Media-icmal 23.10.18

Türkiyədə Azərbaycan sərmayəsilə tikilən "Star" zavodunun əhəmiyyəti, Bakıdakı sürüşmələrin və Yeni Yasamalda əhalinin susuz qalmasının səbəbləri və s. məsələlər bugünkü (23 oktyabr, 2018-ci il) medianın aparıcı mövzularındandır.

İqtisadi qüdrətin nümayişi- "Star zavodu"

"Azərbaycan" qəzeti "Star"-Azərbaycanın iqtisadi qüdrətinin daha bir nümunəsi" sərlövhəli məqalədə oktyabrın 19-da Türkiyədə açılışı edilmiş "Star" neft emalı zavodunun mahiyyətini dəyərləndirir.

Müəllif bu zavodun açılışını Azərbaycanın qısa müddətdə investisiya yatırılan ölkədən sərmayə yönəldən ölkəyə çevrilməsi hadisəsi adlandırır: "Türkiyədə ölkəmizin 6,3 milyard dollarlıq sərmayəsi ilə Avropa, Yaxın Şərq və Afrika bölgələrinin ən böyük müəssisələrindən biri - "Star" istismara verildi. Bu, ümumi neft emalı gücü 10 milyon ton təşkil edəcək nəhəng zavoddur. Müəssisənin əsas xammal tədarükçüsü SOCAR - Azərbaycan Respublikası Dövlət Neft Şirkətidir".

Müəllif deyir ki, dünyanın bir çox ölkələri maliyyə böhranı yaşadaığı vaxtda "Star" kimi nəhəng bir müəssisənin ərsəyə gətirilməsi Azərbaycanın iqtisadi qüdrətinin göstəricisidir: "Bütün bunlar, əlbəttə ki, Azərbaycan dövlətinin həyata keçirdiyi düzgün və məqsədyönlü iqtisadi siyasət nəticəsində mümkünləşir".

Müəllif bildirir ki, "Star" mühüm əhəmiyyət daşıyan zavoddur və bu müəssisə Türkiyədə sənayenin, ümumiyyətlə, iqtisadiyyatın inkişafına təkan verəcək. Zavod Türkiyənin idxaldan asılılığını azaltmaqla onun iqtisadiyyatına milyard yarım dollar əlavə gəlir gətirəcək. Burada hər il 1,6 milyon ton nafta, 1,6 milyon ton təyyarə yanacağı, 4,8 milyon ton az kükürdlü dizel yanacağı, 700 min ton neft koksu və digər məhsullar istehsal olunacaq".

Yazı müəllifi xatırladır ki, bu Azərbaycan və Türkiyənin birgə reallaşdırdıqları ilk layihə deyil, buna qədər Xəzər dənizi, Qara dəniz və Aralıq dənizini birləşdirən "polad kəmər" - Bakı-Tbilisi-Ceyhan əsas ixrac neft kəməri reallaşdırılıb.

Səngəçal terminalından Ərzurumadək nəql edən Bakı-Tbilisi-Ərzurum qaz kəməri, nəqliyyat sektorunda Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu, TANAP həmin layihələr sırasındadır: "Cənub" qaz dəhlizinin onurğa sütunu adlandırılan bu kəmər Azərbaycanla Türkiyənin təkcə işbirliyinin, iqtisadi əməkdaşlığının deyil, dünyaya nümunə olan dostluq və qardaşlığının bəhrəsidir". Azərbaycanın və Gürcüstanın ərazisindən keçən Cənubi Qafqaz Boru Kəmərinin daşıdığı qazı qəbul edən TANAP yanacağı tikilməkdə olan TAP-a (Transadriatik Qaz Boru Kəməri) ötürəcək. TAP isə qazı Avropaya çatdıracaq.

Müəllif Prezident İlham Əliyevin də zavodun işə salınmasını dəyərləndirdiyini deyir: "Bunların hər biri özlüyündə nəhəng bir layihədir və nəinki ölkələrimiz, xalqlarımız üçün, bölgə, dünya, Avrasiya üçün çox böyük önəm daşıyır".

Urbanizasiya, plansız tikililər, kanalizasiya və...

"Yeni Müsavat" qəzetində "Belə getsə bir neçə il sonra Bakı çökəcək" sərlövhəli məqalə oxumaq olar.

Müəllif son vaxtlar Bakıda sürüşmə və uçqunlar problemini landşaftşünas Şəbnəm Karslı ilə müzakirəyə çıxarıb.

Yazı müəllifi öncə oktyabrın 10-dan bu yana 20-ci sahə-Badamdar yolu zonasında davam etməkdə olan sürüşmə vəziyyətinə dair qısa icmal verir.

Bununla yanaşı müəllif son vaxtlar Bayıl ərazisinin müxtəlif yerlərində, Zığ qəsəbəsində, Bakının mərkəzi küçələrinin birində sürüşmə baş verdiyini vurğulayır: "Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi 2018-ci ilin avqustunda Bakının 8 rayonunda 23 sürüşmə zonası qeydə alındığını, ölkə üzrə 99 sürüşmə ocağı müəyyən edildiyini, son iki ildə sürüşmə ocaqlarının 2 dəfə artdığını bildirir".

Müəllif deyir ki, 2016-cı ildə nazirliyin geoloji planlama ekspedisiyasının rəsmisi Sadiq Əmiraslanov 2016-cı ilin əvvəlində 50 sürüşmə zonası olduğunu bildirirdi.

Müəllif bunu da bildirir ki, Badamdarda davam edən sürüşmənin qarşısını almaq üçün Yaponiyadan dəvət olunan ekspertlər araşdırma aparırlar.

Şəbnəm Karslı "Yeni Müsavat"a açıqlamasında bildirib ki, hazırda yaponiyalı mütəxəssislərin rəy və işləmə mexanizmini gözləyir və hesb edir ki, indiki halda müsbətə doğru dəyişəcək yenilik yoxdur: "Növbəti yağıntı prosesi sürətləndirəcək, paralel olaraq sürüşmə nəticəsində uçqunlar davam edəcək. Gözlə görünən bir əməli işə başlamayıblar".

"Hələ keçən əsrin əvvəllərində Bayilda öncə zoopark sürüşdü və heyvanlar şəhərə qaçdılar, həmin vaxt şəhərdən heyvanları toplayıb zooparkın yerini dəyişdirdilər və köhnə zooparkın yerində yaşayış evləri tikildi". Ekspert bununla Bakıda sürüşmə tarixinə qısa bir ekskurs edir.

Ş.Karslı deyir ki, sözün klassik mənasında intensiv sürüşmələr - yeni uçqun təhlükəsi hesab ediləcək dərəcədə yalnız 2010-cu ildən anlaşılmağa başladı.

Ekspertə görə, urbanizasiya, plansız tikililər, qrunt suları səviyyəsinin artması, həm də kanalizasiya sistemlərinin yenidən qurulmaması prosesi sürətləndirdi.

Ş.Karslıya görə, kanalizasiya xətlərinin olmaması sürüşməni yaradan səbəblərdən ancaq biridir.

Ekspert hesab edir ki, bununla yanaşı ortada geoloji amillərlə birgə, hidroloji problemlər də yer alır.

"Yeni Yasamal"da davam edən susuzluq

"Publika.az"da isə "Yasamal sakinləri 4 gündür ki, suya həsrətdir" sərlövhəli məqalə diqqət çəkir.

"Artıq dörd gündür ki, su üzünə həsrət qalmışıq. Hər gün su almaqdan yorulmuşuq. Buna maddi imkanımız da çatmır, amma nə edək məcburuq. Heç bir qurum da çıxıb demir ki, su nə zaman olacaq".

Müəllif deyir ki, bunları Yeni Yasamal ərazisində yaşayan bir qrup sakin bildirib.

Müəllifin deməsinə görə, Yeni Yasamal ərazisində yaşayan sakinlər susuzluqdan böyük əziyyət çəkdiklərini, hətta əl-üzlərini yumağa su tapmadıqlarını bildiriblər: "Həm təsərrüfatda, həm də yemək, çay ehtiyaclarımızı ödəmək üçün nə qədər su almalıyıq . Buna maddi gücümüz də yetmir".

Müəllif bildirir ki, "Azərsu" ASC-nin həm mətbuat xidməti, həm də qaynar xətti ilə əlaqə saxladıqda bu dövlət şirkəti artıq təmirin bitdiyini və su probleminin aradan qaldırıldığını söyləyib.

"Əgər sakinlər su ilə təmin edilmirlərsə bu, Yeni Yasamaldakı binaların tikintisi ilə məşğul olan "Şərur" MTK ilə bağlıdır. Yəqin bu, onların su çənlərinin orada yaşayan sakinlərin sayına uyğun nəzərə alınmamasının nəticəsidir".

Məqalə müəllifi deyir ki, "Şərur" MTK-nın əməkdaşları isə yanlış su borularının çəkilməsinə görə qarşı tərəfi təqsirli bilirlər.

Müəllif xatırladır ki, "Azərsu" ASC məlumat verərək Yasamal rayonu ərazisindən keçən magistral su kəmərinin qəzalı hissəsinin dəyişdirilməsi ilə əlaqədar 18 oktyabr 2018-ci il tarixində gün ərzində Yeni Yasamal yaşayış massivinin bir hissəsinə içməli suyun verilməsində məhdudiyyətlərin olacağını bildirmişdi.

Yazı müəllifinin deməsinə görə, reallıq isə budur ki, "Azərsu"nun müvəqqəti üzrxahlığının və "Şərur" MTK-nın məsuliyyəti üzərindən atmasının cəzasını artıq 4 gündür ki, sakinlər çəkir.