Pompeo Trampa Ukraynaya 500 milyard dollar kredit üçün razılıq verdi
Trampın Ukraynaya Amerika silahlarını almaq üçün lazım olan qədər pul vermək və onların istifadəsinə qoyulan bütün məhdudiyyətləri aradan qaldırmaq imkanı olacaq, Pompeo xəbərdarlıq edib. Moskva Qərbin bu cür hərəkətlərinə cavab vəd edib.
ABŞ prezidentliyinə namizəd Donald Tramp seçkilərdə qalib gələrsə, Ukrayna üçün 500 milyard dollarlıq Lend-Liz proqramı yarada bilər, ABŞ-ın keçmiş dövlət katibi Mayk Pompeo “The Wall Street Journal” üçün köşə yazısında yazıb.
“ABŞ vergi ödəyicilərini yeni qanun layihələri ilə yükləmək əvəzinə, qoy Ukrayna Rusiyanı məğlub etmək üçün Amerika silahları almağa ehtiyacı olduğu qədər borc alsın” deyə Pompeo izah edib.
Keçmiş dövlət katibi xatırladıb ki, Birləşmiş Ştatlar 1941-ci ildə “Pearl Harbord”a yapon ordusu Amerika Sakit Okean Donanmasına hücum etməzdən əvvəl Böyük Britaniyaya kömək etmək üçün eyni vasitələrdən istifadə edib. Hücum ABŞ-ın müharibəyə girməsinə səbəb oldu.
Pompeo həmçinin Trampa Ukraynanın əldə edə biləcəyi və istifadə edə biləcəyi silah növlərinə qoyulan bütün məhdudiyyətləri aradan qaldırmağı, həmçinin Rusiyaya qarşı “real sanksiyalar” tətbiq etməyi təklif edib (Rusiya hakimiyyəti məhdudiyyətləri qeyri-qanuni hesab edir). Keçmiş dövlət katibinin fikrincə, bu, Trampa Rusiya ilə gələcək razılaşma üçün şərtlər qoymağa imkan verəcək: döyüşlər dayanır, Ukrayna əhəmiyyətli müdafiə qüvvələri yaradır, Donbas və Krımın Rusiyaya birləşdirilməsini isə heç kim tanımır.
“Necə ki, biz Baltikyanı ölkələrin SSRİ-yə qoşulmasını heç vaxt tanımamışıq və 1974-cü ilə qədər ADR-i tanımadıq”, - Pompeo deyib. Onun planına görə, Ukrayna “Amerika vergi ödəyicilərinin dollarlarından deyil, Rusiya Mərkəzi Bankının dondurulmuş aktivləri hesabına kompensasiyalar” hesabına bərpa olunacaq. Ukraynanın NATO və Aİ-yə üzv olacağı təqdirdə Rusiyaya qarşı sanksiyalar ləğv ediləcək. Danışıqlar prosesini bərpa etmək üçün Putin Ukraynanın statusunun neytral olmasını və bloklara qoşulmamasını tələb edib.
2024-cü il iyunun sonlarında Trampın iki əsas məsləhətçisi Keyt Kelloq və Fred Fleyts seçkilərdə qalib gələcəyi təqdirdə ona Ukraynadakı münaqişənin həlli planını təqdim etdilər. Məsləhətçilərin planına görə, Kiyev yalnız sülh danışıqları başlasa, daha çox silah alacaq. Eyni zamanda, Amerika hakimiyyəti danışıqlardan “hər hansı” imtina halında Kiyevə dəstəyi gücləndirmək barədə Moskvaya xəbərdarlıq edəcək. Plana görə, sülh danışıqları zamanı “üstün cəbhə xətləri” əsasında atəşkəs əldə ediləcəkdi.
Fleits uzunmüddətli sülhün əsas elementinin "Ukraynanı dişinə qədər silahlandırmaq" olacağını təklif edib.
Trampın özü də dəfələrlə bəyan edib ki, ABŞ prezidenti olsa, Ukraynadakı münaqişəni 24 saat ərzində həll edə bilər. Xüsusilə, o, Rusiya tərəfinə sövdələşmə tələb edəcəyini, əks halda ABŞ-ın Ukraynaya “heç vaxt olmadığı qədər çox şey” verəcəyini deyib. Ukrayna prezidenti Vladimir Zelenski münaqişənin bir gündə bitəcəyinə şübhə edib. Oxşar fikir Moskvada da ifadə edildi.
Kreml təkid edir ki, Trampın müşavirlərinin sülh planı “yerdəki” vəziyyəti nəzərə almalıdır. Prezidentin sözçüsü Dmitri Peskov deyib: “İstənilən planın dəyəri detallarda və döyüş meydanındakı vəziyyəti nəzərə alıb-almamasındadır.
Rusiya Qərb dövlətlərini Ukraynaya hərbi yardıma görə qınayır və bunun hərbi əməliyyatların gedişatını dəyişməyəcəyini və hərbi əməliyyatın məqsədlərinə nail olunacağını bildirir.
Dünyada
-
Yeni Gallup sorğusu göstərir ki, iki ildən çox davam edən Rusiya-Ukrayna müharibəsinin tezliklə həllini istəyən amerikalıların sayı artmaqdadır. Respondentlərin yarısı münaqişənin tez bir zamanda bitməsini dəstəklədiyini bildirib, hətta bu, Ukraynanın bütün itirilmiş ərazilərini geri qaytarmayacağı anlamına gəlsə belə. Bu rəqəm 2024-cü ilin martı ilə müqayisədə 7 faiz artım deməkdir. Oktyabr 2023-dən bəri tez həllə dəstək 43 faiz səviyyəsində sabit qalmışdı.
-
ABŞ-ın yüksək rütbəli diplomatları cümə günü Dəməşqdə Suriyanın yeni faktiki lideri Əhməd əl-Şaraa ilə görüş keçirdi. Görüş ölkənin siyasi keçidi müzakirə etmək məqsədilə təşkil olunmuş və "yaxşı" və "çox məhsuldar" kimi qiymətləndirilmişdir. ABŞ nümayəndə heyəti, həmçinin, əl-Şaraa-nın başına qoyulmuş 10 milyon dollarlıq mükafatın ləğv edildiyini elan edib.
-
İran qadınlar üçün daha sərt hicab tələbləri ilə bağlı mübahisəli yeni qanunun tətbiqini dayandırıb. Bir çox müşahidəçilərin fikrincə, bu qanun Mahsa Əmininin 2022-ci ildə ölümündən sonra baş verən kütləvi etirazlara bənzər hadisələri təkrarlaya bilərdi, yüksək rütbəli rəsmi bildirib.
-
İsrail hava zərbələri, Husilərin idarə etdiyi Sanaa və Hudeydə daxil olmaqla, Yəmənin bəzi ərazilərini hədəf alıb və Mərkəzi İsraili nişan alan Husi raketi zərərsizləşdirildikdən sonra ən azı doqquz nəfərin ölümünə səbəb olub. Enerji və liman infrastrukturunu hədəfləyən bu zərbələr, regional gərginliyin ciddi şəkildə artmasına işarə edir.
Rəy yaz