Ölkədə yürüdülən siyasətin dəyərləndirilməsi, aqrar sahədə islahatların yubanması, bank sisteminin durumu və gənclər şəhərciyinin qazsız qalması bugünki (22 iyun 2017-ci il) medianın aparıcı mövzularındandır...
Uğurların təminatı - mövcud siyasət
"Azərbaycan" qəzeti "Milli maraqları layiqincə təmin edən müstəqil siyasət"
(http://www.azerbaijan-news.az/index.php?mod=3&id=124716) sərlövhəli məqalədə ölkədə yürüdülən rəsmi siyasəti və onun nəticələrini dəyərləndirir.
Müəllif deyir ki, dünya birliyinin fəal üzvü kimi Azərbaycan beynəlxalq mövqelərini ildən-ilə gücləndirir: "Rəsmi Bakının həyata keçirdiyi daxili və xarici siyasət milli maraqları, dövlətin qlobal miqyasda mövqelərini layiqincə təmin edir. Eyni zamanda, bu siyasət müasir beynəlxalq münasibətlərdə mövcud çağırış və təhdidlərə adekvat reaksiya verərək özünü uğurla doğruldur".
Yazı müəllifi vurğulayır ki, Azərbaycan bölgədə sabitləşdirici rol oynayan dövlətdir, Avropa ilə Asiyanı birləşdirən nəhəng enerji və nəqliyyat dəhlizləri layihələrinin icraçısıdır.
Müəllif hesab edir ki, indiyədək Cənubi Qafqazı əhatə edən hər bir layihənin taleyi Azərbaycanın bölgədəki əvəzolunmaz rolundan xəbər verir və Orta Asiya dövlətlərinin də karbohidrogen ehtiyatlarını dünya bazarlarına çıxaran enerji layihələrinin həyata keçirilməsi də bunu göstərir.
Müəllif deyir ki, bu gün dünya siyasətinin ən aktual məsələlərindən biri enerji təhlükəsizliyidir, dünyada baş verən münaqişələr bunu daha aktual edir, odur ki, alternativ nəql sistemlərinin yaradılması günün tələbidir.
Müəllifə görə, bir çox ölkələrin enerji təhlükəsizliyinin təminatına böyük töhfələr verən Azərbaycan dünya birliyində etibarlı və strateji tərəfdaş kimi yerini möhkəmləndirib.
Yazı müəllifi deyir ki, bütün bu uğurları keçmiş mərhum prezident Heydər Əliyevlə başlayan və bu gün Prezident İlham Əliyevin həyata keçirdiyi siyasi kurs təmin edib.
Müəllif Azərbaycanın müstəqil siyasi kurs yürütdüyünü, Ermənistan nümunəsində isə bəzi dövlətlərin siyasətlərini vassallığında olduqları dövlətlərlə razılaşdırdığını qeyd edir: "Məsələyə bu kontekstdən yanaşsaq, əminliklə deyə bilərik ki, regionun lider dövləti olan Azərbaycan həm də tam müstəqil siyasət yeridən, öz taleyini özü müəyyən edən dövlətdir".
Müəllif deyir ki, dəfələrlə sübut olunub ki, Azərbaycan heç bir dilemma qarşısında deyil, hansısa məsələdə tərəddüdü yoxdur, ölkənin sosial, siyasi, iqtisadi həyatına kiçik bir məsələnin belə diktə edilməsi mümkün deyil.
Görünməyən islahatlar
"Exo" qəzeti "Azərbaycanda aqrar islahatlar nə zaman başlayacaq?" sərlövhəli (http://ru.echo.az/?p=60280) məqalədə ölkədə aqrar sahədəki durumu ekspertlərlə dəyərləndirir.
Müəllif deyir ki, Azərbaycanda kənd təsərrüfatı sektorunun iqtisadiyyatın aparıcı sahəsi olması üçün zəruri olan bütün imkanlar var, amma indiyə kimi bu sahəyə xüsusi diqqət yetirilməyib: "Amma neftin qiymətinin enməsilə bağlı son hadisələr Azərbaycan iqtisadiyyatı üçün bir növ "soyuq duş"a bənzədi və müəyyən addımlar atıldı".
Müəllifə görə, kənd təsərrüfatı sahəsində kifayət qədər problem var, odur ki, onların həlli üçün kompleks dövlət yanaşması, bu sahənin inkişafı üçün yeni texnologiyalardan istifadə və maliyyə resursları lazımdır.
Yazı müəllifi deyir ki, aqrar sektorun reanimasiyası üçün çıxış yollarından biri aqrar təsərrüfatların birliyi ola bilər, amma bu, təkcə kənd təsərrüfatı kooperasiyalarının birliyi demək deyil, bu, yerli idarəetmənin inkişafı, kəndin sosial infrastrukturunun yaranması və "torpaq məsələsi"nin həlli deməkdir.
Ekspert Nəriman Ağayev deyir ki, Azərbaycanda pambıq, dənli bitkilər yetişdirilməsi üzrə iri aqrar təsərrüfatların birliyi cəhdləri olub, amma proses birləşmədən o yana keçməyib: "Vəziyyətin bu durumda olmasının səbəbi dövlət sifarişinin yoxluğudur və nə qədər ki, dövlət sifarişi yoxdur, belə birləşmələrin xüsusi səmərəsi olmayacaq".
Ekspertə görə, Azərbaycanda təsərrüfatların birliyinə də elə səylər yoxdur, daha çox özəl aqrar təsərrüfatların fəaliyyətinə üstünlük verilir.
N.Ağayev deyir ki, ölkənin cənubunda çay, şimalında meyvə istehsalçıları belə birliklər yaradırlar, amma onların sayı 1 mindən çox deyil, halbuki, ən azı 5 min belə birliyin yaradılmasına ehtiyac var.
Ekspert hesab edir ki, işsizlik üzündən regionları tərk edən gəncliyi bu proseslərə cəlb etmək zəruridir, həm də iş yerləri yaratmaq yetərli deyil, onların bir-iki aylığa yox, uzunmüddətli perspektivə hesablanması zəruridir.
Müstəqil ekspert Seyfəl Əliyev vurğulayır ki, ölkə bir çox sahələr üzrə idxaldan asılıdır və hətta ölkənin kənd təsərrüfatında mürəkkəb durum yaranıb.
Ekspert hesab edir ki, kiçik və orta aqrar təsərrüfatlar birləşdirərək aqrar holdinqlər qurmaq olar ki, bu da kənd təsərrüfatının inkişafına təkan verə bilər.
Ekspertlərə görə, hazırda regionlarda inkişaf perspektivi görünmür, ona görə də gənclik paytaxta axır, odur ki, bölgələrdə istehsal inkişaf etmədən vəziyyəti dəyişmək mümkün olmayacaq.
Ekspetlər paytaxtda nə qədər işçi miqrant toplanmasını müəyyən etməyin də mümükn olmadığını deyirlər, çünki onlar qeyri-formal əmək bazarında çalışırlar və heç yerdə qeydə alınmırlar.
10 bankda kapital azlığı və ...
"Novoe Vremya" qəzetində isə "Bank sistemində durum mürəkkəb olaraq qalır" http://www.novoye-vremya.com/w95946/.../WUqxBmiLTIU) sərlövhəli məqalə oxumaq olar.
Müəllif ölkənin bank sisteminin ağır dövr yaşadığını bildirir və Azərbaycan bankları Assosiasiyasının prezidenti Zakir Nuriyevə istinadən bu sahədə durumu belə təqdim edir: "Azərbaycan banklarının kapital zəifliyi bütün bank sisteminin qüsurlu cəhətlərindən biridir, bunun isə bankların fəaliyyətinə fəlakətli təsir etməsi heç kəsə sirr deyil. Təqribən 10-a qədər bank kapital azlığı problemi yaşayır. Daha 4 bank isə tənzimləyicinin nəzarətindədir. Yerli standratlara əsasən, bankların çoxu belə problem yaşamır. Amma beynəlxalq standartlar baxımından yanaşdıqda tamam əks durumun şahidi oluruq".
Müəllif vurğulayır ki, bank sistemini sağlamlaşdırmaq üçün bankların bağlanması yolu heç də uğurlu varinat deyil, bu ölkənin bank sisteminə etimadı daha da zəiflədir.
Müəllifə görə, ölkənin bank sisteminin gələcək taleyi Beynəlxalq Bankın restrukturizasiyası prosesinin uğurlu olmasından da aslıdır və bu halda banklar normal fəaliyyət göstərə bilərlər: "Bunlar hələ ki, mülahizədir və reallıqla əlaqəsi yoxdur, reallıq isə bundan ibarətdir ki, restrukturizasiyanın necə gedəcəyi, Beynəlxalq Bankın kommersiya banklarını kreditləşdirilməsi bilib-bilməyəcəyi məlum deyil".
Müəllif hesab edir ki, ölkənin bank sistemində və maliyyə bazarında durum ideal olmaqdan çox uzaqdır və buna görə Palatanın da məsuliyyəti var, çünki, qurum banklardakı prosesi seyrçi olaraq müşahidə edib: "Bank sisteminin sağlamlaşdırılması üçün daha qəti tədbirlər lazımdır və burada müflisləşməyə, bağlanma və ya bankların birləşdirilməsinə yeganə çxış yolu kimi baxmaq olmaz.
Müəllif deyir ki, ilk növbədə artıq 1,5 milyard manat problemli kredit məsələsi həll edilməlidir, çünki bu problemli kreditlər hər ay artır, məbləğ daha da çoxalır.
Yazı müəllifi deyir ki, bu kreditlərin qaytarılmasında güzəştlər bəzi bankların pul itkisinə səbəb olsa da, maliyyə qayıtmağa başlayacaq, bankların kapitallaşması yaxşılaşacaq: "Amma bu problemin həlli banklara etimadı bərpa edə bilər və əhali əmanətlərini yenidən banklara yönəldər. Banklar və borclular ümumi dil tapmaqla kompromisə gedə bilərlər, əks halda isə durum daha da pisləşəcək".
Müəllif bunu da deyir ki, banklar böhran durumunda qaldıqca iqtisadiyyat cüzi də olsa arta bilməz.
İki şirkətin davası və qazsız qalan sakinlər
"Bizim yol" qəzetində ""Akkord" və "Azəriqaz"ın pul davası sakinləri qazsız qoydu" (http://www.bizimyol.info/az/news/4113.html) sərlövhəli məqalədə müəllif Abşeron rayonundakı "Gənclər Şəhərciyi"ndə qazlaşdırma prosesinin yarımçıq qalmasını və sakinlərin durumunu anladır.
Müəllif şəhərcik sakinlərinə istinadən deyir ki, "Şəhərciyi inşa edən "Akkord" tikinti şirkəti Azəriqaz İstehsalat Birliyi və qazı çəkən podratçı şirkətin haqqını verməyib və buna görə də həmin şirkət işi yarımçıq qoyub, gedib.
Sakinlər anladırlar ki, bu ilin yanvarından "Abşeron" Gənclər Şəhərciyinə qazın verilməsi prosesi dayandırılıb, şikayətçilərin sözlərinə görə, bu ilin yanvar ayından kompleksə qazın çəkilməsi işi başlanılsa da, işlər qəfildən dayandılıb: "İki -üç ay müddətində bir neçə blok qazlaşdırıldı, sonra şəhərciyi inşa edən "Akkord" tikinti şirkəti Azəriqaz İstehsalat Birliyi və qazı çəkən podratçı şirkətin haqqını vermədi. Ona görə də həmin şirkət işi yarımçıq qoyub, getdi. Şəhərcikdəki Mənzil İstismar İdarəsi isə dayandırılmanın səbəbindən xəbərsiz olduğunu bildirir. Bu da o deməkdir ki, ən azı 2017-ci ilin qışını da qazsız keçirəcəyik".
Müəllif vurğulayır ki, sakinlər soyuqlar düşən kimi şəhərcikdə həyatın iflic olduğunu və dözülməz vəziyyət yarandığını bildirirlər: "Dözülməz vəziyyət yaranır, şəhərcik gənc ailələr üçün nəzərdə tutulsa da, burada gənclərə "divan tutulur". Baxın, illərdir ki, binalar tikilib, istifadəyə verilib, amma qazla təmin edilməyib. Bir çox əlaqədar şəxslərə çoxsaylı müraciətlər olunub. Şəhərcikdə geniştərkibli aksiyalar keçrilib. Hər dəfə "qaz növbəti il veriləcək" deyib bizi aldadıblar".
Sakinlər deyirlər ki, şəhərciyə məxsus məktəb və bağça qazlaşdırılıb, amma sakinlər yaşayan binlara qaz verilmir və belə olan halda, soyuq havalarda mənzilləri qızdırmaq mümkünsüz olur və nəticədə hamı xəstələnir.
Müəllif vurğulayır ki, bütün mənzillərə qaz xətti çəkilib, sayğaclar quraşdırılıb, lakin qaz buraxılmır, mərkəzi istilik sistemi də yoxdur, evlər "kondisioner" və başqa isitmə vasitələri ilə qızdırılır, bunu da cəmi bir ay edə bilirlər: "Ona görə ki, həmin cihazlardan istifadə etdikdə, ayda ən azı 100-150 manat işıq pulu ödəməli oluruq. Bu da az qala əmək haqlarımızın yarısı deməkdir. Neft-qaz ölkəsində qazsız qalmışıq".
Müəllif deyir ki, sakinlər həftə sonu şəhərcikdə geniş tərkibli etiraz aksiyası keçirəcəklərini və Bakı - Sumqayıt yolunu bağlayacaqlarını bildiriblər.
Rəy yaz