Media-icmal 25.12.20

"Azərbaycan" qəzeti  "Manatın devalvasiyası üçün heç bir əsas yoxdur" sərlövhəli məqalədə Mərkəzi Bankın rəhbəri Elman Rüstəmovun fikirlərinə yer verib. 

E.Rüstəmov dekabrın 24-də Milli Məclisdə "Azərbaycan Respublikasının 2021-ci il dövlət büdcəsi haqqında" Qanun layihəsinin müzakirəsi zamanı çıxışında bildirib ki, ölkədə manatın devalvasiyasına heç bir əsas yoxdur.

Onun sözlərinə görə, 2021-ci il üçün dövlət büdcəsi ilə bağlı təqdim olunan proqnozlar əsaslı qiymətləndirmə əsasında aparılıb. Yola saldığımız 2020-ci il əvvəldən müsbət proqnozlar vəd etmirdi. "İlin əvvəlindən başlanan COVID-19 xəstəliyi qlobal əmtəə münasibətlərinə təsirsiz ötüşmədi və nəticədə bir sıra iqtisadi problemlər meydana çıxdı.

AMB rəhbəri deyib ki, neftin qiymətinin aşağı düşməsi ölkə iqtisadiyyatına mənfi təsir göstərib: "Dünyada cari ildə neftin qiyməti 16-69 dollar/barrel arasında dəyişib. Bütövlükdə neftin qiyməti 43 dollar olub ki, bu da 2019-cu ilə nisbətən 33 faiz azdır. Bütün bu çətinliklərə baxmayaraq, cari ildə tədiyə balansı qorunub saxlanılıb".

Onun sözlərinə görə, ölkənin strateji valyuta ehtiyatları sabit qalıb, makroiqtisadi sabitlik təmin olunub, inflyasiyanın səviyyəsi aşağı enib: "Ölkədə kifayət qədər maliyyə imkanları var. Bu da büdcə kəsiri ilə bağlı məsələləri həll etmək üçün fürsət verəcək. İnanıram ki, tədiyə balansında tarazlıq qorunub saxlanacaq. Manatın devalvasiyası üçün heç bir əsas yoxdur", detə AMB rəhbəri bildirib.

"Yenisabah.az" saytında "Səhiyyədə rüşvət çoxalıb, xalqın dərisini soyurlar – ekspert" sərlövhəli məqalədə səhiyyəyə olan iddialar yer alır.

Məsələ ilə bağlı şərh verən jurnalist Qulu Məhərrəmli deyir ki, bu dəfəki virus dalğası bütün dünyada, elə o cümlədən Azərbaycanda da ağır keçir. 

"Hələ də məsələyə ciddi yanaşmayanlar var, ölümlər artır, genofond zədələnir", deyə o bildirir.

Q.Məhərrəmli iddia edir ki, Tibbi Ərazi Bölmələrini İdaretmə Birliyi (TƏBİB) bu sahədə ümidləri doğrultmur, belə ki, koordinasiya zəifləyib, xəstəxanaların, təcili yardım xidmətinin yükü artıb, həmin sahələrdə rüşvət artıb.  

Onun fikrincə, aydın görünən budur ki, Azərbaycanda ayrı-ayrı bilikli və fədakar həkimlər olsa da, bütünlükdə ölkənin səhiyyə sistemi bərbad gündədir, yoluxmuş xəstəyə gün ağlayacaq güvənli mexanizm yoxdur. 

Q.Məhərrəmli iddia edir ki, ən acınacaqlı vəziyyət isə dərman satışı sahəsindədir, bu sahəni inhisara götürülmüş işbazlar zəruri dərmanları əl altlndan satmaqla xaqlın dərisini soyurlar: "Mən imkansız adamların dərman sarıdan necə əziyyət çəkdiklərini görürəm. Sanki mərhəmət hissi qeybə çəkilib. Ümid peyvənd və hökumətin vəziyyətə dərhal təsirli müdaxiləsinədir", deyə Q.Məhərrəmli vurğulayır.

"Redaktor.az" saytında "Azərbaycan Rusiyadan S-400 alır? – hərbi ekspert" sərlövhəli məqalədə haqqında bəhs olunan məsələnin tərəfləri aydınlaşdırılır.

Məsələ ilə bağlı açıqlama verən hərbi eskpert Ramil Məmmədli deyir ki, İkinci Qarabağ müharibəsində terrorçu Ermənistan Azərbaycanın cəbhə xəttindən kənarda yerləşən Gəncə, Bərdə şəhərlərinə raket hücumları həyata keçirdi.

Bu hücumlar nəticəsində 10-larla dinc sakin həyatını itirdi, 100-lərlə şəxs müxtəlif dərəcəli xəsarətlər aldı.

Müəllif bu faktdan irəli gələrək, Azərbaycan hava hücumundan müdafiə sisteminin qarşısını niyə ala biməməsi sualını gündəmə gətirir.

Hərbi ekspert isə deyir ki, Azərbaycanın hava hücumundan müdafiə sistemini təhlil edərkən, ölkə ərazisinin miqyası və mövcud vəziyyəti nəzərə alınmalıdır: "Ərazisinə görə Azərbaycan o qədər də böyük deyil. Amma, buna baxmayaraq, hava hücumundan müdafiə sisteminin güclənməsinə ehtiyac var. Vətən müharibəsi dövründə buna şahidi olduq", deyə ekspert vurğulayır.

Ekspertə görə, amma bu Azərbaycanın hava hücumundan müdafiə sisteminin zəifliyinə dəlalət etmir.

Ekspert Azərbaycanın S-400 zenit-raket kompleksi almasına da münasibət bildirib: "Düşünürəm ki, hazırda S-400 sistemlərinin alınmasına ehiyac yoxdur. Çünki S-400-ün öyrənilməsi, prosesin başlanılması, icrası həddindən artıq uzun çəkən bir işdir. Gələcəkdə o nəsildən olan sistemlərin alınmasına şahid ola bilərik".

"Müsavat.com" saytı "Ehtiyatlı və mühafizəkar: 2021-ci ilin dövlət büdcəsinə mütəxəssis baxışları - gözləntilər nədir?" sərlövhəli məqalədə  müəllif 2021-ci il üçün Azərbaycanın dövlət büdcəsini eskpertlərlə dəyərləndirir.

Müəlif  bildirir ki, gələn il ölkənin büdcə gəlirləri 25 milyard 427,0 milyon manat nəzərdə tutulur. Bu, 2020-ci ilin proqnozu ilə müqayisədə 1 milyard 303,0 milyon manat və yaxud 5,4 faiz çoxdur.

2021-ci ildə Azərbaycanda qeyri-neft sektoru üzrə dövlət büdcəsinin gəlirləri 28 milyard manat nəzərdə tutulub.

Ekspertlər hesab edirlər ki, gələn il dövlət büdcəsinin icrasının təmin olunması üçün ölkədə iqtisadi aktivlik bərpa olunmalıdır, bu isə çətin məsələdir.

Ekspertlərə görə, 2020-ci il kiçik-orta sahibkarları dizi üstə qoyub, onların dirçəlməsi üçün böyük maliyyə dəstəyi lazımdır, amma bu, özünü 2021-ci il büdcəsində göstərmir. Neft Fondundan büdcəyə transfert dəyişmir, 2020-ci ilin avqust büdcə düzəlişlərində olduğu kimi, 12 milyard 200 milyon manat olaraq qalır. "2021-ci il büdcəsindən devalvasiya "qoxusu" gəlir. Ola bilər ki, bu addımı bu il yox, gələn ilin fevral-mart aylarında atsınlar", deyə ekspertlər bildirirlər.

Ekspetlərə görə, hökumət heç vaxt olmadığı qədər daxili borclanmaya getmək istəyir - 2 milyard manat həcmində. Büdcə sənədindən aydın olur ki, gələn il vergi gəlirləri, demək olar ki, artmayacaq. Eyni zamanda, gələn il üçün proqnozlaşdırılan fiskal defisit (7 milyard manatdan) son onilliyin ən ağır ili kimi tarixə düşən 2015-ci ildə belə yaranmadı.

Ekspertlərin sözlərinə görə, o zaman kəsir 2 milyard manat olub.