HƏMAS bir ildən çox əsirlikdən sonra üç girovu azad etdi

Fələstin qrupu HƏMAS tərəfindən 7 oktyabr 2023-cü ildən bəri girov saxlanılan üç israilli qadın azad edilərək İsrailə qayıdıb. Bu barədə bazar günü axşam İsrail Müdafiə Qüvvələri (İMQ) və İsrailin təhlükəsizlik xidməti ŞABAK məlumat yayıb.

Azadlıq, beynəlxalq vasitəçilər tərəfindən təşkil edilən və həmin gün qüvvəyə minmiş Qəzzada atəşkəs razılaşmasının bir hissəsi olaraq baş verib. HƏMAS girovları Beynəlxalq Qırmızı Xaç Komitəsinin (BQXK) nümayəndələrinə təhvil verib. İMQ-nin məlumatına görə, azad edilmiş qadınlar əsgərlər və təhlükəsizlik işçiləri müşayiətində İsrailə gətirilib və tibbi müayinədən keçəcəklər.

Azad edilən girovlar Romi Gonen (24 yaş), Emili Damari (28 yaş) və Doron Ştaynbrexer (31 yaş) kimi tanıdılıb. Onların azadlığı İsrail boyunca bayramlarla qarşılanıb və vətəndaşlar bir ildən çox davam edən əsirlikdən sonra onları qarşılamaq üçün küçələrə çıxıb.

Elanın ardından ABŞ Prezidenti Co Bayden bəyanat verərək, atəşkəs razılaşmasını, girovların azad edilməsini və Qəzzada humanitar yardıma dəstəyi yüksək qiymətləndirib. ABŞ-ın vasitəçiliyi ilə əldə edilən razılaşma, Baydenin prezidentliyi Donald Trampa təhvil verməsindən bir gün əvvəl əldə olunub.

Girovlar qarşılığında İsrailin 90 fələstinli məhbusu azad etməsi gözlənilir. BQXK-yə təhvil verilən məhbuslardan 78-i Qərb Sahilinə, 12-si isə Şərqi Qüdsə göndərilir. Onların əksəriyyəti 2023-cü ilin oktyabrındakı hücumlardan sonra sosial şəbəkələrdə israillilərə qarşı zorakılığa təhrikə görə saxlanılıb.

Atəşkəsin şərtləri

Qətər, ABŞ və Misir vasitəçiliyi ilə əldə olunan razılaşma, bir neçə mərhələli icranı nəzərdə tutur. İlkin 42 günlük mərhələdə HƏMAS 33 girovu azad etməli, İsrail isə Qəzzadan qoşunlarını çıxarmağa başlamalıdır. İndiyədək HƏMAS azad ediləcək 30 girovun adını təqdim edib.

İsrail, həmçinin razılaşma müddətində təxminən 2,000 fələstinli məhbusu azad etməyi öhdəsinə götürüb.

Qəzzada münaqişə 7 oktyabr 2023-cü ildə HƏMAS-ın cənubi İsrailə qəfil hücumu ilə başlayıb və təxminən 250 girov götürülüb. Hazırda Qəzzada 99 girov qalır, baxmayaraq ki, bəzilərinin əsirlikdə öldüyü güman edilir. Atəşkəs razılaşması, aylarla davam edən intensiv döyüşlərdən sonra mühüm diplomatik irəliləyiş sayılır.