Şuşa: "Döndükdə gəlirimiz olsun"

Bakı/25.11.22/Turan: "Döndükdə gəlirimiz olsun" layihəsinin yekun konfransı Azərbaycan mədəniyyətinin beşiyi olan Şuşa şəhərinin bu gününə və gələcəyinə həsr olunub.

Layihə iqtisadiyyat elmləri doktoru Sabit Bağırovun rəhbərlik etdiyi Sahibkarlığa və Bazar İqtisadiyyatının İnkişafına Yardım Fondu tərəfindən həyata keçirilib.

Layihə iki istiqaməti əhatə edir: 

1. Əslən Şuşadan olan sahibkarlar üçün treninqlər

2. Aparılmış araşdırma əsasında investorlar üçün tövsiyələr.

Əsas məruzəçi, iqtisadiyyat elmləri doktoru İnqilab Əhmədov qeyd edib ki, Şuşa kiçik şəhər olsa da, böyük investisiyalar tələb edir, bu da şəhərdəki dağıntıların və gələcək inkişafın miqyası ilə bağlıdır.

Onun sözlərinə görə, hazırda şəhərin bərpasını dövlət həyata keçirir və maliyyələşdirir, amma prosesdə fərdi investorların da iştirakına ehtiyac yaranır.

"Məsələ təkcə bərpa deyil. Şəhərin nadirliyini dünyaya göstərmək lazımdır", deyə Əhmədov bildirib.

Onun fikrincə, Şuşanı açıq səma altında muzey kimi bərpa etmək optimal olardı, dünyada belə təcrübə var. Ekspert nümunə kimi Amerikanın Virciniya ştatının Uilyamsberq şəhərini göstərib. XX əsrin əvvəllərində Uilyamsberqin tarixi mərkəzi Con Rokfellerin və onun həyat yoldaşının maliyyə dəstəyi ilə ənənəvi müstəmləkə dövrünün ənənəsinə uyğun olaraq açıq səma altında muzeyə çevrilib.

Şəhər Ceymstaun və Yorktaunla birlikdə Virciniyanın "Tarix üçbucağı"nı təşkil edib. Sonradan ideya dövlətin və biznesin əməkdaşlığı ilə, habelə şəxsi ianələrlə dəstəklənib və inkişaf etdirilib.

"Biz Şuşada bunu həyata keçirə bilsəydik, bu, hər cəhətdən məntiqli olardı", deyə Əhmədov bildirib.

Onun fikrincə, qanunvericilik bazası bərpa işlərini həyata keçirməyə imkan verir. Gələn il bərpa işlərinə ayrılan maliyyə vəsaitinin 2 milyard manatdan 3 milyard manata qədər artırılması planlaşdırılır.

Amma, ekspert hesab edir ki, "şəhərin şaxələndirilmiş inkişaf modelinə ehtiyac var, əks halda biz risklərlə qarşılaşa bilərik".

Layihə iştirakçıları Şuşanın sinerji çərçivəsində, yəni onların dəstəyi ilə 5 istiqamətdə inkişafını təklif edirlər. Bu istiqamətlər aşağıdakılardır:

- Nadir mədəni irs

- Nadir ənənələr və imkanlar

- Sağlamlıq mərkəzi.

- Ekoturizm mərkəzi 

- Yaşıl energetika.

Layihədə şəhərin ardıcıl inkişaf strategiyasının yaradılmasını, bütün maraqlı tərəfləri, o cümlədən ictimai dairələri və biznes dairələrini Şuşanın bərpasında və inkişafında iştiraka cəlb etmək təklif edilir. Başlanğıc mərhələdə Şuşaya diqqət cəlb etmək üçün dövlət səviyyəsində və özəl səviyyədə beynəlxalq ictimaiyyətin diqqətini cəlb etmək üçün promo-materiallar yaradılmasını təmin etmək tövsiyə olunur.

Şuşa şəhərinin nadir mədəni irsinin qorunub saxlanmasına və təbliğ edilməsinə investisiyaların cəlb edilməsi ən mühüm məsələ kimi vurğulanır.

Məruzənin nəticələrinə görə ekspertlər arasında fikir mübadiləsi aparılıb, burada əsas fikri Şuşa layihəsinin həyata keçirilməsinin qeyri-şəffaflığından və ölkə üçün vacib olan bu layihənin həyata keçirilməsində ictimai iştirakın olmamasından narahatlıq təşkil edib.

Turan qeyd edir ki, Şuşanın baş planı Britaniyanın Chapman Taylor memarlıq şirkəti tərəfindən hazırlanıb. Amma plan ictimai ekspertizadan keçməyib. 0