Media-icmal 27.03.19

Bakıdakı "Diqlas" Ticarət Mərkəzində baş vermiş yanğın, gözlənilən islahatların pespektivinə baxış və s. məsələlər bugünki medianın aparıcı mövzularındandır...

Səkkiz dəqiqəyə yanğın yerinə çatsaq da...

"Azərbaycan" qəzeti "Əkbər Novruzov: Ticarət mərkəzindəki yanğının söndürülməsinə 100-dən çox şəxsi heyət, 20-dən artıq texnika cəlb edilib" sərlövhəli məqalədə martın 26-da Bakının Nizami rayonu ,Qara Qarayev prospektində yerləşən "Diqlas" Ticarət Mərkəzindəki yanğına rəsmi mövqe əks etdirilir.

Fövqəladə Hallar Nazirliyi Dövlət Yanğından Mühafizə Xidmətinin Yanğınsöndürmə Qərargahının rəisi Əkbər Novruzov bildirir ki, saat 08:12-də yanğın barədə Qərargaha məluat daxil olub, səkkiz dəqiqə ərzində yanğınsöndürmə briqadaları hadisə yerinə çatıb, amma ərazidə avtomobillərin hərəkəti tıxac yaratdığından işə mane olub.

Qərargah rəisinin sözlərinə görə, yanğının söndürülməsinə 100-dən çox şəxsi heyət, 20-dən artıq texnika cəlb edilib.

Ə.Novruzov yanğının başlamasının ilkin səbəbilə bağı isə deyib: "İlkin məlumata görə, yanğın gül dükanında qeydə alınıb. Yanğın bölmələri hadisə yerinə çatanda artıq ticarət mərkəzinin bir hissəsinə yanğın yayılıb. Ticarət mərkəzi ilə yanaşı, ətrafdakı bitişik tikililər də yanıb. Əsasən tikinti materialları, geyim əşyaları yanıb.

Ə.Novruzov hadisə nəticəsində yanğın bölmələri əməkdaşlarından ciddi xəsarət alan olmadığını, mülki vətəndaşlardan xəsarət alan olub-olmamasını bimədiyini söyləyib.

Qərargah rəisi Ticarət Mərkəzinin heç bir mərtəbəsində yanğınsöndürmə sistemləri olmadığını bildirib: "Yanğını söndürmək üçün suyu iki kilometr məsafədən gətirirdik. Bu da bizim işimizi çətinləşdirirdi. Obyekt rəhbərliyi tərəfindən yanğın təhlükəsizlik qaydalarına ciddi nəzarət olunmadığından yanğın bu cür geniş yayılıb. Araşdırmalardan sonra yanğının səbəbi məlum olacaq", - deyə Ə.Novruzov qeyd edib.

Vətəndaşın özünü təhlükəyə atması yolverilməzdir

"Oxu.az"da isə "Ekspert: Vətəndaşın təhlükəyə atılaraq yanğını söndürməsi yolverilməzdir - video" sərlövhəli məqalə diqqət çəkir.

Müəllif martın 26-da Bakının Nizami rayonu Qara Qarayev prospektində yerləşən "Diqlas" ticarət mərkəzində baş vermiş yanğının söndürülməsi zamanı yayılan videolardan birinə istinadən qeyri-peşəkarlıq elementlərinin ciddi müzakirə mövzusuna çevrildiyini bildirir.

Müəllif deyir ki, həmin görüntülərdə ticarət mərkəzinin ikinci mərtəbəsində Fövqəladə Hallar Nazirliyinin yanğınsöndürəni ilə yanaşı, mülki geyimli şəxslər də əks olunub: "Maraqlı məqam isə ondan ibarətdir ki, mülki geyimli şəxslər yüksək təzyiqli yanğın şlanqını yanğınsöndürənin əlindən alır və yanğını özləri söndürməyə çalışırlar.Həmin şəxslərin ticarət mərkəzində obyekti olan sahibkarlar olduğu bildirilir".

Müəllifin sözlərinə görə, mülki şəxslərə belə bir şeyə icazə verilməsi birmənalı qarşılanmayıb, bəziləri bunu tənqid edib, bəziləri isə bunu FHN əməkdaşlarının yanğını söndürməyə güclərinin çatmaması, buna görə də sahibkarların belə bir addım atması kimi dəyərləndirib.

"Oxu.az"a açıqlama verən təhlükəsizlik üzrə ekspert Elmar Nurəliyev deyib ki, bütün ticarət mərkəzləri Fövqəladə Hallar Nazirliyinin yanğın təhlükəsizliyi haqqında tələblərinə ciddi sürətdə əməl etməlidirlər: "Bu, ilk öncə obyektin yanğın təhlükəsizliyinə dair maddi-texniki bazasının tənzimlənməsindən başlayır. Ehtiyat su çəninin, yanğınsöndürmə balonlarının, yanğınsöndürmə şitlərinin, yanğın hidrantlarının, binanın həyətində fövqəladə vəziyyətdə təhlükəsiz toplanış yerinin, binanın strateji və təhlükə potensiallı yerlərində yanğın-xəbərdarlıq ötürücülərinin olması yanğın təhlükəsi zamanı onun qarşısının alınmasını və insanlara, eyni zamanda, əmlaka dəyən ziyanın minimuma endirilməsini təmin edir".

Diqqəti "yanğın qrupları" anlayışı üzərinə cəlb edən ekspert deyir ki, bu qrupların olması vacibdir, yanğın baş verən zaman fövqəladə vəziyyətdə xilasetmə qrupu gələnə kimi bütün vəziyyəti bunlar nəzarətdə saxlayırlar. Təbii ki, bu şəxslər də xüsusi təlimlər keçirlər. Yanğın baş verərsə, həmin şəxslər kömək edə bilər", - deyə ekspert bildirib.

Konkret yanğın təhlükəsizliyi bilgisi olmayan şəxsin özünü təhlükəyə ataraq yanğını söndürmək istəməsini isə E.Nurəliyev yolverilməz adlandırıb: "Fövqəladə Hallar Nazirliyinin adiyyəti qurumlarının əməkdaşları belə halların qarşısını almalıdır. Onlar, sadəcə, maneə yaratmadan yolu açmağa kömək edə bilərlər. Yanğının söndürülməsində birbaşa iştirak etmələri özlərinin həyatlarını təhlükəyə atmaq deməkdir. Nəzərə alsaq ki, yanan maddələrdən ayrılan tüstü zəhərlənməyə səbəb ola bilər, bu, ciddi məsələdir və bu iş peşəkarlar tərəfindən həyata keçirilməlidir", deyə ekspert bu fakta mövqeyini bildirib.

"Bu kadrlarla islahat olmaz" iddiası

"Moderator.az" da isə "Həmin kadrlarla aparılan islahatların yekunu qurdla quzunun dostluğunun sonu kimi qurtaracaq" sərlövhəli məqalə oxumaq olar.

Müəllif ölkədə ictimai həyatın bütün sahələrəni əhatə edəcək islahatların mümkün inkişafı və s. barədə deputat Qüdrət Həsənquliyev ilə söhbətləşir.

"Ümid edirəm gözləntilər özünü doğruldacaq, xalqımızın ümidləri puç olmayacaq və Prezident həqiqətən başladığı islahatlarla ölkəmizi qansız-qadasız inkişafın yeni mərhələsinə keçirə biləcək", deputat islahatların perpektivinə belə ümumi nəzər salır.

Amma deputat hesab edir ki, Azərbaycanın timsalında Qərbi Avropa standartlarına cavab verən dövlət qurmaq çox çətindir və bunu beynəlxalq amillə izah edir.

Eyni zamanda, bu amildən qorxmamağı önə çəkərək deyir: "Amma bütün bunlardan qorxmamalıyıq, xalqımızın xoşbəxt gələcəyi yuxarıdan aparılan uğurlu islahatlara bağlıdır. İslahatlardan imtina, yaxud islahat imitasiyası xalqımıza bədbəxtlik gətirəcək".

Q.Həsənquliyev ölkədə islahatlara olan əsas təhlükə kimi ilk növbədə "qanunsuzluq və özbaşınalıq simvolu" kimi göz önünə gələn kadrları göstərir, onlarla islahatların mümkünsüzlüyünü iddia edir.

Deputat belə kadrlardan xilas olmağın yolunu onlara sərəncam səlahiyyəti olmayan daha yüksək vəzifələrin verilməsində gördüyünü deyir: "İqtidar onları real hakimiyyətdən uzaqlaşdıra bilməsə, əminliklə deyə bilərəm ki, şəbəkələşmiş, xarici dəstəyi və böyük vəsaitləri olan həmin "qurdlar "iqtidarı yaxın gələcəkdə sonu heç də yaxşı görünməyən siyasətin qurbanına çevirəcəkdir", deyə əks halda müsbət nəticə olmayacağını vurğulayır.

Q.Həsənquliyev hesab edir ki, hakimiyyət komandası islahatlar naminə daha geniş ictimai dəstəyə nail olmalı, xalq hərəkatının iştirakçısı olmuş təcrübəli və bacarıqlı kadrlarla gücləndirilməlidir.

Deputat iqtidar komandasına xaricdən mütəxəssislərin dəvət olunması, hətta bəzi vəzifələrə təcrübəli və bilikli Qərbi Avropa, ABŞ vətəndaşlarının təyin olunması təcrübəsindən də istifadəni də irəli sürür.

Q.Həsənquliyev deyir ki, kadr, instutisional və struktur islahatları ilə yanaşı, məhkəmə-hüquq islahatları və iqtisadi islahatlar paralel olaraq aparılmalı, növbəti mərhələdə isə siyasi islahatlara gedilməli, 2025-ci ildən gec olmayaraq parlamentli respublika modelinə keçilməlidir.

Deputat məhkəmə-hüquq sitemində hakimlərin ömürlük təyin olunmalarını, yüksək əmək haqqı ilə təmin edilmələrini, Vahid İstintaq Komitəsi yaradılmasını vacib sayır və bunlarsız müstəqil və güclü məhkəmə hakimiyyətinə nail olmağı mümkünsüz adlandırır.

Deputat görə, məhkəmələrdə süründürməçiliyə son qoyulması üçün yuxarı instansiya məhkəməsinin işi təkrar baxılması üçün aşağı instansiya məhkəməsinə göndərmək hüququ aradan qaldırılmalıdır.

İqtisadi islahatlara gəlincə, deputat deyir ki, sahibkarların ucuz kreditlərə çıxışının təmin olunması üçün Neft Fondunun vəsaitlərinin bir hissəsi yerli banklarda saxlanılmalıdır.

İri müəssiələrin özəlləşdirilməsinə gedilməli, inhisarçı dövlət şirkətləri rəqabət mühitinin yaradılması üçün bir neçə yerə bölünməklə özəlləşdirilməli, xidmət sahələri ya özəlləşdirilməli, ya da uzunmüddətli əməli idarəetməyə verilməlidir.