bir neçə dəqiqə ərzində kimin hazırladığı məlum olmayan bir mətni oxuyur. Cəmiyyət təkcə hökumətin keçən ilə aid  hesabatını gözləmir, yaxın perspektivə fəaliyyət planını, ən yaxşısı isə ölkədə iqtisadi islahatların başlanmasını elan olunmasını gözləyir”.

Müəllif deputatların da məsuliyyətini xatırladır ki, nazirlərin qarşısında cəmiyyəti narahat edən sualları qaldırmalıdırlar və bu məqamda deputatlar aktivlik nümayiş etdirərək vətəndaşların maraqlarını qorumalıdrlar: “Heç kəsə sirr deyil ki, deputatlar yuxarıdan göstəriş olmayınca nə nazirlərə, nə baş nazirə “əlverişli” olmayan sual vermirlər.

Məqalədə xatırladılır ki, Milli Məclisdə Nazirlər Kabineti qarşısında vaxtı keçmiş kreditlər məsələsinin qaldırılacağı, bank sahəsində islahatlar olacağı barədə verilən vədlər artıq unudulub. 

Müəllif deyir ki, bunların heç biri həllini tapmadı, problemli kreditlər isə artmaqda davam edir.

Bu bahalıq davam edəcək

“Müsavat.com” saytı “Bir nazirin işdən çıxaırlması islahat sayılmaz”

(http://musavat.com/news/fazil-mustafa-bir-nazirin-isden-cixarilmasi-islahat-sayilmaz_417151.html) sərlövhəli yazıda ölkənin kadr və iqtisadi həyatı ilə bağlı deputat Fazil Mustafanın düşüncələrinə yer verib.

Müəllif  nəqliyyat naziri Ziya Məmmədovun vəzifədən azad olunmasının ölkədə kadr islahatı kimi dəyərləndirildiyini deyir. Deputat isə bu yanaşmanı əsassız sayır: “ Bir nazirin işdən çıxarılması islahat kimi xarakterizə oluna bilməz, buna texniki məsələ kimi baxmaq daha doğru olardı”.Onun fikrincə, bu yalnız prezidentin səlahiyyətindən istifadə edərək bir naziri vəzifəsindən azad etməsi kimi texniki məsələdir.

İslahatlara gəlincə, F.Mustafa bu prosesə düşüncələrini belə sərgiləyir:

“İslahatlara isə vətəndaşın məmnun qalmasa belə, mənafelərinin yaxşılaşmasına xidmət edən faydalı proses kimi baxmaq lazımdır. Hələ ki mənim müşahidə etdiyim ən ciddi islahat “ASAN Xidmət” modelinin qurulmasıdır”.

Müəllif ölkədə dollarla manat arasında nisbətin tez-tez dəyişməsinə, manatın bahalaşması ilə yanaşı ölkədə malların da bahalaşmasına, bahalaşmya rəvac verənlərin isə etirazları nəzərə almamasına diqqət çəkir.

F.Mustafa məlum devalvasiyalardan sonra qiymətlərin artımını gözlənilən hadisə sayaraq bunun yüksələn xətt üzrə davam edəcəyini söyləyir: “İndi sosialist sistemi deyil ki, dövlət özəl sektorun işinə açıq müdaxilə edib, onlara sərf etməyən qiymətləri diqtə etsin. Sahibkar istehsal etdiyi məhsulun maya dəyərini və satış qiymətinin səndən, məndən daha yaxşı bilir”.

Deputat deyir ki, yanacaq qalxırsa, qazın, elektrikin, benzinin qiymətlərində artım olursa, artıq bu, çörəkçinin də, pinəçinin də həyat standartlarına və iş imkanlarına ciddi təsir göstərir.

F.Mustafa bildirir ki, ölkədə dollar-manat arasında mübarizə getmir. Onun fikrincə, ölkənin maliyyə sektorunun başında duranların arasında bu mübarizə gedir: “Biri özünün bişirdiyi dollar yumurtasını, digəri də manat yumurtasını əllərinə götürüb döyüşdürürlər, yumurtanın qabığının qırıntıları da vətəndaşın başına tökülür”.

Deputat deyir ki, inhisarçılıq, sahibkarlığın qarşısındakı maneələr götürülən kimi qısa müddətdə insanların iqtisadi prosesləri çox rahat tənzimləməsi ilə böhrandan əsər-əlamət qalmayacaq: “Amma banklarla bağlı valyuta kursu ilə bağlı inamın bərpası müəyyən vaxt aparacaq”.