Media-icmal 23.09.19

Ötən 8 ayın uğurları, korrupsiyaya qarşı mübarizə ətrafında müzakirələr, Bakının ikinci Alatava məhəlləsində sakinlərin güzəranı və s. məsələlər bugünkü (23 sentyabr, 2019-cu il) medianın aparıcı mövzularındandır.

Ötən 8 ayın uğurları

"Azərbaycan" qəzeti "8 ayda 8,6 milyard manat vəsait" sərlövhəli məqalədə 2019-cu ilin ötən 8 ayında ölkənin iqtisadi inkişafını və gəlirlərini dəyərləndirir.

Müəllif deyir ki, Azərbaycan iqtisadiyyatında aparılan davamlı iqtisadi islahatlar nəticəsində qeyri-neft sektorunun inkişafı təmin edilib, bu sahədə əhəmiyyətli irəliləyişlərə nail olunub.

Müəllifə görə, Azərbaycan iqtisadiyyatının bu ilin birinci yarısında 2,4 faiz, qeyri-neft sektorunun 3,2 faiz, qeyri-neft sənayesinin 15,8 faiz, ticarət dövriyyəsinin 20 faizdən çox, qeyri-neft ixracının 17 faiz artması məhz bunun nəticəsidir.

Məqalədə prezident İlham Əliyevin sosial-iqtisadi sahə ilə bağlı keçirilən müşavirədə çıxışına istinadən deyilir ki, iqtisadi göstəricilər Azərbaycanın düzgün istiqamətdə inkişaf etdiyini bir daha təsdiqləyir: "Biznes mühitinin yaxşılaşdırılması istiqamətində aparılan işlər bunu göstərir ki, bu gün iqtisadi sahədə Azərbaycan dünya miqyasında uğurla inkişaf edən ölkələr sırasındadır".

Müəllifə görə, biznes sahəsində sahibkarlara hüquq və mənafelərinin qorunması, mülkiyyət toxunulmazlığı və s. kimi qanunlar qəbul edilib, məhz bu tədbirlərin nəticəsidir ki, təkcə ötən il iqtisadiyyata 15,3 milyard dollar investisiya yatırılıb, bu məbləğin də 8,2 milyard dolları xarici investisiyadır.

Yazıda vurğulanır ki, bu ilin 8 ayında əsas kapitala 8 milyard 627,2 milyon manat vəsait yönəldilib, daxili mənbələrdən isə əsas kapitala yönəldilmiş vəsait ümumi sərmayənin 70,7 faizini təşkil edib.

Müəllif Rusiyanın Azərbaycana ən çox investisiya yatıran xarici ölkələr sırasında olduğunu deyir: "Azərbaycanda 700-dək Rusiya kapitallı şirkət fəaliyyət göstərir. Ölkələrimiz arasında uğurlu investisiya əməkdaşlığı həyata keçirilir. Rusiya şirkətləri Azərbaycan iqtisadiyyatına 4,7 milyard dollar sərmayə yatırıb. Azərbaycanın Rusiya iqtisadiyyatına investisiyası 1,2 milyard dollar təşkil edir".

Müəllif deyir ki, ümumilikdə müstəqillik illərində ölkə iqtisadiyyatına yatırılan investisiyaların həcmi 263 milyard dollar olub ki, bunun da 50 faizdən çoxu xarici sərmayələrdir, valyuta ehtiyatları 49 milyard dollara yüksəlib.

Müəllif vurğulayır ki, bu ilin ötən dövründə ümumi dəyəri 404,8 milyon manat olan investisiya layihələrinin maliyyələşdirilməsinə 103 milyon manat güzəştli kredit verilib və həmin investisiya layihələrinin reallaşdırılması 3500-dək yeni iş yerinin açılmasına imkan yaradıb.

Müəllif bunu da xüsusi qeyd edir ki, beyənlxalq təşkilatların hesabatlarında Azərbaycan dünyada ən qabaqcıl biznes mühitinə malik ölkələrdən biri kimi dəyərləndirilir.

Yazının sonunda isə oxuyuruq: "Avropa İttifaqının ötən ildəki "Azərbaycan investisiya məkanı kimi" sorğusunda iştirak etmiş şirkətlərin 66 faizi "Azərbaycana yenidən investisiya qoyardınızmı?" sualına müsbət cavab verib, ölkəmizdəki təhlükəsizliyi, siyasi və sosial sabitliyi yüksək qiymətləndiriblər".

Məmur bunu özünəqəsd sayır?

"Modern.az"da isə "Korrupsioner məmurun öz sərvətini açıqlaması intihar kimi bir şeydir" sərlövhəli məqalə diqqəti çəkir.

Müəllif korrupsiyaya qarşı mübarizə aparılması ilə bağlı Milli Məclisin deputatı Əli Məsimli ilə söhbətləşir.

Müəllif vurğulayır ki, Azərbaycanda da hələ 14 il bundan əvvəl, 2005-ci il iyunun 24-də "Vəzifəli şəxslər tərəfindən maliyyə xarakterli məlumatların təqdim edilməsi Qaydaları" təsdiq olunub, 2005-ci il avqustun 9-da isə bu qanunun tətbiqilə bağlı fərman verilib.

Müəllif qanunun müvafiq maddəsinə əsasən vəzifəli şəxslərin bütün gəlirləri, əmlak və mülkiyyətləri və s. barədə məlumatların açıqlanması qaydasının olduğunu bildirir və yalnız bu zaman ölkədə korrupsiyanın kökünü tam kəsməyin mümkün olduğunu iddia edir.

Milli Məclisin İqtisadi siyasət, sənaye və sahibkarlıq komitəsinin üzvü Əli Məsimli "modern.az-a" bildirir ki, təmiz işləyən vəzifəli şəxslər üçün tələb edilən məzmunda bəyannamə verməkdə heç bir problem olmamalıdır: "Bu baxımdan yanaşanda, əslində "Vəzifəli şəxslər tərəfindən maliyyə xarakterli məlumatların təqdim edilməsi Qaydaları"nın təsdiq edilməsi haqqında qanunun tətbiqinin bu qədər gecikdirilməsi anlaşılan deyil",Ə.Məsimli belə deyir".

Ə.Məsimliyə görə, Azərbaycanda bir qayda olaraq vəzifəli şəxslərin bir hissəsinin adı biznes sahələri üzrə hallansa da, özü birbaşa bizneslə məşğul olmur, "...bunu dolayı yollarla həyata keçirirlər, həm də vəzifəli şəxslərin oturduğu kreslonu sərvətə konvertasiya etməklə məşğul olan hissəsi tərəfindən hər il bu cür maliyyə xarakterli bəyannamənin təqdim edilməsi onun aləmində özünəqəsd etməsi kimi bir şeydir".

Deputat hesab edir ki, belə məmurların öz gəlirlərini bəyan etməsi onlar üçün ciddi problemlər yarada bilər, çünki onların bir qismi birbaşa olmasa da, dolayısı ilə müxtəlif sahibkarlıq strukturlarına nəzarət edirlər və ya dəstək verirlər.

Ə.Məsimli vurğulayır ki, monopoliya və məmur özbaşınalıqları da xeyli dərəcədə buradan qaynaqlanır, bu isə ölkənin öz güclü potensialına layiq inkişafını, əhalinin güzəranını yaxşılaşdırmasını tormozlayır, ona görə də qanun işləmir.

Deputat qanunun tezliklə işlək hala salınmasını vacib saysa da postsovet ölkələrinin təcrübəsindən çıxış edərək deyir ki, qanunun tətbiqi gəlirlərin gizlədilməsi sahəsindəki bütün problemləri həll etməyəcək, amma vəzifəli şəxslər bəyannaməni yazılı formada tərtib edirlər, odur ki, bəyannamədə göstərilən məlumatların həqiqiliyinə və tamlığına görə şəxsi məsuliyyət daşıyırlar.

Ə.Məsimli hesab edir ki, qanunun real şəkildə fəaliyyətdə olması vəzifəli şəxslərin məsuliyyətini xeyli artıracaq ki, korrupsiya ilə məşğul olmağın axırı yoxdur, gec-tez vəzifəli şəxslərin gəlir deklarasiyası təqdim etməsinə dair qanunun tələblərinin təsirini görəcək.

Bir məhəllənin güzəranı...

"Yeni Müsavat" qəzetində isə "Yanğın olsa, bütün evlər külə dönəcək" - unudulmuş Alatavadan reportaj, fotolar" sərlövhəli məqalə diqqəti çəkir".

Müəllif Bakıdakı 2-ci Alatava məhəlləsi sakinlərilə söhbətləşir.

Müəllif deyir ki, son illər Bakıda pilot layihələr çərçivəsində çoxmərtəbəli yaşayış evləri tiklir, Bakı Şəhər İcra Hakimiyyəti tərəfindən köhnə evlərin fasadları dəyişdirilir, yollar genişləndirilir və s. amma, illərdir, dəyişməyən bir yer var - 2-ci Alatava massivi...

Massivin sakinləri "Musavat.com"-a əsasən yolsuzluq problemindən şikayət edirlər, sakinlər köçürülmələrini istəmirlər, istəkləri odur ki, sadəcə, problemləri həll olunsun.

Məhəllə sakini Firuz Həsənov deyir ki, "Sovetski" söküləndə onların da məhəlləsinin söküləcəyini deyirdilər: "Həmin vaxt bizə dedilər ki, sizin evlər şəhərin mərkəzindən kənardadır. Ona görə də "Sovetski"də olduğu kimi mənzilin hər kvadratı üçün 1500 manat deyil, 700 manat veriləcək. Burada evlərin sahəsi onsuz da azdır. Verilən pul o zaman indikindən dəyərli olsa da, ümumilikdə aşağı idi. Ona görə də sakinlərin bir qismi narazı idilər. Ancaq düşünürdük ki, heç olmasa girişdə evlər sökülərsə yol genişlənər. Bununla da Alatavaya ən azı bir istiqamətdə geniş giriş-çıxış yolu olar. Sonradan devalvasiya da oldu, daha söküntü işləri arxa plana keçdi. İndi isə bizim bir çox problemlərimiz var".

F.Həsənov deyir ki, əsas problem yol problemidir, yollar çox dardır, demək olar ki, iki maşın yan-yana keçə bilmir".

Məhəllə sakini deyir ki,bundan əlavə qış aylarında yollar buz bağlayır, nə baxan var, nə də təmizləyən, ucqar dağ kəndləri kimi bura maşınla qalxmaq, enmək çətinləşir: "Əgər yanğın olarsa, burada yalnız evlərin külü qalar. Çünki yanğınsöndürən maşının girməsi üçün yol yoxdur. Xoşbəxtlikdən yanğın baş vermir. İllər öncə burada bir ev yanırdı. Yanğınsöndürənlər nə qədər çalışsalar da evə yaxınlaşa bilmədilər".

Məhəllə sakini vurğulayır ki, soyuq qış aylarında küçələr donduğu üçün təcili tibbi yardım maşını da bura qalxa bilmir, ona görə də sakinlər təcili yardım çağırmırlar. Onsuz da bilirlər ki, qalxa bilməyəcəklər".

Məhəllə sakini Xanım Əkbərova deyir ki, bura unudulub, nə icra başçısı, nə deputatlar bir dəfə də olsun Alatavaya gəlib, camaatın halı ilə maraqlanmayıblar. Yayda uşaqlar bu küçələrdə oynayır. Bu qədər camaatı olan yerin bir dənə parkı, uşaqların oynaması üçün yeri yoxdur.

X.Əkbərova deyir ki, sonuncu dəfə İcra Hakimiyyətindən bura 2013-cü ildə camaatı köçürmək məqsədilə gəliblər, layihə baş tutmayıb, ondan sonra ayaqlarını da qoymayıblar.